"زندگی در واقع یک شوخی است

"زندگی در واقع یک شوخی است، نه یک امر جدی، اگر آن را جدی بگیری، آن وقت رنج می بری، از افکارت رنج خواهی برد، زندگی مانند یک وزنه سنگین می شود و تو زیر بار آن خرد می شوی، آن گاه زندگی تمام نشاط خودش را از دست می دهد، تمام خنده هایش را." اوشو

خوب زندگی کردن یک هنر است که در کنار در نظر گرفتن پارامترهای مادی و معنوی باید به عنوان یک دانش، آموخته شود. اغلب ما سال های طولانی از عمر خود را صرف تلاش برای کسب موقعیت و ساخت زندگی بهتر با شرایط آرمانی می کنیم، حال آنکه تعداد کمی هستند که در طول این تلاش مداوم و طی کردن مسیر و یا حتی در زمان رسیدن به اهداف مد نظرشان، از زندگی لذت می برند. شاید بهتر باشد برای درک بهتر جنبه های زیستن، ساده تر زندگی کنیم.

این عبارت شعارگونه که تحت عنوان ساده زیستی از کودکی به عنوان یک خصلت معنوی بیان شده است به راحتی قابل دسترس نیست. نمی شود یک شبه شیوه زندگی را عوض کرد، بلکه نیاز است همگی راهکارهایی را بشناسیم که به کمک آن بتوانیم بهنر و ساده تر زندگی کنیم. در نظر داشته باشید که قاعدتا لازمه "زندگی" داشتن سطح استانداردی از جنبه های مختلف است و منظور از زندگی ساده تر پایین آوردن پارامترها و حقیر شمردن زندگی نیست بلکه درک بهتر معنای زندگی است.

زمانی که یاد بگیرید که ساده تر زندگی کنید، قادر هستید زمان بیشتری را به فعالیت هایی بپردازید که دوست دارید، بیشتر وقت خود را با افرادی بگذرانید که از هم نشینی با آن ها لذت می برید. از بسیاری از مسائل و درگیرهای جسمی و روحی آزاد می شوید و پیرامون شما را مباحثی پر می کنند که در واقع ارزشمند و یا ضروری هستند .

هدف اساسی ما از ساده کردن زندگی آن است که بسیاری از چیزهایی را که در حال حاضر زندگی روزمره اغلب ما را پر کرده اند (چیزهایی نظیر، عجله، استرس، افراد و کارهایی که مورد علاقه ما نیستند و یا حتی برای ما آزاردهنده هستند و فکرهای منفی) حذف کرده و در عوض فرصتی را برای فکر کردن، خلاقیت و ارتباط های موثر ایجاد کنیم.

قاعدتا هرگز نمی توانید این نظم را به طور قطع در زندگی خود ایجاد کنید زیرا که شما هم در این دنیای پر مشغله زندگی می کنید و در دنیای حقیقی پیرامون ما برای برآورده کردن برخی از نیازهای اساسی زندگی از قبیل داشتن یک سرپناه حداقلی، مجبور هستید که خود را درمعرض استرس و گاه کارهای طاقت فرسا قرار دهید.

بنابراین ما هم در این مقاله قصد نداریم یک دنیا و زندگی رویایی را برای شما به تصویر بکشیم. تنها تلاش شده است با پیشنهاد کردن راهکارهایی، تا آنجا که ممکن زندگی را ساده تر دید و ساده تر زندگی کرد.
1. زندگی ساده به مفهوم اضافه کردن عناصر معنی دار به زندگی است که البته پیش از اضافه شدن این عناصر باید جای خالی برای آن ها باز کنید. در اطراف شما بسیاری اقلام غیر ضروری است که نه تنها از آن ها استفاده نمی کنید بلکه کماکان هزینه ای را صرف نگهداری آن ها می کنید. قاعدتا زندگی بدون پرداخت هزینه بابت اقلام غیرضروری نه تنها ممکن، بلکه دل پذیرتر خواهد بود.
2. قرار نیست به بهانه ساده کردن زندگی، فقیرانه و یا در شرایط حادتر حقیرانه زندگی کنید. هدف ایجاد تفاوت در نگاه شما در خصوص زندگی است. شما یک بار زندگی می کنید و بنابراین زمان و عمر شما بسیار ارزشمند و تکرار نشدنی است در نتیجه باید وقت خود را صرف چیزهای ارزشمند در زندگی خود کنید.
3. در کنار هنر "انجام دادن کارها" هنری فراموش شده هم وجود دارد: هنر "انجام نشده رها کردن کارها"! سادگی و بهره وری در زندگی به شدت متکی به حذف موارد غیر ضروری است.
4. پر واضح است که باید در مقابل وسوسه ها که هر ثانیه به سراغ شما می آیند مقاومت کنید و اجازه ندهید که نحوه زندگی کردن اطرافیان و یا تبلیغات پر زرق و برق رسانه ها شما را از این مسیر خارج کند.

اغلب، نوع زندگی ما به خصوص وقتی که در این گوشه از دنیا زندگی می کنیم بسیار تحت تاثیر اطرافیان و دوستان و آشنایان است. بسیاری از اقلامی که در خانه های ما نگهداری می شود و حتی هر از چندی به روزرسانی می شود، تنها برای قرار گرفتن در معرض دید اطرافیان است در حقیقت با نمایش دارایی های اغلب غیر ضروری خود تلاش داریم برای مخاطبین خود این دید را ایجاد کنیم که زندگی بسیار خوبی داریم و خوشبخت هستیم و عجب آن که متاسفانه موفق می شویم و دقیقا به همین صورت در نگاه مخاطب خود قضاوت می شویم.

نکته جالب و البته قابل تامل آن است که اکثر هموطنان ما بعد از مهاجرت و دور شدن از جمع کثیری از دوستان و آشنایان، زندگی متفاوتی را انتخاب می کنند و در خانه های شان دیگر از آن ویترین های کریستال و زرق و برق های غیر ضروری خبری نیست.
5. اگر می توانید کاری را انجام دهید به این معنا نیست که باید آن را انجام دهید! آن چه که در ملاقات با اطرافیان تان می بینید یا می شنوید، آن چه در شبکه های مجازی در صفحات مختلف دنبال می کنید قطعا بسیار هیجان انگیز و وسوسه کننده است. اما بلافاصله تصمیم نگیرید آن ها را به زندگی خودتان هم اضافه کنید. پیش از آن که در دام آن اسیر شوید اجازه دهید به این فکر کنید که آن ها فضای زندگی شما را اشغال می کنند. فضایی که می تواندکمک کند ذهن تان حرکت کند و ایده های جدید و موثری را جایگزین وسوسه های شیطانی کند! تمرکز خود را بر روی موارد با اهمیت و حیاتی قرار دهید.
6. چیزهایی که حواس ما را پرت می کنند بیش از آن چه فکر می کنیم اغواکننده و خطرناک هستند. این که ما زندگی مان را با این دل مشغولی های بی ارزش پر می کنیم، نشانگر ترسی است که از دنیای بدون آن ها (بدون تلویزیون، بدون شبکه های اجتماعی، بدون بازی های ویدیویی، بدون چت و موسیقی و …) داریم. خودتان را با شلوغی بیش از حد خسته نکنید. اجازه ندهید این دل مشغولی ها شما را از خود زندگی بازدارند. آن ها را کنترل کنید پیش از آن که شما را کنترل کنند.
7. اگر به تغییر علاقه مند نباشید و همه چیز را به روال عادی رها کنید، نمی توانید زندگی ساده تری داشته باشید.
8. همکار شما با مشغله کاری مشابه، آخر هفته به کوهنوردی می رود، در حال یادگیری یک نرم افزار تخصصی است و ایده های خلاقانه ای برای شروع کسب و کاری جدید دارد. شاید بارها برای شما پیش آمده باشد که خود را با چنین فرد یا افرادی در جمع همکاران و دوستان خود مقایسه کنید. همواره در نظر داشته باشید که اولویت ها خود به خود انجام نمی شوند. شما هستید که باید برای کارهای مهم تان وقت بگذارید. وقتی برای صرف کردن با بچه ها، وقتی برای کارهای خلاقانه، وقتی برای یادگیری و . . . برای ایجاد این وقت ها باید سایر چیزها را کنار بگذارید. با نه گفتن به چیزهای جذابی که چندان هم ضروری نیستند، می توانید وقت کافی برای کارهای واقعا مهم کنار بگذارید.
9. سحرخیز باش تا کام روا باشی. زودتر از خواب برخاستن واقعا مفید است. داشتن صبحی بدون استرس و عجله یک نعمت است که نباید از آن غافل شد.
10. برای آن که بتوانید کارهای جدید انجام دهید و در نتیجه سبک زندگی خود را عوض کنید باید عادت های جدید را جایگزین عادت های گذشته کنید. دور ریختن عادت ها و سیستم های قدیمی و ساخت عادات تازه کار دشواری است.

به عنوان یک پیشنهاد کارآمد برای ترک هر عادت چالشی ۳۰ روزه برای خودتان تعریف کنید شاید کار کمی ساده تر شود. مثلا ۳۰ روز دوری از سریال های تلویزیون. قطعا نمی شود به یکباره در تمام ابعاد زندگی تغییر ایجاد کرد، صبور باشید و کار را مرحله به مرحله و با آرامش به پیش ببرید.
11. بیشتر و بیشتر خرید کردن، مشکلات ما را حل نمی کند. یک وعده خوراک بیشتر و یک برنامه تلویزیونی جدید صرفا حواس شما را پرت می کند و نه تنها مفید نیست بلکه می تواند بسیار مخرب باشد.
12. خرید کردن یک سرگرمی نیست، و مسلما نمی تواند درمان چیزی هم باشد. خرید (بی خود) تنها تلف کردن وقت و پول است و به زندگی شلوغ تری منجر می شود.
13. شاید برای شما در طول سال بارها موقعیت سفر پیش آمده باشد اما هر بار به دلیلی آماده رفتن نیستید. وقتی سبک تر سفر می کنید، آزادتر هستید، کمتر خسته می شوید و کمتر دچار استرس می شوید. این موضوع را می توانید به سفر زندگی هم تعمیم دهید.
14. تعداد چیزهایی که داریم یا چیزهایی که نداریم مهم نیست. مهم این است که کدام ها برای ما مهم و مفید هستند. داشتن ۳ جلد کتابی که واقعا آن ها را بخوانید از داشتن ۳۰۰ جلد کتابی که به سراغ آن ها هم نمی روید بهتر است.
15. خلوت کردن فضای فیزیکی اطراف تان می تواند به ساده کردن و خلوت کردن فضای ذهن تان کمک کند. این شلوغی های بصری بیش از چیزی که فکر می کنید حواس ما را پرت کرده و به ما فشار می آورند.
16. زیادی فکر کردن یکی از شایع ترین منابع استرس و آشفتگی ذهنی است. نکته کلیدی این است که بفهمیم خود "مشکلی که داریم" مشکل ما نیست. مشکل اصلی ما زیاد فکر کردن به آن است. رهایش کنید و آزاد باشید.
17. مثبت بودن همیشه نتایج خوبی در بر خواهد داشت. پس پیش از این که با عصبانیت، رنجش و حسادت آن را تلف کنید به این فکر کنید که زمان شما تا چه اندازه ارزشمند و غیرقابل بازگشت است.
18. در رویاهای دیگران زندگی نکنید. و البته بدون دلیل و احتیاج برای خودتان رویای بی اساس نسازید.
19. ذهنی ساده تر و مثبت تر در هر زمان و مکانی با تغییر دادن شیوه تفکر قابل دستیابی است. چرا که استرس و آشفتگی حاصل نحوه واکنش شما است نه نتیجه واقعیت چیزهایی که با آن ها روبرو می شوید.
20. ساده ترین راز شادی و آرامش در زمان حاضر این است که بگذارید همه چیز به همان شکلی که هست (و نه آن شکلی که شما ترجیح می دهید) باشد و از آن بهترین بهره را ببرید.
21. قدرشناسی همواره برخورد با زندگی را ساده تر می کند. چرا که وقتی دست از گلایه از مشکلات بردارید و برای مشکلاتی که ندارید شکرگزار باشید، شادی ساده تر به سراغ شما می آید.
22. اشتباه کنید، از اشتباهات تان درس بگیرید، به آن ها بخندید و به حرکت ادامه دهید. حتی یک دقیقه را هم برای چیزهایی که نمی توانید کنترل کنید به هدر ندهید.
23. وقتی هیچ چیز را شخصی نکنید، آزادی تمام وجود شما را در بر می گیرد.
24. صداقت ساده ترین مسیر پیشرفت است. اگر به دقت به ندای درون تان گوش دهید، همواره خواهید دانست که بهترین کار برای شما کدام است. همواره بهترین ها صادقانه خود را به شما نشان خواهند داد.
25. احساسی که از انجام یک کار مهم (و صادقانه) خواهید داشت، بسیار بهتر و کم استرس تر از احساسی است که با نشستن و آرزو کردن به شما دست خواهد داد.

ممکن است ایراد بگیرید که این همه دستورالعمل برای "ساده زیستی" زیادی بلند و طولانی است و خود نوعی نقض غرض است! باید به همه شماهایی که چنین فکری می کنید بگوییم که همه این ها تنها بسط دو قدم ساده است:

بدانید چه چیزهایی بیشترین اهمیت را برای شما دارند هر چه می توانید بقیه عوامل را حذف کنید. اما خوراندن این دستورالعمل به جنبه های مختلف زندگی، کاری است که تنها خودتان باید انجام دهید.

تو هم جزو این ها هستی؟

تو هم جزو این ها هستی؟

بعضی‌ها شعرشان سپید است، دلشان سیاه

 بعضی‌ها شعرشان کهنه است، فکرشان نو

 بعضی‌ها شعرشان نو است، فکرشان کهنه

 بعضی‌ها یک عمر زندگی می‌کنند برای رسیدن به زندگی

بعضی‌ها زمین‌ها را از خدا مجانی می‌گیرند و به بندگان خدا گران می‌فروشند

 بعضی‌ها حمال کتابند

بعضی‌ها بقال کتابند

 بعضی‌ها انباردارکتابند

 بعضی‌ها کلکسیونر کتابند

 بعضی‌ها قیمتشان به لباسشان است

 بعضی به کیفشان

 و بعضی به کارشان

 بعضی‌ها اصلا‏ قیمتی ندارند

 بعضی‌ها به درد آلبوم می‌خورند

 بعضی‌ها را باید قاب گرفت

 بعضی‌ها را باید بایگانی کرد

 بعضی‌ها را باید به آب انداخت

 بعضی‌ها هزار لایه دارند

 بعضی‌ها ارزششان به حساب بانکی‌شان است

 بعضی‌ها همرنگ جماعت می‌شوند ولی همفکر جماعت نه

 بعضی‌ها را همیشه در بانک‌ها می‌بینی یا در بنگاه‌ها.

بعضی‌ها در حسرت پول همیشه مریضند

 بعضی‌ها برای حفظ پول همیشه بی‌خوابند

 بعضی‌ها برای دیدن پول همیشه می‌خوابند

بعضی‌ها برای پول همه کاره می‌شوند

 بعضی‌ها نان نامشان را می‌خورند

بعضی‌ها نان جوانیشان را میخورند

بعضی‌ها نان موی سفیدشان را میخورند

بعضی‌ها نان پدرانشان را میخورند

 بعضی‌ها نان خشک و خالی میخورند

 بعضی‌ها اصلا نان نمیخورند

 بعضی‌ها با گلها صحبت می‌کنند

 بعضی‌ها با ستاره‌ها رابطه دارند

بعضی ها صدای آب را ترجمه می‌کنند

بعضی ها صدای ملائک را می‌شنوند

 بعضی ها صدای دل خود را هم نمی‌شنوند

بعضی ها حتی زحمت فکرکردن را به خود نمی‌دهند

بعضی ها در تلاشند که بی‌تفاوت باشند

 بعضی ها فکر می‌کنند چون صدایشان از بقیه بلندتر است، حق با آنهاست.

 بعضی ها فکر میکنند وقتی بلندتر حرف بزنند، حق با آنهاست.

بعضی ها برای سیگار کشیدنشان همه جا را ملک خصوصی خود می‌دانند.

 بعضی ها فکر میکنند پول مغز می‌آورد و بی پولی بی مغزی.

 بعضی ها برای رسیدن به زندگی راحت، عمری زجر می‌کشند.

بعضی ها ابتذال را با روشنفکری اشتباه می‌گیرند.

 بعضی از شاعران برای ماندگار شدن چه زجرها که نمی‌کشند.

بعضی ها یک درجه تند زندگی می‌کنند

 بعضی‌ها یک درجه کند

بعضی ها حتی در تابستان هم سرما می‌خورند

 بعضی ها در تمام زندگی‌شان نقش بازی می‌کنند

 بعضی از آدمها فاصله پیوندشان مانند پل است. بعضی مانند طناب و بعضی مانند نخ.

بعضی ها دنیایشان به اندازه یک محله است، بعضی به اندازه یک شهر، بعضی به اندازه کرة زمین و بعضی به وسعت کل هستی.

بعضی ها به پز میگویند پرستیژ

بعضی ها خیلی جورهای مختلف هستند.

شما چطور؟ آیا شما هم از این بعضی ها هستید ؟؟؟

همین الان این مطلب رو بخونین و لذت ببرین...

همین الان این مطلب رو بخونین و لذت ببرین...

همه ما خودمان را چنین متقاعد میکنیم که با ازدواج زندگی بهتری خواهیم داشت...

 وقتی بچه دار شویم بهتر خواهد شدو با به دنیا آمدن بچه‌های بعدی زندگی بهتر...

ولی وقتی می‌بینیم کودکانمان به توجه مداوم نیازمندند، خسته میشویم...

 بهتر است صبر کنیم تا بزرگتر شوند.

 فرزندان ما که به سن نوجوانی میرسند، باز کلافه میشویم، چون دایم باید با آنها سروکله بزنیم. مطمئناً وقتی بزرگتر شوند و به سنین بالاتر برسند، خوشبخت خواهیم شد...

 با خود میگوییم زندگی وقتی بهتر خواهد شد که :

همسرمان رفتارش را عوض کند

 یک ماشین شیکتر داشته باشیم

 بچه هایمان ازدواج کنند

 به مرخصی برویم و در نهایت بازنشسته شویم...

 حقیقت این است که برای خوشبختی، هیچ زمانی بهتر از همین الآن وجود ندارد. اگر الآن نه، پس کی؟

زندگی همواره پر از چالش است.بهتر این است که این واقعیت را بپذیریم و تصمیم بگیریم که با وجود همه این مسائل، شاد و خوشبخت زندگی کنیم. خیالمان میرسد که زندگی، همان زندگی دلخواه، موقعی شروع میشود که موانعی که سر راهمان هستند ، کنار بروند:

مشکلی که هم اکنون با آن دست و پنجه نرم میکنیم

 کاری که باید تمام کنیم

 زمانی که باید برای کاری صرف کنیم

 بدهی‌هایی که باید پرداخت کنیم و ...

بعد از آن زندگی ما، زیبا و لذت بخش خواهد بود!

بعد از آنکه همه اینها را تجربه کردیم، تازه می فهمیم که زندگی، همین چیزهایی است که ما آنها را موانع می‌شناسیم. این بصیرت به ما یاری میدهد تا دریابیم که جاده‌ای بسوی خوشبختی وجود ندارد.خوشبختی، خودٍ همین جاده است.

پس بیایید از هر لحظه لذت ببریم.

برای آغاز یک زندگی شاد و سعادتمند لازم نیست که در انتظار بنشینیم:

 در انتظار فارغ التحصیلی

 بازگشت به دانشگاه

 کاهش وزن 

 افزایش وزن

 شروع به کار

 ازدواج

 شروع تعطیلات

 صبح جمعه

 در انتظار دریافت وام جدید

 خرید یک ماشین نو

 باز پرداخت قسطها

 بهار و تابستان و پاییز و زمستان

 اول برج

پخش فیلم مورد نظرمان از تلویزیون

 مردن

 تولد مجدد و...

خوشبختی یک سفر است، نه یک مقصد.

 هیچ زمانی بهتر از همین لحظه برای شاد بودن وجود ندارد.زندگی کنید و از حال لذت ببرید. اکنون فکر کنید و سعی کنید به سؤالات زیر پاسخ دهید:

1. پنج نفر از ثروتمندترین مردم جهان را نام ببرید.

 2. برنده‌های پنج جام جهانی آخر را نام ببرید.

 3. آخرین ده نفری که جایزه نوبل را بردند چه کسانی هستند؟

 4. آخرین ده بازیگر برتر اسکار را نام ببرید.

 نمیتوانید پاسخ دهید؟

نسبتاً مشکل است، اینطور نیست؟

نگران نباشید، هیچ کس این اسامی را به خاطر نمی آورد.

 روزهای تشویق به پایان میرسد!

نشانهای افتخار خاک می گیرند!

برندگان به زودی فراموش میشوند!

اکنون به این سؤالها پاسخ دهید:

1. نام سه معلم خود را که در تربیت شما مؤثر بوده‌اند ، بگویید.

2. سه نفر از دوستان خود را که در مواقع نیاز به شما کمک کردند، نام ببرید.

 3. افرادی که با مهربانیهایشان احساس گرم زندگی را به شما بخشیده‌اند، به یاد بیاورید. ( همسرم – دخترم - مادرم - پسرم – خواهرم و ......)

4. پنج نفر را که از هم صحبتی با آنها لذت میبرید، نام ببرید.

حالا ساده تر شد، اینطور نیست؟

افرادی که به زندگی شما معنی بخشیده‌اند، ارتباطی با "ترین‌ها" ندارند،ثروت بیشتری ندارند، بهترین جوایز را نبرده‌اند، ... آنها کسانی هستند که به فکر شما هستند، مراقب شما هستند، همانهایی که در همه شرایط، کنار شما میمانند .

 کمی بیاندیشید. زندگی خیلی خیلی کوتاه است.

 و شما در کدام لیست قرار دارید؟ نمیدانید؟ اجازه دهید کمکتان کنم.

شما در زمره مشهورترین نیستید...، اما از جمله کسانی هستید که برای درمیان گذاشتن این پیام در خاطرمن بودید مدتی پیش، در المپیک سیاتل،9 ورزشکار دو و میدانی که هرکدام گرفتار نوعی عقب ماندگی جسمی یا روحی بودند،بر روی خط شروع مسابقه دو 100 متر ایستادند، مسابقه با صدای شلیک تفنگ، شروع شد. هیچکس ، آنچنان دونده نبود، اما هر نفر میخواست که در مسابقه شرکت کند و برنده شود. آنها در ردیفهای سه تایی شروع به دویدن کردند،پسری پایش لغزید ، چند معلق زد و به زمین افتاد، و شروع به گریه‌ کرد.هشت نفر دیگر صدای گریه او را شنیدند.حرکت خود را کند کرده و از پشت سر به او نگاه کردند...

ایستادند و به عقب برگشتند... همگی...

دختری که دچار سندرم دان (ناتوانی ذهنی) بود کنارش نشست، او را بغل کرد و پرسید "بهتر شدی ؟"

پس از آن هر 9 نفر دوشادوش یکدیگر تا خط پایان گام برداشتند.تمام جمعیت روی پا ایستاده و کف زدند. این تشویقها مدت زیادی طول کشید. شاهدان این ماجرا، هنوز هم در باره این موضوع صحبت میکنند. چرا؟ زیرا از اعماق درونمان میدانیم که در زندگی چیزی مهمتر از برنده شدن خودمان وجود دارد. مهمترین چیز در زندگی، کمک به سایرین برای برنده شدن است. حتی اگر به قیمت آهسته تر رفتن و تغییر در نتیجه مسابقه ای باشد که ما در آن شرکت داریم. اگراین پیام را با عزیزانمان درمیان بگذاریم، شاید موفق شویم تا قلبمان را تغییر دهیم، شاید هم قلب شخص دیگری را، ...

”شعله یک شمع با افروختن شمع دیگری خاموش نمیشود"

چطور ، بهتر زندگی کنم ؟

چطور ، بهتر زندگی کنم ؟

پرسیدم ... چطور ، بهتر زندگی کنم ؟

با کمی مکث جواب داد :

گذشته ات را بدون هیچ تأسفی بپذیر 

 با اعتماد ، زمان حالت را بگذران

و بدون ترس برای آینده آماده شو .

ایمان را نگهدار و ترس را به گوشه ای انداز .

 شک هایت را باور نکن 

 وهیچگاه به باورهایت شک نکن .

 زندگی شگفت انگیز است ، در صورتیکه بدانی چطور زندگی کنی .

پرسیدم ، آخر .... ،

و او بدون اینکه متوجه سؤالم شود

ادامه داد : مهم این نیست که قشنگ باشی ... ، قشنگ این است که مهم باشی ! حتی برای یک نفر .

 کوچک باش و عاشق ... که عشق ، خود میداند آئین بزرگ کردنت را .. بگذارعشق خاصیت تو باشد ، نه رابطه خاص تو با کسی .

 موفقیت پیش رفتن است نه به نقطه ی پایان رسیدن ..

داشتم به سخنانش فکر میکردم که نفسی تازه کرد وادامه داد ... :

 هر روز صبح در آفریقا ، آهویی از خواب بیدار میشود و برای زندگی کردن و امرار معاش در صحرا میچراید ، آهو میداند که باید از شیر سریعتر بدود ، در غیر اینصورت طعمه شیر خواهد شد ، شیر نیز برای زندگی و امرار معاش در صحرا میگردد ، که میداند باید از آهو سریعتر بدود ، تا گرسنه نماند . مهم این نیست که تو شیر باشی یا آهو ... ، مهم اینست که با طلوع آفتاب از خواب بر خیزی و برای زندگیت ، با تمام توان و با تمام وجود شروع به دویدن کنی .. به خوبی پرسشم را پاسخ گفته بود ولی میخواستم باز هم ادامه دهد و باز هم به ... ، که چین از چروک پیشانیش باز کرد

و با نگاهی به من اضافه کرد : زلال باش ... ،‌ زلال باش .... ، فرقی نمیکند که گودال کوچک آبی باشی ، یا دریای بیکران ، زلال که باشی ، آسمان در توست .

یه داستان بی نظیر پیشنهاد میدم بخونید!

یه داستان بی نظیر پیشنهاد میدم  بخونید! 

 Once upon a time there was a bunch of tiny frogs.... who arranged a running competition.

 روزی از روزها گروهی از قورباغه های کوچیک تصمیم گرفتند که با هم مسابقه ی دو بدند .

 .The goal was to reach the top of a very high tower

 هدف مسابقه رسیدن به نوک یک برج خیلی بلند بود .

 A big crowd had gathered around the tower to see the race and cheer on the contestants...

... The race began

جمعیت زیادی برای دیدن مسابقه و تشویق قورباغه ها جمع شده بودند ...مسابقه شروع شد ....

Honestly,no one in crowd really believed that the tiny frogs would reach the top of the tower.

راستش, کسی توی جمعیت باور نداشت که قورباغه های به این کوچیکی بتوانند به نوک برج برسند .

You heard statements such as :

 شما می تونستید جمله هایی مثل اینها را بشنوید:

 "Oh, WAY too difficult!!"

 " اوه,عجب کار مشکلی!!"

 "They will NEVER make it to the top."

" اونها هیچ وقت به نوک برج نمی رسند ."

: or

یا :

"Not a chance that they will succeed.The tower is too high !

  "هیچ شانسی برای موفقیتشون نیست.برج خیلی بلنده !

 The tiny frogs began collapsing. One by one ... 

قورباغه های کوچیک یکی یکی شروع به افتادن کردند ...

Except for those, who in a fresh tempo, were climbing higher and higher...

بجز بعضی که هنوز با حرارت داشتند بالا وبالاتر می رفتند...

The crowd continued to yell, "It is too difficult!!! No one will make it !

 جمعیت هنوز ادامه می داد,"خیلی مشکله!!!هیچ کس موفق نمی شه !

 ..." More tiny frogs got tired and gave up

 و تعداد بیشتری از قورباغه ها خسته می شدند و از ادامه دادن منصرف ...

 But ONE continued higher and higher and higher...

 ولی فقط یکی به رفتن ادامه داد بالا, بالا و باز هم بالاتر ....

! This one wouldn't give up

این یکی نمی خواست منصرف بشه !

 At the end everyone else had given up climbing the tower. Except for the one tiny frog who, after a big effort, was the only one who reached the top !

 بالاخره بقیه ازادامه ی بالا رفتن منصرف شدند.به جز اون قورباغه کوچولو که بعد از تلاش زیاد تنها کسی بود که به نوک رسید !

THEN all of the other tiny frogs naturally wanted to know how this one frog managed to do it ؟

 بقیه ی قورباغه ها مشتاقانه می خواستند بدانند او چگونه این کا ر رو انجام داده؟

 A contestant asked the tiny frog how he had found the strength to succeed and reach the goal ؟

 اونا ازش پرسیدند که چطور قدرت رسیدن به نوک برج و موفق شدن رو پیدا کرده؟

It turned out...

 و مشخص شد که...

That the winner was DEAF !!!

برنده ی مسابقه کر بوده!!!

The wisdom of this story is : Never listen to other people's tendencies to be negative or pessimistic.... because they take your most wonderful dreams and wishes away from you -- the ones you have in your heart! Always think of the power words have. Because everything you hear and read will affect your actions!

نتیجه ی اخلا قی این داستان اینه که :

هیچ وقت به جملات منفی و مأیوس کننده ی دیگران گوش ندید... چون اونا زیبا ترین رویا ها و آرزوهای شما رو ازتون می گیرند--چیز هایی که از ته دلتون آرزوشون رو دارید ! هیشه به قدرت کلمات فکر کنید. چون هر چیزی که می خونید یا میشنوید روی اعمال شما تأثیر میگذاره

Therefore

 پس

... ALWAYS be

 همیشه....

POSITIVE!

مثبت فکر کنید !

 And above all

 و بالاتر از اون

Be DEAF when people tell YOU that you cannot fulfill your dreams!

 کر بشید هر وقت کسی خواست به شما بگه که به آرزوهاتون نخواهید رسید !

Always think:

 و هیشه باور داشته باشید :

 God and I can do this

 من همراه خدای خودم همه کار می تونیم بکنیم

Pass this message on to 5 "tiny frogs" you care about.

 این متن رو به 5 تا "قورباغه کوچولو" که براتون اهمیت دارند بفرستید .

 Give them some motivation!!

به اون ها کمی امید بدید !!

Most people walk in and out of your life......but FRIENDS leave footprints in your heart

آدم های زیادی به زندگی شما وارد و از اون خارج میشن... ولی دوستانتون جا پا هایی روی قلبتون جا خواهند گذاشت

به این میگن زیبایی...!!!

به این میگن زیبایی...!!!

* زیبا بودن فراتر از آن است که

 چه تعداد پسر را مجذوب تماشای خود کنید،

 یا چه میزان آرایش داشته باشید.

 زیبا بودن این است که

برای چه زندگی میکنید،

 و معنای شما چیست.

 زیبایی، قلب شما است

 و آنچه که باعث خاص شدن شما میگردد.

 زیبایی همان خصوصیات کوچکی است که هویت شما را تشکیل می دهد.

 زیبایی یعنی

 مبارزه با مشکلات

 و زندگی کردن صادقانه در مسیر فکر.

 زیبایی این است!

سلام بر چهارده معصوم بعد ازنماز

خدایا برای تو تیپ میزنم

خدایا برای تو تیپ میزنم

نه برای نگاه غیر ار این به بعد میخوام بند ی خوش  تیپ تو باشم....

به انایی که پیام میدن تو با خودت نبودی و نمیدونی با تو بودن چه حالی میده..

باید گفت

تو با خدا نبودیونمیدونی با خدا بودن چه حالی میده..

ﻣﮕﻪ ﻣﯿﺸﻪ ﺑﺎﺷﯽ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻤﻮﻧﻢ

ﻣﮕﻪ ﻣﯿﺸﻪ ﺑﺎﺷﯽ ﻭ ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻤﻮﻧﻢ

ﻣﺤﺎﻟﻪ ﺑﺬﺍﺭﯼ ﻣﺤﺎﻟﻪ ﺑﺘﻮﻧﻢ

ﺩﻟﻢ ﺩﯾﮕﻪ ﺩﻟﺘﻨﮕیـﺎﺵ ﺑﯿﺸﻤﺎﺭﻩ

ﻫﻨﻮﺯﻡ ﺑﻪ ﺟﺰ ﺗﻮ ﮐﺴﯽ ﺭﻭ ﻧﺪﺍﺭﻩ

ﻋﻮﺽ ﻣﯿﮑﻨﯽ ﺯﻧﺪﮔﯿﻤﻮ

ﺗﻮ ﯾﺎﺩﻡ ﺩﺍﺩﯼ ﻋﺎﺷﻘﯽ ﻣﻮ

...

ﺗﻮ ﺭﻭ ﺗﺎ ﺗﻪ ﺧﺎﻃﺮﺍﺗﻢ ﮐﺸﯿﺪﻡ

ﺑﻪ ﺯﯾﺒﺎﯾﯽ ﺗﻮ ﮐﺴﯽ ﺭﻭ ﻧﺪﯾﺪﻡ

ﻧﮕﻮ ﺩﯾﮕﻪ ﺁﺏ ﺍﺯ ﺳﺮ ﻣﻦ ﮔﺬﺷﺘﻪ

ﻣﮕﻪ ﺟﺰ ﺗﻮ ﮐﯽ ﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻮ ﻧﻮﺷﺘﻪ

ﺗﺤﻤﻞ ﻧﺪﺍﺭﻩ ﻧﺒﺎﺷﯽ

ﺩﻟﯽ ﮐﻪ ﺗﻮ ﺗﻨﻬﺎ ﺧﺪﺍﺷﯽ

داده هایت ، نداده هایت و گرفته هایت را شکر می گویم

پروردگارا 

داده هایت ، نداده هایت و گرفته هایت را شکر می گویم

چون داده هایت نعمت ، نداده هایت حکمت و گرفته هایت امتحان است.

یادم باشد حرفی نزنم به کسی بر بخورد
نگاهی نکنم دل کسی بلرزد
خطی ننویسم آزار دهد کسی را
که تنها دل من ؛ دل نیست

 

داستان فال

یه روزی یه کف بین پیر ٬ نشست و فالمو گرفت 

اون رفت و هر چی گفته بود ٬ فکر و خیالمو گرفت

غریب بود و یه کم سیاه ٬ مهربونو  خمیده  پشت

چه بوی اسپندی میداد ٬ چشاش نجیب بود و درشت

بهم نگاهی کرد و گفت ٬ فالتو میخوای بگیرم ؟

گفتم بگیر ٬ بعدم بگو ٬ بگو چه وقتی میمیرم ؟

گفت دخترم کف میبینم ٬ قهوه و فنجون ندارم

نه بلدم ٬ نه  دوست  دارم  اداشونو  در  بیارم

گفتم بگو  اینم  دستام  ٬  از روی چپ میگی  یا راس

خندیدی و گفت فرق نداره ٬ هر دستی که میل شماس

تو زندگیت سختی دیدی ٬ فالت چرا پر از غمه ؟

م ٬ توی اسمت میبینم ٬ درست میگم نه ٬ مریمه ؟

یکی رو دوست داشتی که رفت ٬ مردا همه عین همن

خوبم توشون پیدا میشه  ٬  اما خوبا خیلی  کمن

بچه بودی چند تا خطر گذشته از بیخ سرت

خیال داری سفر بری ٬ خیر الهی سفرت

یکی دیگه تازگیا تو زندگیت پیدا شده

زیاد بهش تکیه نکن ٬ دوست داره ولی بده

دشمن چقدر زیاد داری ٬ راستی مگه چه کاره ای ؟

فکر نکنم دارا باشی ٬ نمی بینم ستاره ای

دو سه تا لکه میبینم ٬ دلت شکسته از کسی

یکی ته قلبته که میخوای بهش زود برسی

خدا رو از یاد نبری ٬ آیندتم پاکه ونیک

دو سه تا سد تو راهته٬ دوتا بزرگ ٬ یکی کوچیک

یکی تو قوم و خویشتون یکم مریضه مگه نه ؟

همونه که اسیرشی ؟ واست عزیزه مگه نه ؟

نگامو چیدم از نگاش با کلی غصه خندیدم

اصلن چی گفت و از کی گفت ٬ فالم چی بود نفهمیدم

آدمای فالای من مثل خودش غریب بودن

یعنی که خط های دستم ٬ انقدر کج و عجیب بودن ؟

خیلی خجالت کشیدم ٬ غم از نگاش چکه میکرد

گفتم چرا فال میگیری تو این هوای خیلی سرد ؟

چیه فالت درست نبود ٬ میخوای که مزدمو ندی ؟

نه ٬ هر چی گفتی راس بودش٬ تو راه حلم بلدی ؟

بغض گلوش آخر سر تو شهر چشماش ترکید

گفت دخترم باور نکن ٬ هیچکسی فردا رو ندید

من یه غریبم و اسیر ٬ تو شهرتون در به درم

دروغ میگم تا شبمو یه جور به فردا ببرم

منم یه بندم مثل تو ٬ تقدیرامون دست خداست

من کی باشم که بتونم ٬ بگم تو طالعت کجاست

گذشتم و نذاشتم اون بیشتر از این بهم بگه

اون ولی گفتش واسه فال نرو پیش کسه دیگه

دیدم اونو که دوباره به یه کسی دیگه رسید

بازم همون کف بینی ها دوباره بغضش ترکید

دنیای بی وفای ما از این کسا زیاد داره

از زمین و از آسمن غریب و کولی میباره

از همه چی که بگذریم تمامشم دروغ نبود

شاید به خاطر همین سرش زیاد شلوغ نبود

سر اونا که راس میگن همیشه خیلی خلوته

چه توی فال ٬  چه زندگی ٬ دنیا پر از خیانته

کف بین پیر هر چی که گفت دلم یه گوشه ای نوشت

تا ببینه حق با اونه یا بازیهای سرنوشت؟

همه شبیه هم شدیم ٬ فالامونم عین همه

اما فقط اون از کجا دونست که اسمم مریمه ؟

این که تموم شد و گذشت اما عجب کف بینی بود

ته دلش زلالتر از پیش گوییای چینی بود 

دستام براش فرقی نداشت ٬ اون با دلش فالمو گرفت

از بعضی حرفا بگذریم دروغ چرا راستشو گفت

دل و ببین که همه جا یه جور به دردت میخوره

یکی باهاش فال میگیره ٬ یکی پولاشو میشماره

خلاصه که دلای پاک ٬ قسمت هر کس نمیشه

دلای روشن و زلال مال غریباس همیشه

اینم یه قصه عجیب ٬ فالی که چیزی نمیخواست

کف بینی با یه قلب صاف ٬ نه دست چپ ٬ نه دست راست

این روزا عادت همه رفتن ودل شکستنه

این روزا عادت همه رفتن ودل شکستنه 

درد تموم عاشقا پای کسی نشستنه 

این روزا مشق بچه ها یه صفحه آشفتگیه 

گردای رو آینه ها فقط غم زندگیه 

این روزا درد عاشقا فقط غم ندیدنه

مشکل بی ستاره ها یه کم ستاره چیدنه 

این روزا کار گلدونا از شبنمی تر شدنه 

آرزوی شقایقا یه شب کبوتر شدنه 

این روا آسمونمون پر از شکسته بالیه 

جای نگاه عاشقت باز توی خونه خالیه 

این روزا کار آدما دلهای پاک رو بردنه

بعدش اونو گرفتن و به دیگری سپردنه 

این روزا کار آدما تو انتظار گذاشتنه 

ساده ترین بهانشون از هم خبر نداشتنه 

این روزا سهم عاشقا غصه و بی وفاییه 

جرم تمومشون فقط لذت آشناییه 

این روزا توی هر قفس یکی دو تا قناریه 

شبها غم قناریها تو خواب خونه جاریه 

این روزا چشمای همه غرق نیاز شبنمه 

رو گونه هر عاشقی چند قطره بارون غمه

این روزا ورد بچه ها بازی چرخ و فلکه

قلبای مثل دریامون پر از خراش و ترکه 

این روزا عادت گلها مرگ و بهونه کردنه 

کار چشمای آدما دل رو دیونه کردنه 

این روزا کار رویامون از پونه خونه ساختنه 

نشونه پروانگی زندگی ها رو باختنه 

این روزا تنها چارمون شاید پرنده مردنه 

رو بام پاک آسمون ستاره رو شمردنه 

این روزا آدما دیگه تو قلب هم جا ندارن 

مردم دیگه تو دلهاشون یه قطره دریا ندارن 

این روزا فرش کوچه ها تو حسرت یه عابره 

هر جا یکی منتظر ورود یه مسافره

زندگی پر از سواله می دونم

زندگی پر از سواله می دونم

رسیدن به تو خیاله می دونم

تو میگی یه روزی مال من میشی

اما موندت محاله می دونم

تو میگی شبا دعامون می کنی

چشمه چات زلاله می دونم

توی آسمون سرنوشت ما

ماه کامل مه لاله می دونم

تو میگی پرنده شیم بریم هوا

غصه ما دو تا باله می دونم

چشم من پر از غم نبودنت

دل تو پر از ملاله می دونم

طاقتم دیگه داره تموم میشه

صبر تو رو به زواله می دونم

آره می ری و نمی پرسی که این

دل عاشق در چه حاله می دونم

دریغ از یک سلام بی بهونه

سلام ای بی وفا ،‌ ای بی ترحم

سلام ای خنجر حرفای مردم

سلام ای آشنا با رنگ خونم

سلام ای دشمن زیبای جونم

بازم نامه می دم با سطر قرمز

آخه این بار شده من با تو هرگز

نمی خوام حالتو حتی بدونم

تعجب می کنی آره همونم

همونی که زمونی قلبشو باخت

همون که از تو یک بت ،‌ یک خدا ساخت

همونی که برات هر لحظه می مرد

که ذکر نامتو بی جون نمی برد

همونم که می گفتم نازنینم

بمیرم اما اشکاتو نبینم

همون که دست تو،‌ مهر لباش بود

اگه زانو نمی زد غم باهاش بود

حالا آروم نشستم روی زانوم

ولی دیگه گذشت اون حرفا،‌ خانوم

تعجب می کنی آره عجیبه

می خوام دور شم ازت خیلی غریبه

خیال کردی همیشه زیر پاتم؟

با این نامردیات بازم باهاتم؟

برات کافی نبود حتی جوونیم

تموم شد آره گم شد مهربونیم

دیگه هر چی کشیدم بسه دختر

نمی بینیم همو این خوبه،‌ بهتر

دیگه بسه برام هر چی کشیدم

فریبی بود که من از تو ندیدم

دروغی هست نگفته مونده باشه؟

کسی هست تو خیال تو نباشه؟

عجب حتی دریغ از یک محبت

دریغ از یک سر سوزن صداقت

دریغ از یک نگاه عاشقونه

دریغ از یک سلام بی بهونه

نه نفرینت چرا، این رسم ما نیست

اگر چه این چیزا درد شما نیست

گل بیتا چرا اخمات توهم شد؟

چیه توهین به ذات محترم شد؟

دیگه کوتاه کنم با یک خداحافظ

که عشق ما رسید به سد هرگز

اگه تو از پیشم بری

اگه تو از پیشم بری سر به بیابون می ذارم

هر چی گل شقایقه رو خاک مجنون می ذارم

اگه تو از پیشم بری من خودم و گم می کنم

به عمر تو رو شرمنده حرفای مردم می کنم

اگه تو از پیشم بری دل رو به دریا می زنم

غرور خورشید و با برف آرزوها می شکنم

اگه تو از پیشم بری کار من آوارگیه

خلاصه شو واست بگم که آخر زندگیه

اگه بری شکایت تو رو به دریا میکنم

شقایقای عالم و من بی تو رسوا میکنم

اگه تو از پیشم بری زندگی خاکستریه

فرداش یکی خبر می ده دلت پیش دیگریه

اگه تو از پیشم بری شمعدونیا دق میکنن

شکایت چشم تو رو به مرغ عاشق میکنن

اگه بری پرستوها از زندگیشون سیر میشن

آهوا توی دام صیادای پیر اسیر می شن

اگه بری دریا پر از اشک و نیاز ماهیاس

شبای شهرمون مثه چشمای عاشقت سیاس

اگه بری یه شب تو خواب دریا رو آتیش می زنم

نردبون آسمون و با هر چی نوره می شکنم

اگه بری پروانه ها شمعا رو خاموشن میکنن

قنریای قفسی دل و فراموش میکنن

اگه بری پلک گلا از غم عشق تو تره

یکی مثه من دلش از چشمای تو بی خبره

اگه تو از پیشم بری پنجرمون بسته میشه

یه دل با صد تا آرزو از زندگی خسته میشه

اگه بری مجنون دیگه از من و تو نمیگذره

نرو بذار ببینمت باز از کنار پنجره

اگه بری من می مونم با بازی های سرنوشت

که من رو تو دوزخ گذاشت ترو فرستاد به بهشت

اگه بری به آسمون شب شکایت میکنم

یه شب می شینم با خدا تا صبح خلوت میکنم

اگه بری پرنده ها بر نمی گردن به لونه

بی تو کدوم پرنده ای راه خودش رو می دونه

اگه تو از پشم بری تو ابرا غوغا میکنم

برای مردن گلا بهونه پیدا میکنم

اگه تو از پیشم بری یاسا ترک بر میدارن

شبنما رو گل رز مگه حتی طاقت میارن

اگه بری مردم منو به هم دیگه نشون می دن

می پرسن از همدیگه که چی راجع من شنیدن

اگه بری همه میگن عشق من و تو هوسه

بمون با هم نشون بدیم که عشق ما مقدسه

اگه بری می لرزه فرهاد و ستون بیستون

به خاطر اونم شده تو تا ابد پیشم بمون

اگه بری می گن دیدی این آخر و عاقبتش

ما هیچ کدوم و نمی خوایم نه رنج و ئنه محبتش

اگه بری نمی دونن شاید واست خوشبختیه

نمی دونن لذتت بعضی خوشیا تو سختیه

اگر چه وقتی تو بری دیگه من و نمی بینی

اگه بخوای هم می باید تا فصل محشر بشینی

اما تورو جوون خودت که از همه عزیزتری

با یک نگاهت منو تا اوون ور دنیا می بری

اگه میشه بری یه جا به آرزوهات برسی

یا که دور از چشمای من قلب تو دادی به کسی

برو منم با ید تو زندگی رو سر میکنم

گاهی به اشتیاق تو قلبم و پر پر میکنم

عیدا که شد عشق تو رو تو قلب هفت سین می چینم

با اینکه رفتی باز تو رو کنار هفت سین می بینم

غصه نخور دنیای ما سمبل بی وفاییه

هر چی من و تو می کشیم تقصیر آشناییه

راستی اگه بخوای بری این جوری طاقت می یارم

خودم باید دست تو رو دست غربت بذارم

اگه بری دنبال تو میام تا اوج آسمون

اون وقت می بینم همه رو پس تو نرو پیشم بمون

دلت می خواد اگه یه روز بدون من می رفتی یه جا

دنبال مهربونیات آواره شم تو کوچه ها

اگه بری یه وقت می کی می بینی مریم نداری

اون وقت باید دسته گل و رو خاک مریم بذاری

اگه بری بیدای مجنون و پریشون می کنم

سقف دل و بر سر آرزوها ویرون میکنم

اگه بری اینجا یه دل بمون که صاحب اون مریمه

اگه بری دعای من بازم می یاد پشت سرت

من به فدای تو و عشق تو و فکر سفرت

دانلود آهنگ زیبای عروس

جهت دانلود آهنگ زیبای عروس اینجا رو کلیک کنید

حق الله ، حق النفس و حق الناس...

میگویند سه نوع حق بر گردن ماست... حق الله ، حق النفس و حق الناس...

و اما وای بر سومی...

در نماز و روزه و واجبات لنگ زدیم گفتیم خدا از حق خودش میگذرد...

چه توجیه زیبایی!!

بر خودمان ستم کردیم و گناه کردیم و حق نفس را ندانستیم... 

فقط ناله سر دادیم ;    "ظلمتُ نَفسی..."

میدانی چه شنیده ام؟! طاقتش را داری؟

شنیده ام که اگر کسی  باعث شود ظهور به عقب بیفتد

"حق الناس " است...

تو باعث شده ای که این همه مسلمان امام خود را نبیند....

چه بسا اگر امام خود را می دید به تعالی می رسید...

به قول شهید چمران: خدیا مرا بخاطر گناهانی که در روز با هزاران قدرت عقل توجیهشان میکنم ببخش...

خدا کند که مصداق امر کردن به دیگران و خود را فراموش کردن نباشم...

دلم برای تو تنگ است ای سرا پاخوب

دلم برای تو تنگ است ای سرا پاخوب

دلم برای تو تنگ است مثل تنگ غروب

چه لحظه های غریبی که بی تو میگذرند

چه روزگارعجیبی است بی تو ای محبوب

چقدربی تو به غربت شکست خاطرخاک

نیامدی وعطش درعطش زبانه کشید

نیامدی وزمین شعله شعله درتب شد

نشست خاطرآیینه هابه آه ملال

شکست خلوت آدینه ها به زمزم اشک

چقدر بی تو به حسرت دلم لبالب شد

نسیم نرگسی از گلشنی نمی خیزد

که تا به دامنش اندوه من بیامیزد

کسی کجاست غریب آشنا در این غربت؟

که از تبسم او روزگار تازه شود

و از شمیم نفس های اوغزل خیزد

تمام ثانیه ها بی تو میرود غمناک

ولحظه ها همه بی مهر تو غروب آلود

دلم هوای تو کرده است ای سخاوت محض

دلم هوای تو کرده است ای حلاوت وصل

دلم هوای تو کرده است باتمامت عشق

دلم هوای تو کرده است با تمام وجود

تودرکدام دیاری توبا کدام بهار؟

تودر کجای زمینی چه دیر شد دیدار

نشان کوی تو پرسیم از کدامین یار؟

زمین کویر تب آلوده ایست طوفان خیز

زمان خزان غم انگیز بی تو در تکرار !

بیا که مژده وصلت زمان به رقص آرد

بیاوداغ دل از خاطرزمین بردار !

تصاویر با نوشته های تکان دهنده

زندگی رو سخت نگیر

یادم باشد حرفی نزنم که دلی بلرزد.

خطی ننویسم که آزار دهد کسی را!

یادم باشد که روز و روزگار خوش است وتنها دل ما دل نیست.

یادم باشد جواب کینه را با کمتر از مهر و جواب دورنگی را با کمتر از

صداقت ندهم.

یادم باشد باید در برابر فریادها سکوت کنم و برای سیاهی ها نور بپاشم.

یادم باشد از چشمه درسِ خروش بگیرم و از آسمان درسِ پـاک زیستن.

یادم باشد سنگ خیلی تنهاست،

یادم باشد باید با سنگ هم لطیف رفتار کنم مبادا دل تنگش بشکند.

یادم باشد برای درس گرفتن و درس دادن به دنیا آمده ام،

نه برای تکرار اشتباهات گذشتگان!

یادم باشد زندگی را دوست دارم!

یادم باشد هر گاه ارزش زندگی یادم رفت در چشمان حیوان

بی زبانی که به سوی قربانگاه می رود ، زل بزنم تا به مفهوم بودن پی ببرم.

یادم باشد می توان با گوش سپردن به آواز شبانه ی دوره گردی

که از سازش عشق می بارد به اسرار عشق پی برد و زنده شد.

یادم باشد معجزه قاصدکها را باور داشته باشم

یادم باشد گره تنهایی و دلتنگی هر کس فقط به دست دل خودش باز می شود.

یادم باشد هیچگاه لرزیدن دلم را پنهان نکنم تا تنها نمانم.

یادم باشد هیچگاه از راستی نترسم و نترسانم.

یادم باشد زنده ام.

یادم باشد خواهم مرد روزی!

1. یک وقتای باید روی یک تکه کاغذ بنویسی" تعطیل" است 

   و بچسپانی پشت شیشه افکارت 

    باید به خودت استراحت بدهی دراز بکشی" 

   دستهایت را زیر سرت بگذاری به آسمان خیره شوی" 

    و بیخیال سوت بزنی در دلـت بخنــدی به تمام افـکاری 

    که پشت شیشه ی ذهنت صف کشیده اند 

    آن وقت با خودت بگویی 

   بگذار منتـظـر بمانند…

1. 

اورگیم قان دی  فلک دن   فلکی  خار اولسون

گنیش عالمده گوروم هر لحظه اونو زار اولسون

منی هر لحظه بو دنیا ده پریشان ائلدی

بو خمار گوزلریمی گور نجه گریان ائلدی

آیریلیقلار ادونا سینه می یاندیر دی فلک

شاختادان اللریمی ظلمیله دوندور دی فلک

قویمادی ناله سسیم دن یوخو  گلسین گوزومه

باخمادی او جانی یانمیش نه یالان نه دوزومه

چوخ شقاوتله بوتون وارلیقیمی آلدی فلک

نه یامان گونلره یورقون جانیمی سالدی فلک

 

تورکون دیلی تک سوگلی،ایستکلی دیل اولماز

ئوزگه دیله قاتسان، بو اصیل دیل، اصیل اولماز

ئوز شعرینی فارسا-عربه قاتماسا شاعر

شعری اوخیانلار، ائیشدنلر کسیل اولماز

فارس شاعری چوخ سوزلرینی بیزدن آپارمیش

"صابر" کیمی بیر سفره لی شاعر،پخیل اولماز

تورکون مثلی فولکلری دنیادا تکدیر

خان یورقانی،کند ایچره مثل دیر،میتیل اولبماز

آذر قوشونی،قیصر رومی اسیر ائتمیش

کسری سؤزیودیر بیر بئله تاریخ ناغیل ائولماز

پیشمیش کیمی ، شعرین ده گرک داد-دوزی اولسون

کند اهلی بیلر لر کی دوشابسیز خشیل اولماز

سؤزلرده جواهر کیمی دیر، اصلی بدلدن

تشخیص وئرن اولسا بوقدر زیر-زبیل اولماز

شاعر اولا بیلمزسن ، آنان دوغماسا شاعر

مس سن ،آبالام ، هر ساری کوینک قیزیل اولماز

چوق قیسّا بوی اولسان اولیسان جن کیمی شیطان

چوق دا اوزون اولما کی اوزون دا عقیل اولماز

مندن ده نه ظالم چیخار ، اوغلوم ، نه قصاص چی

بیر دفعه بونی قان کی ایپکدن قیزیل اولماز

آزاد قوی اوغول عشقی طبیعت ده بولونسون

داغ-داشدا دوغولموش دلی جیران حمیل اولماز

انسان اودی تودسون بو ذلیل خلقین الیندن

الله ی سؤرسن ، بئله انسان ذلیل اولماز

چوق دا کی سرابون سویی وار یاغ-بالی واردیر

باش عرشه ده چاتدیر سا سراب اردبیل اولماز

ملت غمی اولسا،بو جوجوق لارچؤپه دؤنمز

اربابلار یمیزدن دا قارینلار طبیل اولماز

دوز واختا دولار تاخچا-طاباق ادویه ایله

اوندا کی ننه م سانجیلانار زنجفیل اولماز

بو " شهریار " ین طبعی کیمی چیممه لی چشمه

دانلود آهنگ زیبای عروس

برای دانلود آهنگ اینجارو کلیک کنین

هر آنجه از دیفن باخیا میخواهید بدانید

همه چیز درمورد دیفن باخیا

بسمه تعالی

                           دیفن باخیا

( (Dieffen bachia amoena

  

دیفن باخیا

فارسی اصیل: سمبرگ (اشاره به سمی بودن برگ آن)

فارسی رایج: دیفن باخیا

نام انگلیسی: عصای لالی، Dumb cane

نام علمی: Dieffen bachia amoena

چکیده:

نام این گیاه، از نام(جوزف دیفن باخ) (وفات، 1863 )، سر باغبان گیاهشناسی وین گرفته شده است. این گیاه که بومی آمریکای جنوبی و مرکزی است چندین نوع دارد و به دلیل داشتن برگهایی با طرحهای زیبا بسیار مورد توجه مردم جهان قرار گرفته است. گیاهی مقاوم است و به دلیل سادگی نگهداری در اکثر آپارتمان ها دیده می شود. (Anzaliflowers و خلیقی،1385)

مقدمه:

دیفن باخیا، گیاهی است با برگ های زیبا از خانواده آراسه ARACEAE که گاهی در صورت بالا بودن سن گیاه و مهیا بودن شرایط ، گلهای کوچکی که بیشتر شبیه گلهای آروم لی لی هستند، می دهد که البته خیلی کم دیده می شود (طول گل آن به 13 سانتیمتر می رسد ولی چندان مشخص نیست) برگها تقریبا بیضی کشیده با نوک تیز و در روی ساقه بطور مارپیچ بوجود می آیند. (Anzaliflowers)

دیفن باخیا به بیماری پوسیدگی ساقه حساس است، به طوری که در گلخانه های کرج، هزاران پایه از آنها در بهار سال 1360 مبتلا به بیماری پوسیدگی ساقه شدند. برای جلوگیری از این عارضه تهویه آنها با فاصله بیشتر گلدانها، دقت در آبیاری، به نحوی که شاخه و برگ گیاهان خیس نشوند، و محلول پاشی با زینب توصیه شده است.

ضدعفونی خاک و بسترهای کاشت و حتی گلدانها قبل از کشت و کار این محصول،  مهم به نظر می رسد. ارقام مختلف دیفن باخیا که به دلیل شکل و رنگ و اندازه برگها از یکدیگر کاملا متمایزند، همگی مخصوص گلخانه های گرم و مرطوبند و زمانی که به آپارتمانها منتقل می شوند محیط کم نور و سایه آنجا را به خوبی تحمل می کنند.( حسنی زاده، 1379)

ارتفاع این گیاه به ۶۰ تا ۱۲۰ سانتی متر میرسد. طول برگ ها در گیاه بالغ ۵۰ تا ۶۰ و عرض آن حدود ۲۰ سانتی است.

ساقه های نرم و آبکی و برگهایی به رنگ سبز بالکه های سفید و زرد و رگبرگهای اصلی کاملا مشخص دارد که از دو طرف برگ دیده می شوند. برگها بسته به نوع گیاه ، پهن و درشت و یا نسبتا کوچکند. ساقه اصلی غالبا بدون انشعاب است، و برگهای انتهایی مداوم در حال فعالیت و رشد می باشند. در بیشتر رقم ها برگهای پایین به تدریج می ریزند و ساقه گیاه حالت لخت به خود می گیرد، که در این صورت گیاه زیبایی خود را از دست می دهد. طول برگ های شکننده این گیاه ممکن است تا 47 سانت نیز برسد و پهنای برگ ها نیز به نصف این مقدار افزایش می یابد. (حسنی زاده، 1379)

 

مکان:

این گیاه به مکانی با نور کافی و رطوبت بالا نیاز دارد. اما نباید مکان آن آفتابی باشد (معشی و نوریان اشرف،1378)

گونه ها:

1- Dieffen bachia bausei

گونه ای است مقاوم و فراوان که دارای برگهایی به رنگ زرد و سبز و به طول 25 سانتیمتر است. بر روی برگهای این گیاه تعداد زیادی نقطه های سبز رنگ و گاهی اوقات سفید رنگ دیده می شود. دور تا دور لبه این برگها را نواری باریک و سبز رنگ پوشانده است که با بالا رفتن سن گیاه رنگ آن تیره می شود.

2- Dieffen bachia macrophyllia

بر روی برگهای آن هیچ گونه طرحی دیده نمی شود. این گیاه دارای ساقه ای است سبز رنگ که برگ هایی به رنگ سبز تیره و چرمی مانند بر روی آن رشد می کنند. بهتر است اینگونه را در سایه نگه داشت.

3- Dieffen bachia maculata

موطن آن که Dieffen bachia picta نیز نامیده می شود، برزیل است. این گیاه دارای ساقه ای است محکم که طول آن گاهی اوقات به 1 متر نیز می رسد. برگ های کشیده ان دارای طرح هایی به رنگ سفید و زرد است. تاکنون واریته های متفاوتی از ای« گونه پرورش داده شده اند. معروفترین آنها عبارتند از: (Jenmannii)، (Magnifica) و (Julius roehrs). حتی کارشناسان نیز گاهی اوقات در تشخیص آنها دچار مشکل می شوند.

4- Dieffen bachia seguine

دارای برگ هایی است مسطح و کمی کمانی. این برگ ها راه راه اند و روی آنها نقاطی سفید رنگ دیده می شود. معروفترین واریته های آن عبارتند از: (Nobilis) و (Irrorata)(خلیقی،1385)

نیازها

نور:

نور غیرمستقیم بهترین نور برای گیاه است و نسبت به نور مستقیم آفتاب حساس است و آسیب می بیند. در صورت کمبودِ نور، گیاه علفی و ساقه هایش دراز می شود.

معمولاً در نور معمولی ساختمان خوب رشد می کند و به هر نوری به جز تابش مستقیم سازگار است .نژادهای برگ تیره نسبت به سایه مقاوم هستند.

گیاه را هر چند وقت یک بار بچرخانید تا برگ ها به یک طرف منحرف نشود .

دما:

بهترین درجه حرارت برای آن بین 13 تا 18 درجه است، برای مدت کمی در 10 درجه نیز مقاومت می نماید ولی ممکن است برگهای پایین ریزش نمایند.در صورتی که درجه حرارت بالاتر 24 باشد غبار پاشی و آبیاری زیادی توصیه می گردد.

معمولاً فقط در فصل زمستان باید در اتاق نگهداری شود و در بقیه فصول می تواند دمای محیط را تحمل کند؛ البته نسبت به سرمای بیش از اندازه حساس است .

آبیاری:

آبیاری با آب سبک بدون املاح توصیه می گردد. در تابستان هفته ای 2 تا 3 بار کافی است و در زمستان هفته ای یک بار. این گیاه نسبت به خشکی مقاومتر است تا آبیاری بیش از اندازه. اگر درجه حرارت پایین 16 درجه باشد اجازه دهید بین دو آبیاری سطح خاک گلدان خشک شود.

در بیشتر منازل به دلیل آبیاری بیش از اندازه گیاه پوسیده می شود و از بین می رود.

شکل شماره 4 : تاثیر آبیاری بیش از اندازه بر روی برگهای دیفن باخیا

رطوبت:

در تابستان غبار پاشی روزانه پیشنهاد می گردد. به خصوص اگر دما بالای 24 باشد. ریختن آب در زیر گلدانی سنگریزه دار (به طوری که ته گلدان با آب در تماس نباشد) جهت تامین رطوبت اثر مثبت دارد.

درصورتی که گیاه در اتاق نگاهداری شود می توان رطوبت آن را به یکی از سه روش زیر تا اندازه ای تنظیم و تامین نمود .

الف: در هوای گرم زمانیکه درجه حرارت از 22 درجه تجاوز می کند آب را بوسیله اسپری روی آن بپاشند .

ب: آب باید کاملا خالص باشد و در غیر اینصورت اثر املاح روی برگهای آن باقی می ماند .

پ: گیاه در تابستان و در فصل رویش به آب نسبتا زیاد نیاز دارد و در زمستان باید مقدار آنرا کم کرد.

 

تغذیه:

هر ماه یک بار با کود مخصوص گیاهان زینتی ، گیاه را تغذیه مصنوعی نمایید. در فصل رشد باید به گیاه کود مایع کامل داده شود .

خاک:

این گیاه به زهکشی خوبی نیاز دارد بنابراین خاک برگ برای این گیاه مناسب است (مخلوط یک قسمت خاک رس و یک قسمت کود حیوانی و دو قسمت برگ ). زیاد بودن کود حیوانی باعث پوسیدگی آن می شود. (jardinig.blogfa و مرعشی و نوریان اشرف، 1378)

تمیز نمودن برگها:

با اسفنج مرطوب برگها را هر ماه تمیز نمایید.چون شیره آن سمی و با تماس به نقاط حساس بدن مانند لب، تولید تاول و لکنت زبان می نماید، به همین علت پوشیدن دستکش و یا شستن دستها در هنگام کار با این گیاه الزامی است. جهت تمیز نمودن برگها با دست چپ برگ را نگه دارید و با دست راست با اسفنج و یا پارچه مرطوب به ملایمت هر 3 هفته یک بار برگها را تمیز نمایید. مواظب باشید برگها خراشیده نشوند. (jardinig.blogfa)

تعویض گلدان:

فصل تعویض گلدان در ابتدای بهار و قبل از شروع رشد آن است. (پیش بین، 1380)

تکثیر:

جدا کردن «پاجوش» های ریشه دار و کاشتن آنها، یا قلمه زدن ساقه ی برگ دار و بدون برگ؛ بدین ترتیب که ساقه های برگدار را پس از جدا کردن از گیاه، چند ساعت تا یک روز در هوای آزاد بگذارید تا محل های برش خشک شود و در یک ظرف آب قرار دهید تا ریشه دهد و سپس کاشته شود، یا قلمه ها را در ماسه بکارید و از قلمه های بدون برگ و دارای حداقل یک جوانه به اندازه 5 سانتیمتر ببرید و بعداز دو روز قرار دادن در هوای آزاد، به صورت افقی، طوری که جوانه به سمت سطح خاک باشد بکارید تا پس از ریشه دار شدن آنها را در گلدان های جداگانه کشت کنید.

 

این گیاه بوسیله قلمه علفی ساقه و یا قلمه چوبی، یا خواباندن هوائی زیاد می شود. اگر برگهای پائین ساقه از بین رفته اند، می توان ضمن اینکه از چنین گیاهی قلمه گرفت آنرا نیز اصلاح و به فرم طبیعی بازگردانید.

تکثیر به روش خواباندن هوائی :

این روش یکی از ساده ترین راه ریشه دار کردن گیاهان می باشد و بیشتر برای گیاهان زینتی که برگهای پائینی خود را از دست داده اند بکار می رود .

بدین منظور قسمتی از ساقه را برحسب نوع گیاه به یکی از سه شکل زیر با چاقوی تیزی شکاف میدهند .

تقسیم هوائی دیفن باخیا همانند فیکوس مراحل مختلف بالا را بایستی رعایت نمود .

1 – حلقه ای پیرامون پوست گیاه بطول در حدود 5 سانتیمتر برمیدارند .

2 – شکافی بصورت V عمودی بر ساقه گیاه حد اکثر باندازه یک سوم قطر شاخه ایجاد می نمایند .

3 – برش مورب از طرف پائین ساقه به بالا و شکافی مورب حداکثر یک دوم قطر شاخه ایجاد میکنند و برای جلوگیری از بسته شدن شکاف یک تکه چوب کوچک بین دو لبه آن قرار می دهند.

هدف از شکاف دادن ساقه قطع آوندهای آبکش حاوی شیره پرورده می باشد .

زیرا شیره خام توسط آوندهای چوبی به بالای گیاه میرسد . در اثر عمل فتوسنتز ( کربن گیری ) بصورت شیره پرورده درآوندهای آبکش بطرف پائین آمده و در نقطه بریده شده مجتمع گشته و سبب ریشه دار شدن گیاه می گردد .

پیرامون قسمت بریده شده را توسط یک کیسه پلاستیکی حاوی خزه و یا پیت مرطوب میپوشانند و پس از تشکیل ریشه ها ساقه گیاه را از زیر ریشه قطع می کنند .

فصل خواباندن هوائی زمان فعالیت گیاهان یعنی بهار تا اواسط تابستان می باشد .

تکثیر به روش قلمه زدن :

پس از اینکه بطریق خواباندن هوائی قلمه ریشه داری بدست آوردیم میتوان از باقیمانده گیاه با وجودیکه بدون برگ می باشد نیز قلمه گرفت .

اگر طول گیاه زیاد باشد 15 سانتیمتر از پایه مادری را نگاهداشته و بقیه آنرا به قلمه های کوچکی تقسیم کرده ، بقسمی که هرکدام از قلمه ها حد اقل دارای یک جوانه باشد .

 

مراحل مختلف قلمه زدن دیفن باخیا:

این قلمه ها را بطور جداگانه و یا تعدادی از آنها را بطور افقی در روی گلدانی که دارای پیت (تورب) میباشد قرار داده و برای نگاهداری رطوبت گلدان را در کیسه نایلونی بگذارند .

پس از چندی قلمه ها ریشه دار خواهند شد و پس از ظاهر شدن برگها ، آنها را از کیسه نایلون خارج کنند . باقیمانده پایه مادری نیز بتدریج جوانه زده و گلدان دیگری را بوجود می آورد .(پیش بین،1383وکارگر1380)

نکته:

قرار دادن چند قرص ضد بارداری در خاک گلدان یا حل کردن آن در آب و آبیاری گیاه باعث افزایش رویش پا جوش ها می شود که تکثیر آنها خیلی راحت تر است.

همیشه گیاهان خود را با کودهای مایع موجود در بازار آبیاری کنید. هر 15 روز یک بار کود مایع را به نسبت مشخصی که از طرف تولید کننده معین می شود در آب حل نمایید و گیاه را با آن آبیاری کنید.

احتیاط:

این گیاه مانند برگ انجیری بسیار سمی است و باید از دسترس نوزادان و کودکان نوپا که احتمال می دهید برگ های آن را به دهان بگذارند، دور نگهداشته شود. در صورت بلعیده شدن، به دهان و زبان آسیب می رساند و شخص قادر به تکلم نیست. (کارگر، 1380 و مرعشی و نوریان اشرف، 1378 )

عوارض و درمان دیفن باخیا:

• برگها زرد و تار عنکبوت زیر آنها مشاهده می‌گردد: عامل ، کنه ریز قرمز است. هر دو هفته یکبار با سم کنه کش گیاه را سمپاشی نمایید تا علائم برطرف گردند.
• برگها خشک شده و سقوط می‌نمایند: هوا خیلی گرم و خشک است. رطوبت خاک را بازدید و در صورت لزوم آبیاری نمایید. غبار پاشی را فراموش نکنید و گیاه را به محل خنک‌تری منتقل نمایید.
• لکه‌های سوخته روی برگها است: در آفتاب غبارپاشی نموده‌اید ، اگر چه گیاه به غبار پاشی نیاز دارد ولی بهترین موقع آن صبح و عصر در سایه است.
• بعضی از برگها و ساقه‌ها می‌پوسند: عامل آن قارچ بوتری تیس که خود ناشی از هوای سرد و مرطوب است، غبارپاشی را کمتر کنید. گیاه را در درجه حرارت 16 درجه سانتیگراد نگه دارید و با سم قارچ کش سمپاشی کنید.
• برگها رنگ پریده و به سفیدی گرایش نموده‌اند: یا نور زیاد است و یا احتیاج به کود دهی دارد.شرایط را بازدید و نارسایی را رفع کنید.
• زخمهای سفید پنبه‌ای شکل روی برگها و قاعده آنها مشاهده می‌گردد: حشره آفت عامل آن است. گیاه را هر دو هفته یکبار با سم حشره کش نفوذی سمپاشی نمایید.
• برگهای پایین زرد و لکه‌های قهوه‌ای در حاشیه آنها مشاهده می‌گردد: آبیاری بیش از اندازه است. اجازه دهید سطح خاک گلدان در فاصله بین دو آبیاری خشک شود سپس با میزان کمتری آبیاری را انجام دهید.
• برگهای پایین به طرف داخل می‌پیچند و خشک می‌شوند: کاملا طبیعی است با بالا رفتن سن گیاه برگهای پایین می‌ریزند. بهتر است گیاه را به محل خنک‌تری منتقل نمایید.
• برگها رنگ پریده و سقوط می‌کنند: هوا خیلی سرد است. گیاه را به محل گرمتری منتقل نمایید. ( jardinig.blogfaو     (Anzaliflowers

ارتباط با سایرین:

• تاکسونومی: گیاه دیفن باخیا برحسب خویشاوندی با سایر گیاهان رده بندی می‌شود و جایگاه این گیاه از نظر رده بندی در سطح گونه مشخص می شود.
• مورفولوژی: تنوع ریختی گیاه دیفن باخیا مطالعه می‌شود. به عبارتی مطالعه تنوع ریختی این گیاه باعث می‌شود تا بدانیم که با شرایط متفاوت در زیستگاهای مختلف سازگاری این گیاه چگونه صورت می‌گیرد.
• آناتومی: ساختمان داخلی گیاه دیفن باخیا مطالعه می شود.
• مورفوژنز: از ابتدای تشکیل سلول تخم گیاه دیفن باخیا تا بوجود آمدن شکل این گیاه مطالعه می شود.
• فیزیولوژی: نحوه کار و فعالیت گیاه یاس از سطح اندامکهای درون سلول تا بافتها، اندامها و خود گیاه دیفن باخیا مطالعه می شود.
• میتولوژی: به مطالعه درباره رشد، تولید مثل و رفتار سلول گیاه دیفن باخیامی پردازد.
• اکولوژی: به مطالعه چگونگی سازش گیاه دیفن باخیابا محیط و ارتباط آنها با یکدیگر می پردازد.
• ژنتیک:چگونگی انتقال صفات وراثتی و عوامل انتقال دهنده و ساختار شیمیایی این عوامل را در گیاه دیفن باخیابررسی می کند. (مرعشی و نوریان،1378 و کارگر،1380)

منابع:

1- "پرورش گل در باغ، خانه، آپارتمان"، نوشته مهندس حسن حسنی زاده،سال انتشار:1379

2-""پرورش گلها و گیاهان زینتی، در باغ، خانه و آپارتمان"، گردآوری و تدوین: پریناز مرعشی و حسن نوریان اشرف، نوبت چاپ: دوم، 1378، ناشر:انتشارات فرهنگ جامع.

3- "پرورش گلها و گیاهان"، مهندس منوچهر کارگر، سال انتشار:1380.

4- "گلکاری"، دکتر احمد خلیقی، چاپ دهم، پاییز 1385، چاپخانه فرهنگ معاصر، صفحات 144و 145.

5- "گلهای آپارتمانی و مشاوره گیاهپزشکی"، مهندس اسماعیل پیش بین، چاپ پنجم،سال انتشار:1383ناشر: نوپردازان، صفحات 118 و 119.

ﯾﻪ ﺷﻮﯾﯽ ﺳﯽ ﮔﻠﻢ ﺷﻌﺮ ﺍﯾﻨﻮﺷﺘﻢ،
                              ﻭﺩﻟﺘﻨﮕﯿﻢ ﻭﺑﺨﺖ ﻭﺳﺮﻧﻮﺷﺘﻢ

ﻭشﺍﯾﮕﻔﺘﻢ ﻧﻪ ﯾﻮﻻ ﺩﯾﺮﻡ ﻭﺍﺑﯽ،
                            ﻋﺰﯾﺰ ﻣﻮ ﻧﻪ ﯾﻮﻻ ﺳﯿﺮﻡ ﻭﺍﺑﯽ

ﻧﻪ ﺩﺭ ﮐﻠﺒﻪﻭﻓﺎﺗﻪ ﺭﯾﻢ ﺑﻮﻧﺪﯼ،
                          ﺳﺘﺎﺭﺕ ﮐﺲ ﺩ ‌ ﺑﻮ ﻫﯽ ﻭﻡ ﺑﺨﻨﺪﯼ

ﻭﺵ ﺍﯾﮕﻔﺘﻢ ﻧﻪﺩﻟﺘﻨﮕﯽ ﻭﻻﺑﻮ،
                             ﭼﻤﮏ ﺑﯽ ﻫﻢ ﺯﺑﻮﻧﯽ ﺯﺭ ﭼﻼﺑﻮ

ﻧﻪ ﯾﻮﻻ ﺑﺸﮑﻨﯽﻋﻬﺪﻧﻬﺎﻧﻪ،
                         ﻣﻮ ﺑﯿﺪﻡ ﺳﯿﺖ ﺗﺮﺍﺷﻢ ﮐﻮﻩ ﺩﻧﺎﻧﻪ

ﻭﺵ ﺍﯾﮕﻔﺘﻢ ﺟﻮﻧﯽ ﺑﯽ ﺗﻮ ﺳﺨﺘﻪ،
                            ﮔﻠﻢ ﺩ ﺑﺎﻏﺒﻮﻧﯽ ﺑﯽ ﺗﻮ ﺳﺨﺘﻪ

ﻫﻤﯽ ﺟﻮﺭﯼ ﮐﻪ ﻫﯽ ﻧﺎﺯﺷﻪﺍﯾﮑﺸﯿﺪﻡ،
                            ﺳﻔﯿﺪﯼ ﺳﺮﺧﻤﻪ ﻣﻦ ﺍﯾﻨﻪ ﺩﯾﺪﻡ

ﻭ ﺧﻢ ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﺍﯼ ﻏﺎﻓﻞ ﺯ ﺩﻧﯿﺎ،
                             ﻧﺒﺎﯾﺪ ﺩﻟﺘﻪ ﺍﯾﺪﺍﺩﯼ ﻭﺩﺭﯾﺎ

ﻭﺧﻢ ﮔﻔﺘﻢ ﻧﻪ ﯾﺎﺭﻣﻢ ﺑﯽ ﻭﻓﺎﺑﻮ،
                            ﻣﺚ ﺑﺎﻗﯽ ﺭﻓﯿﻖ ﺳﺎﻝ ﻭﻣﺎﻩ ﺑﻮ

ﯾﮑﯽ ﻭﻡ ﮔﻔﺖ ﮐﻪ ﺍﯼ ﻣﺠﻨﻮﻧﺘﺮ ﺍﺯﺧﻢ،
                         ﺍﺭ ﺍﯾﺨﯽ ﻭﺍﻧﺒﯽ ﺩﻭﻏﻮﻧﺘﺮ ﺍﺯ ﺧﻢ

ﮐﻠﻮ ﺑﺎﺯﯾﺘﻪ ﻭﻝ ﮐﻦ ﻣﺚ ﻧﻬﺎ ﻧﯽ،
                            ﻭ ﺻﺪﺗﺎﮔﻞ ﯾﮑﯿﺸﻮﻥ ﺑﺎﻭﻓﺎ ﻧﯽ

ﻭﺭﯾﺴﺎﻡ ﻭ ﻭﮔﻮﺷﯽ ﺩﺍﻡ ﭘﯿﺎﻣﯽ،
                          ﮔﻔﺘﻢ ﮐﻪ ﺳﯿﻢ ﺑﮕﻮ ﻫﻤﯿﺸﻪ ﺑﺎﻣﯽ

ﺟﻮﺍﺑﻢ ﺩﺍ ﮐﻪ ﺍﯼ ﮔﻞ ﻣﻬﺮﺑﻮﻧﻢ،
                           ﺩ ﻫﺮﮔﺰ ﻧﯿﺘﺮﻡ ﺑﺎﯼ ﺗﻮ ﺑﻤﻮﻧﻢ

ﯾﻮ ﻫﻢ ﺭﻓﺖ ﻭ ﺍﻟﻬﯽ ﺑﯽ ﻗﻀﺎ ﺑﻮ،
                               ﺧﺪﺍ ﺧﻮﺕ ﻫﻤﺪﻡ ﺩﻝ ﻣﻮ ﺑﻮ

انتخاب روش های آبیاری در کشاورزی

انتخاب روش های آبیاری در کشاورزی

آبیاری سطحی
آبیاری سطحی به گروه گسترده ای از روش های آبیاری اطلاق می شود که در آنها آب به وسیله نیروی ثقل در سطح مزرعه پخش می شود. اب عموماً در یک نقطه مرتفع یا در امتداد یک ضلع زمین رها شده و سطح مزرعه را تحت جریان سطحی می پوشاند. بازده و یکنواختی آبیاری به یکنواختی خاک، کیفیت ترازبندی زمین، توپوگرافی زمین و کنترل رابطه میان جریان، سرعت نفوذ آب به خاک و زمان آبیاری بستگی دارد. استفاده از خاک به عنوان محیط انتقال (در مقابل انتقال آب از طریق خطوط لوله یا از میان هوا توسط آب پاش ها)، شکل شناخته شده ای از روش های آبیاری سطحی است. همچنین این خاک است که عمق نفوذ را در زمان نفوذ کنترل می کند (در مقابل میزان جریان که توسط آب پاش ها یا قطره چکان ها کنترل می شود). علاوه بر این، در اراضی تحت آبیرای سطحی به سبب تغییر مشخصه های نفوذ و پیشروی آب نسبت به زمان، تعیین و پیش بینی بسیاری از توصیه هایی که از نظر مدیریت ضرورت دارد ممکن نیست. در روش های آبیاری سطحی کنترل آبیاری باید از طریق مدیریت اراضی انجام شود، در حالی که در سیستم های مکانیکی، طراحی و تجهیزات، جایگزین بخش عمده ای از مدیریت های لازم شده اند.

روش های آبیاری سطحی به دو دسته اساسی تقسیم می شوند:

غرقابی و جریانی.
روش های جریانی برای تضمین نفوذ کافی آب در پایین دست مزرعه باید مقداری رواناب داشته باشند. معمولاً برای جلوگیری از خروج آب از مزرعه، نیاز به سیستم برگشت رواناب به چرخه آبیاری وجود دارد. این سیستم در صورت طراحی مناسب، امکانات ارزشمندی را برای کاهش نیروی کارگری و یکنواختی بهتر پخش آب،فراهم می آورند.

انواع روش های آبیاری سطحی
آبیاری کرتی
آبیاری کرتی یکی از روش های آبیاری غرقابی است که برای آبیاری اراضی مسطح مرزبندی شده، استفاده می شود (شکل 3-1) در این روش سطح خاک به صورت غرقابی باقی نمی ماند. از آنجا که خاک تا زمانی که اب نفوذ می کند، غرقاب باقی می ماند، در این روش رواناب وجود ندارد. در مناطق بارانی باید ملاحظاتی برای تخلیه آب مازاد نفوذی انجام گیرد. آبیاری کرتی تحت عناوین گوناگونی مانند ابیاری غرقابی کنترل شده، نوارهای مسح، ابیاری کنترل شده، آبیاری کرتی کنترل شده، آبیاری کرتی مسطح ته بسته و آبیاری کرتی مسطح، بیان می شود. از این شیوه آبیاری می توان برای محصولات ردیفی و غیر ردیفی، با مرزهای داخلی یا بدون آب، و یا در بسترهای پهن همواره استفاده نمود. این شیوه همچنین در باغات و تاکستان ها نیز به کار برده می شود. از انجا که یکنواختی نفوذ نسبت به تغییرات نفوذ پذیری بسیار حساس است سرعت نفوذ باید در هر کرت ثابت باشد. نیازی نیست که کرت ها حتماً مستطیلی یا دارای مرزهای مستقیم باشند. پشته ها نیز لزوماً دائمی باشند. تحت یک مدیریت خوب، حجم معینی از آب به سرعت در کرت تخلیه خواهد شد.
جدول 3-1- روش های آبیاری سطحی و گونه های مختلف آنها

روش
کرتی نواری
جریان دائمی
و غرقابیشیاری (فارو) شیارهای کوچک


انواع
کرتی مسطحکرتی بستر سازی شده یا با جوی و پشتهکرتی همراه با آبیاری و تخلیه متناوب کرت نوارهای شیب دار با روانابنوارهای کم شیب ته بستهنوارهای موازی خطوط تراز نهرچه های تراز (غرقابی وحشی)شیارهای شیب دار سنتیشیارهای شیب دار جدید (مکانیزه)شیارهای مسطح و کم شیبشیارهای موازی خطوط تراز

گونه های مختلف آبیاری کرتی شامل کرت های مسطح و پشته دار (مرزبندی شده، شیاری شده ویا جوی و پشته ای) هستند. گیاهانی که کاشت آنها در کرت های مسطح موفقیت آمیز بوده تقریباً نامحدودند و کشت آنها تنها به خاک مزرعه بستگی دارد. برای محصولات ردیفی (جایی که ممانعت از غرقاب شدن ضروری باشد و یا هنگامی که کاربرد کم آب به سبب پهنای پشته ها بحرانی و مشکل باشد) معمولاً از کرت های پشته دار استفاده می شود. در این روش معمولاً از مرزهای باریک تا پشته های عریض برای کاشت سبزیجات، هندوانه، پنبه، ذرت، سیب زمینی، چغندرقند و بسیاری دیگر از محصولات ردیفی استفاده می کنند.کرت ها مسطح برای محصولات ردیفی و غیر ردیفی که برای مدت زمانی کوتان به شرایط غرقابی حساس نیستند، بسیار مناسب هستند. محصولات غیر ردیفی مانند یونجه، گندم، سورگوم، جو، پنبه و ... معمولاً بدین شیوه آبیاری می شوند.
کاشت گیاه در کرت های مسطح به رفع مشکلات شوری کمک کرده و استفاده از آبیاری سنگین را آسان می سازد. محصولات باغی و تاکستان ها را می توان در کرت های مسطح و یا روی پشته ها یا نقاط بلند مزرعه کشت نمود. کرت های جوی و پشته دار به ویژه برای محصولات ردیفی که به کنترل رطوبت در پشته ها احتیاج دارند، مناسبند. برای مثال، پشته های مسطح موجب سهولت یکنواختی توزیع رطوبت و جوانه زدن می شوند. در حالی که این امر در جوی و پشته دشوار به نظر می رسد. اما دستیابی به آن در کرت های کوچک نسبتاً آسان است. با وجود این، اگر کرت ها خیلی بزرگ باشند، دبی زیاد، لبه های جوی را در بالا دست و در زمان پیشروی غرقاب ساخته و موجب نابودی گیاه یا تخریب بستر بذر خواهد شد. خسارات ناشی از غرقابی شدن زمین را می توان با استفاده از تسطحیح دقیق کرت ها کاهش داد. آب باران و مازاد آب آبیاری به جای آن که در گودال های پست یا در پایین دست زمین(که معمولاً در آنجا به گیاه خسارت وارد می شود)، تجمع پیدا کند، به صورت یکنواخت در تمام منطقه توزیع خواهد شد. به هر حال، از آنجا که در این روش آبیاری، رواناب سطحی وجود ندارد، مصرف آب اضافی، در اثر آبیاری یا بارندگی اضافی موجب وارد آمدن خساراتی به محصول خواهد شد. در نواحی که دارای بارندگی های بسیار شدید بوده و خاک هایی با درجه نفوذپذیری پایین دارند استفاده از شبکه زهکشی سطحی ضروری است.کرت ها نسبت به سایر روش های آبیاری کنترل شده، دستی، به دلیل سهولت اجرا، سادگی تجهیزات و نیروی کم کارگری مورد نیاز و همچنین امکان استفاده از دبی های ثابت زیاد، از مزایایی برخوردارند. این روس در خاک های یکنواخت با تسطیح دقیق زمین و با نهرهای بزرگ متناسب با سطح کرت، بهترین بازده را خواهد داشت. هیچ یک از این موارد، از جمله احتیاجات مطلق این روش نیستند، اما موجب بهبود بازده کرت ها خواهند شد. آبیار یا سرپرست آبیاری برای محاسبه دقیق جدول زمان آبیاری به دانستن دبی ورودی، مساحت کرت، بازده مطلوب و یکنواختی ممکن نیاز دارد، یک اشتباه 6 دقیقه ای در یک دوره زمانی 60 دقیقه ای معادل 10 درصد خطا خواهد بود. یکنواختی به اندازه نهر، نسبت به پیشروی، نامنظمی سطح خاک و سرعت نفوذ بستگی دارد. نسبت به پیشروی به صورت زیر تعریف می شود:مدت زمان آبیاری/ مدت زمان پیشروی آب =AR به فرصت زمانی مطلوب برای نفوذ کمبود رطوبت خاک (SMD)، «زمان آبیاری» گفته می شود. در عمل، این زمان برابر، کوچک ترین زمان فرصت نفوذ در کرت یا شیار است. «فرصت نفوذ» مدت زمانی است که آب با سطح خاک در مزرعه در تماس است. در مواردی که از نهرهای بزرگ به صورت نوبتی استفاده می شود، نیاز به کارگر آبیاری کم است. به هر حال، باید بتوان از این کارگر در منطقه یا کارهای دیگر استفاده نمود. کار جسمی آبیار در این روش آبیاری تنها با باز کردن یک دریچه یا یک دهانه بدون تنظیم دبی کل، محدود می شود. براس سیستمی که خوب طراحی شده باشد، یک آبیار کم تجربه یا با اطلاعات نه چندان زیاد کافی است اما سرپرست آبیاری باید دقیقاً روابط بین دبی جریان، مدت ابیاری و کمبود رطوبت خاک (SMD) را درک نماید. در سیستم های کرتی مسطح، به ویژه برای محصولات ردیفی روی پشته، شیارها می توانند از هر دو انتها باز بوده و به نهرهای ثانویه متصل شوند. جریان آب شیارهای با سرعت پیشروی بالاتر، در نهر ثانویه انتهای کرت جمع آوری شده و سپس به درون شیارهایی که پیشروی در آن کندتر است، باز می گردد. این کار، غیر یکنواختی زمان غرقابی را کاهش می دهد. آب را می توان از هر دو سوی یک کرت مسطح تأمین نمود. آب را می توان از یک نقطه گوشه به کرت های متعدد نیز توزیع نمود. این امر در هر دو جهت می شود. همچنین این کار ممکن است به کاهش طول نهر مورد نیاز مزرعه بیانجامد. در زمین های مسطح، کرت ها معمولاً با آرایش منظم شبکه، با توجه به مرزهای مالکیت و تغییرات بافت خاک تنظیم می شوند. در زمین های شیب دار، طول کرت ها معمولاً در امتداد خطوط تزار قرار می گیرد . جریان آب به سمت پایین شیب تنظیم می شود. اگر کانال انتقال آب پایین تر از سطح زمین باشد، با استفاده از بند، سطح آب را برای توزیع آب کنترل می کنند. از این کانال می توان، هم برای آبیاری کرت و هم به عنوان کانال زهکش سطحی استفاده نمود. هنگامی که از شیار و پشته در یک کرت استفاده می شود، آب تحت تأثیر نیروی ثقل از نهرهای ثانویه بالا سر به درون شیارهای مجزا توزیع می شود. در این حالت احتیاجی به جداسازی جریان ورودی به کرت وجود نداشته و می توان آب آبیاری را از یک ورودی واحد به درون زمین هدایت نمود. در صورت انجام صحیح امور زراعی، به دخالت آبیار نیز احتیاجی نخواهد بود. در صورت زیاد بودن جریان ورودی، انجام برخی اقدامات برای کنترل فرسایش در ورودی کرت ضروری است. به هر حال، سازه های استاندارد کنترل فرسایش نیز وجود دارند. در مواردی که کانال انتقال پایین تر از سطح تراز زمین باشد، هیچگونه فرسایشی روی نخواهد داد زیرا برای آبیاری، سطح آب در کانال تا جایب که آب به درون شیارها یا کرت ها جاری شود، بالا آورده می شود. به منظور نیل به یکنواختی بالا، آب را می توان به سرعت در سطح کرت جاری نمود. اگر زمان لازم را برای پوشش کرت توسط آب در مقایسه با زمان غرقابی کوتاه باشد (نسبت پیشروی کم 1:4 تا 1:2) کرت باید از یکنواختی نفوذ مطلوبی متناسب با دقت شیب بندس زمین و یکنواختی خاک برخوردار باشد. افزایش شیب در کرت، موجب تجمع آب در مناطق پست تر کرت برای مدت زمانی طولانی تر خواهد شد. تسطیح ناکافی یا صاف نکردن برخی شیب ها، ممکن است هزینه های اولیه را کاهش دهد، اما به طور کلی، موجب کاهش یکنواختی کاربرد آب می شود. نوسانات کوچک سطح خاک در حدود یک سانتیمتر، حتی در صورت تسطیح لیزری، می توانند موجب بروز عمق نفوذ غیر یکنواخت با توجه به مقدار غرقاب شود. در یک کرت مسطح می توان عملیات کشاورزی را در هر جهت انجام داد. از آنجا که هر نهر آبیاری قادر به آبیاری کرت ها از دو طرف است، طول نهر کاهش می یابد. در هنگامی که از خطوط لوله زیرزمینی برای آبرسانی استفاده شود، طول کرت مانع عملیات کشاورزی نخواهد شد. احداث کرت های بزرگ با مقادیر خاکبرداری و خاکریزی زیاد معمولاً غیر ضروری و به ندرت اقتصادی است. کرت های باریک را می توان حتی در زمین های نسبتاً شیب دار بر روی خطوط تراز احداث کرد. در این صورت، هزینه ها بیشتر شده و سطح غیر قابل کشت نیز به سبب ایجاد تراس های بزرگ، افزایش خواهد یافت. میزان تسطیح به اندازه کرت و توپوگرافی منطقه بستگی دارد. معمولاً هر چه کرت کوچکتر باشد، عملیات تسطیح نیز کمتر خواهد بود، اما در این گونه کرت ها استفاده از ابزار کنرل لیزری تسطیح بسیار دشوار است. اندازه کرت ها از چند متر مربع (کل 3-2) تا 10-15 هکتار متغیر است. اندازه و طول کرت معمولاً تحت تأثیر توپوگرافی منطقه، تغییرات بافت خاک، نفوذپذیری، عمق خاک سطح الارض (هنگامی که تسطیح زیادی صورت می گیرد) اندازه نهر موجود، شیب و ماشین آلات و ادوات موجود کشاورز محدود می شود. از دیدگاه طراحی، یکنواختی خاک، سرعت نفوذ، اندازه نهر موجود و نیز فرسایش پذیری خاک، طول کرت را محدود را می سازد. در کرت های بزرگ باید انحنای زمین را نیز در تسطیح مدنظر قرار داد، چرا که یک سطح افقی از انحنای زمین تبعیت نمی کند. شکل 3-2- آبیاری کرتی دست ساز همراه با جوی و پشته در مقایس کوچک به طور کلی روش های کرتی برای عمق کمینه آب طراحی می شوند. با بزرگ شدن نسبت پیشروی آب، استفاده از حجم کم آب ناکارآمد خواهد بود. در برخی موارد، در صورت استفاده از حجم کم آب، تمامی کرت از آب پوشیده نخواهد شد. عمق های آبیاری معمول برای محصولات زراعی 70-100 میلیمتر است. برای حفظ نسبت پیشروی مطلوب با مصرف آب کمتر می توان از کرت های کوتاه تر استفاده نمود. با مصرف بیشتر آب، توزیع یکنواخت آب بهتر انجام خواهد گرفت، اما این امر ممکن است موجب نفوذ عمقی بیش از حد یا زمان غرقابی طولانی تر گردد. دستیابی به عمق های ابیاری کوچکتر 30-50 میلیمتر در برخی خاک ها، در کرت های پشته دار با جویچه های باریک و پشته های پهن با استفاده از فنون غرقابی که در بخش روش غرقابی توضیح داده خواهد شد ممکن می گردد. ابعاد کرت باید با توجه به سرعت نفوذ و دبی ورودی موجود طراحی شود. الگوی کشت، عمق کاربرد آب، یکنواختی مطلوب، دبی ورودی و سایر موارد عملی نیز می توانند موجب محدودیت اندازه و طول کرت شوند. در خاکهایی با بافت درشت و قدرت نفوذپذیری بالا، طول کرت نباید از 100 متر تجاوز کند. برای خاک هایی با بافت متوسط تا ریز معمولاً از طول 400 متر استفاده می کنند. برای خاک هایی با نفودپذیری نهایی بسیار کم به زهکشی سطحی برای کنترل اب مازاد احتیاج است. روش غرقابی برای این گونه خاک ها مناسب تر است. کرت های کوتاه، رسیدن به نسبت های پیشروی کوچک (بین 25/0 تا 35/0) را ممکن می سازند. این نسبت ها موجب یکنواختی مناسب تر توزیع می شوند. دبی ورودی موجود، عرض لازم کرت را برای تأمین دبی ورودی واحد قابل قبول، تعیین می کند. به سبب وابستگی نسبت به پیشروی و یکنواختی به طول کرت، دبی ورودی واحد بر آنها نیز اثر می گذارد.

آبیاری نواری
آبیاری نواری (روی خطوط تراز، شیب دار و هدایت شده) نوار شیب داری از زمین را شامل می شود که ضرورتاً در جهت عرض نوار مسطح بوده و برای جلوگیری از پخش و فرار جانبی آب به وسیله مرزهایی (خاکریز، خاک پشته، پشته و ...) محدود شده است. مرزها معمولاً برای تسهیل عملیات شخم زنی، به صورت موازی احداث می شوند. اما این مورد برای آبیاری، به ویژه برای نوارهای روی خطوط تراز الزامی نیست. دبی نسبتاً بزرگی از بالا دست نوار پیش می رود. پساز آن که بین تمامی عوامل مربوط (دبی واحد ورودی، کمبود رطوبت خاک، سرعت نفوذ، زمان پسروی و طول نوار) ارتباط مناسبی برقرار شد، اگر هدف حذف رواناب باشد، جریان آب در خاک های با نفوذپذیری کم هنگامی که جبهه پیشروی آب حدود 6/0 طول کرت را طوی کرده باشد در خاک هایی با نفوذپذیری زیاد پس از طی 9/0 طول نوار قطع می شود. انتهای پایینی نوار با رواناب موقتی ذخیره شده در بالا دست ابیاری می شود. می توان مقدار ناچیزی رواناب (حدود 10 درصد) داشت و دو انتهای بالایی و پایینی غالباً نسبت به بخش میانی کمتر آبیاری می شوند. برای رسیدن به این حد، لازم است که ترکیب ویژه ای از تخلیه رطوبت خاک و دبی جریان به وجود آید.

روش آبیاری نواری دارای انواع بسیاری است که مختصراً در زیر ارایه می شوند:
نوارهای روی خطوط تراز.
در این روش، نوارها با شیب طولی کم، موازی با خطوط تراز طراحی می شوند، این نوارها معمولاً برای کاهش عملیات تسطیح و ایجاد پشته های کوچک و باریک و احداث می شوند. این نوارها، به طور معمول مستقیم نیستند، بلکه خط تراز را دنبال می کنند.

نوارهای شیب دار.
در این روش، نوارها با شیب یکنواخت در جهت طولی و معمولاً با شیب صفر در جهت عرضی (عمود بر جهت جریان) تسطیح می شوند. عملیات احداث نوارهای شیب دار نسبت به سایر انواع آبیاری نواری به جابجایی مقادیر بیشتری خاک نیاز دارد. تغییرات کوچک در شیب طولی و جانبی قابل چشم پوشی است. این روش معمول ترین شکل آبیاری نواری جدید است زیرا که امکان تسطیح زمین در آن با استفاده از تجهیزات لیزری امکان پذیر است.

نوارهای هدایت شده.
در این روش، حجم عملیات تسطیح کمتر بوده و در خاک های کم عمق و توپوگرافی غیر یکنواخت به کار برده می شود. نوارها تقریباً به صورت مستقیم و در جهت شیب، با تبعیت از توپوگرافی زمین، با عملیات خاکبرداری و خاکریزی کم و معمولاً عرض باریک برای کاهش یا حذف شیب عرضی طراحی می شوند. ابعاد نوار غالباً چنان اصلاح می شوند که با توجه به منحنی پسروی آب، حرکت آب در آن بیشتر شبیه آبیاری شیاری باشد تا نواری. شکل 3-2- آبیاری نواری همراه با مرزهای مرتفع، (دیواره های کوتاه افقی از حرکت آب به شکل غیر دلخواه جلوگیری می کنند)در تمامی انواع آبیاری نواری، سطح زمین غرقاب می شود. این مسأله در برخی خاک های به تولید قشر سخت می انجامد. چنین لایه سختی مانع جوانه زنی دانه ها خواهد شد. برای برخی گیاهان ، خیس شدن گیاه با توجه به قارچ ها و بیماری هایی که در این زیست محیط رشدمی کنند مخرب است. این مسأله در خاک هایی با بافت ریزتر که رطوبت را برای دوره طولانی در خود نگاه می دارند، مشکلات بیشتری به همراه خواهد داشت. تمامی گیاهانی را که عوامل زراعی بالا در آنها محدودیتی ایجاد نمی کند می توان به روش نواری آبیاری نمود. گیاهان زراعی ردیفی مثل غلاف، علوفه، گیاهان مرتعی و گیاهانی که روی زمین صاف کاشته می شوند مثل باغ میوه و تاکستان که درون نوار یا وسط و یا در لبه آن کاشته می شونند را می توان بدین شیوه، به آسانی آبیاری نمود. غرقاب شدن مکرر پایین دست نوارهای با انتهای بسته برای محصولات مخرب است، به ویژه اگر شرایط غرقابی برای مدت زمانی بیش از چند ساعت ادامه یابد و خاک نیز ریز بافت باشد. گیاهان یک ساله که ریشه آنها به تدریج رشد می کند و در نتیجه کمبود مجاز رطوبت آنها نیز متغیر است، را تنها در صورت تعدیل بازده کاربرد و با استفاده از خطوط آبرسانی تکمیلی و اضافی می توان به روش نواری آبیاری کرد. علت این امر، تغییرات بسیار در کمبود رطوبت خاک و مدیریت آبیاری در دوره رویش گیاهان یکساله زراعی است. آبیاری نواری برای گیاهان مرتعی، یونجه، باغات میوه، تاکستان ها و سایر گیاهانی که کمبود مجاز رطوبت (MAD) ثابتی دارند، بسیار مناسب است. آبیاری نواری پیچیده ترین روش آبیاری سطحی است. با وجود آن که این روش می تواند دارای بازده کاربرد بالایی باشد، ولی در عمل بازده کاربرد بالا به ندرت حاصل می شود. این امر به سبب عدم آگاهی کافی از نیاز واقعی کمبود مجاز رطوبت خاک (MAD)، (در مرحله طراحی) در برابر کمبود رطوبت خاک (SMD) در زمان آبیاری، مشکلاتی در تنظیم دبی ورودی و قطع جریان در بهترین زمان است. رویش گیاه و سرعت نفوذ در طول فصل رویش تغییر می کند در حالی که سرعت نفوذ نهایی و منحنی پسروی تغییر نمی کند. طول، عرض نوار، مدت و دبی جریان عوامل مدیریتی قابل کنترل هستند. یکنواختی توزیع (DU) معمولاً در صورت موازی بودن منحنی پیشروی دبی ورودی با منحنی پسروی مخصوص هر نوار، دست یافتنی است. از آنجا که سرعت نفوذ در طول فصل آبیاری تغییر می کند، در هر نوبت آبیاری مدت زمان لازم تفاوت خواهد داشت. دبی ورودی زیاد، امکان پوشش وسیع بسیاری از نوارها را در یک زمان فراهم می کند و موجب افزایش بازده نیروی کارگری می گردد. دبی بالا به سیستم توزیع بزرگتر و با هزینه سرمایه ای بیشتر احتیاج دارد. نیروی کارگری مورد نیاز برای روش آبیاری نواری معمولی با جریان کم که در آنها از سیفون استفاده می شود، قابل توجه است. استفاده از دریچه در نهرها، شدیداً حجم کار تنظیم آب را کاهش می دهد اما آبیار همچنان باید برای هر بار تنظیم یکبار وارد مزرعه شود. اگر دبی نهر زیاد باشد و بر اساس طراحی از سیستم های مناسب کافی کنترل آب به تنظیمات استفاده شده باشد، به نیروی کارگری بسیاری کمی نیاز خواهد بود. استفاده از خطوط لوله نیز ممکن است مطلوب و اقتصادی باشد. در این حالت کنترل آبیاری 250 تا 400 هکتار توسط یک کارگر با باز و بسته کردن تعداد محدودی دریچه یا فلکه امکان پذیر است. اگر از مخزن تنظیمی یا استخر ذخیره آب نیز استفاده شود، زمان و مدت آبیاری در اختیار بوده و امکان بهره گیری از دبی های بزرگ نیز وجود خواهد داشت. در صورت وجود دبی های بزرگ و قابل تنظیم، زمین های بسیاری را می توان به طور متوالی و همزمان آبیاری نمود.عملیات تسطیح زمین های با توپوگرافی نامنظم و خاک های کم عمق به خوبی صورت نمی گیرد. در چنین شرایطی استفاده از نوارهای هدایت شده در جهت شیب یا نوارهای موازی خطوط تراز (تراسها) امکان پذیر است. در مواردی که نوار با شیب عرضی باشد (نوارهای موازی خطوط تراز) به ویژه در خاک هایی که در اثر خشکی سله می بندند یا خاک های شنی فرسایش پذیر، خطر شکسته شدن پشته ها وجود دارد. در روش های نواری در صورت عدم استفاده از پوشش گیاهی مناسب یا کوتاه نکردن طول نوارها در جهت شیب، خطر فرسایش در اثر آبیاری یا بارندگی وجود خواهد اشت. در آبیاری نواری می توان برای کاهش یا حذف روان آب، شیب سطحی را در انتهای نوار کاهش داد یا حتی آن را تراز کرد، و یا می توان انتهای نوار را بست. به هر حال ممکن است هر رفت رواناب به نفوذ عمقی تغییر شکل دهد. باید دقت نمود که آب برای مدت طولانی در نوار جمع نشود. در تناوب کاشت گیاهان ردیفی و یونجه یا گیاهان علوفه ای، تنظیم شیب زمین در دو جهت با مقادیر مختلف، مطلوب است. گیاهان متراکم را می توان در جهت شیب تندتر آبیاری نمود و گیاهان ردیفی که به صورت جوی و پشته کشت می شوند را می توان در جهت شیب ملایم تر آبیاری کرد. چنین طرحی به توزیع آب در دو جهت مزرعه احتیاج دارد که این امر موجب افزایش هزینه می گردد.نیاز به عملیات تسطیح در آبیاری نواری از آبیاری کرتی کمتر بوده و به اندازه قطعه زراعی و طراحی بستگی دارد. طراحی شیب دو طرفه (طولی و عرضی) همانند استفاده از نوارهای هدایت شده، حجم خاک جابجا شده را کاهش می دهد. ایجاد شیب های تقریباً هماهنگ با توپوگرافی زمین نسبت به ایجاد شیارهای معین از پیش تعیین شده بسیار اقتصادی تر است. تفاوت ناچیزی بین تواناییهای شیب های 002/0 و 003/0 وجود دارد. علاوه بر این در نوارها با سکوی باریک (تراس کم عرض) حجم خاک جابجا شده نسبت به نوارهای پهن تر با پشته های بلندتر کمتر است. شیب های طولی یا عرضی متغیر، در صورت تغییرات ملایم (002/0 به 003/0) موجب حفظ توازی منحنی های پیشروی و پسروی شده و هزینه های آماده سازی زمین را کاهش می دهند. در خاک های ناهمگن در صورتی که عمق خاکبرداری در برخی مناطق زیاد باشد، برداشت و جایگزینی خاک سطحی به منظور دستیابی به شرایط سطحی یکنواخت تر، موجب افزایش بازده آبیاری خواهد شد. بدیهی است که باید توجه نمود که هزینه های لازم، به ویژه در صورت زیاد بودن حجم عملیات خاکی، احتمالاً اجرای این طرح در مقابل سایر روش های آبیاری غیر اقتصادی می سازد. مشکلات طراحی ابعاد نوارها به منظور همخوانی با محدودیت های سرعت نفوذ، دبی ورودی، کمبود مجاز رطوبت خاک (MAD) تأخیر جریان و شیب در اراضی با مرزهای مشخص تشدید می شود. با تغییر مقادیر کمبود مجاز رطوبت خاک (MAD) یا پذیرش بازده کمتر می توان از تغییر زیاد طول نوار پرهیز کرد. از نوارهای کوتاه می توان برای آبیاری سبک و از نوارهای بلند برای آبیاری های سنگین استفاده کرد اما از هر دو (آبیاری سبک و سنگین) نمی توان با بازده بالا در یک نوار واحد استفاده کرد. تأمین آب اضافی در وسط طول نوار به شکل مؤثری آن را کوتاه خواهد کرد. در صورت نیاز به نوارهای بسیار کوتاه، بهتر است که از آبیاری کرتی یا ردیفی استفاده شود. در غیر این صورت رواناب زیادی روی خواهد داد. برای خاک های با سرعت نفوذ پذیری بالا نمی توان از نوارهایی به طول بیش از 100 متر استفاده کرد. در نفوذ پذیری پایین لازم است نوار برای تأمین مدت آبیاری لازم جهت نفوذ کافی آب، 800 تا 1000 متر انتخاب شود. همچنین میزان دبی ورودی نیز باید تغییر کند. استفاده از ابعاد و دبی های غیر دلخواه عملی بوده اما موجب نفوذ یکنواخت و ظرفیت نگهداری آب یکسان در منظقه ریشه در واحدهایی که به مدیریت مشابه نیاز دارند. به ویژه در جهت شیب بسیار مطلوب است. در خاک های سله بسته که ترک ها باید قبل از پیشروی جریان پر شوند، حداقل آب مورد نیاز، کمی بیش از حجم آب لازم جهت پر شدن ترک ها، برآورد می شود تغییر مقادیر کمبود رطوبت خاک و اندازه ترک ها در زمان آبیاری اثرات مطلوبی در پی خواهد داشت. پس از پر شدن ترک ها سرعت نفوذ آشکارا کاهش خواهد یافت. در اینگونه اراضی آب حتی کمتر از نصف مقدار معمول، نفوذ کرده و طول نوار را می توان تا 1000 متر افزایش داد. در این حالت منحنی های پیشروی و پسروی لزوماً به موازات یکدیگر نخواهند بود. پشته های مرزی را می توان به صورت فصلی یا دائمی احداث نمود. فاصله پشته ها و هزینه احداث به عملیات زراعی مانند فاصله گیاهان، عرض ماشین آلات و دبی ورودی بستگی دارد.

غرقابی دائم (کرت برنج)
آبیاری به روش غرقابی دائم روشی است که طی آن آب به صورت دائم یا متناوب وارد زمین شده و خاک را به طور دائمی غرقاب می سازد. برای نگهداری آب در کرت هایی مسطح یا نسبتاً مسطح، مزرعه با پشته هایی تقسیم شده و معمولاً در شیب ها، زمین سکوبندی می شود. از روش آبیاری با جریان دائم معمولاً برای برنج که به شرایط اشباع و غرقابی نیاز داشته و یا می تواند خود را با آن وفق دهد استفاده می شود. گیاه معمولاً در سطوح صاف کشت می شود. در بسیاری از مناطق، در سیستم های جریان دائم، اراضی پایین دست با آب خارج شده از زمین های بالا دست آبیاری می شوند. این آب، افت حاصل از نشت و تبخیر و تعرق در زمین های پایین دست را تأمین می نماید. در صورت که از آبراهه های مجزا برای هر قطعه استفاده شود، کنترل بهتر آب امکان پذیر است. این امر در طول دوره آبیاری نیز حائز اهمیت است، چرا که با کاشت گونه های مختلف گیاهی در هر قطعه زمین، نیاز آبی در هر زمان متفاوت خواهد بود. سیستم توزیع آب باید قادر به هدایت و کنترل سرعت های متغیر جریان برای آبیاری زمین های مختلف در زمان ها متفاوت باشد. به سبب سرعت بالای نفوذ در آغاز آبیاری، سرعت بالای جریان در این هنگام بسیار حائز اهمیت است. روش غرقابی دائم در زمین هایی با سرعت نفوذپذیری کم از کارآیی بالایی برخوردار است. به طول معمول، با ایجاد لایه ای نفوذناپذیر در اثر فعالیت های زراعی در شرایط اشباع، در طی سالیان متمادی، نفوذ عمقی محدود خواهد شد. در صورت تشکیل شخم لایه زیر سطحی و یا استقرار یک سفره زیرزمینی، همگن بودن خاک، به طور معمول موضوع مهمی نخواهد بود. در مزارع دائماً غرقابی، پس از آبیاری اولیه زمین جریان مداوم آب با سرعت کم به شکلی که تنها برای تأمین نیاز آبی کافی باشد، وارد زمین می شود. در برخی مناطق، آب به صورت دوره ای تأمین می شود. تا زمانی که عمق آب در سطح خاک در فاصله دو آبیاری کافی باشد، اثرات آبیاری دوره ای اندک خواهد بود. در آبیاری مداوم، دبی های جریان کوچک هستند. در آبیاری متناوب از جریان های بیشتر برای دوره های کوتاه استفاده می شود. آبیاری های متناوب با نوسان عمق آب، امکان ذخیره بارندگی را فراهم نموده و در عین حال شرایط غرقابی دائم نیز حفظ خواهد شد. کرت ها و زمین های تسطیح نشده را می توان برای آبیاری به روش غرقابی دائم به اشکال و قواره های مختلف تقسیم کرد. اندازه کرت، در درجه نخست توسط توپوگرافی منطقه و سپس توسط سایر شرایط اجرایی محدود می شود و یکنواختی خاک بر آن اثرگذار نیست. در صورت امکان، پشته های طویل به موازات یکدیگر احداث می شوند چرا که قطعه بندی به این صورت موجب تسهیل عملیات مکانیزه و تسطیح لیزری اراضی می شود. احداث پشته ها و کنترل سازه ها به مدیریتی ماهر نیازمند است. استقرار نامناسب پشته ها، یا عدم کنترل صحیح سازه ها، کارآیی روش را کاهش خواهد داد. پشته ها ممکن است دائمی باشند و یا این که به منظور تسهیل عملیات برداشت هر سال تخریب و بازسازی شوند. در برخی مناطق به منظور حفاظت از فرسایش، نشت و کنترل علف هرز، پشته ها را با نوارهای پلاستیکی می پوشانند. امواج آب ناشی از باد موجب فرسایش پشته ها شده و لزوم عملیات نگهداری را تشدید خواهند کرد. تسطیح کامل زمین بسیار حائز اهمیت است. زمین های تسطیح شده، یا به صورت کرت های کاملاً هموار درآمده یا شیب بسیار کم داشته و یا دارای اختلاف تراز کوچکی در طول زمین هستند تا ضمن تأمین عمق غرقابی مناسب (نه خیلی عمق و نه خیلی کم عمق) امکان زهکشی اراضی در هنگام برداشت محصول را فراهم سازند. شکل 3-4 آبیاری برنج به روش غرقابی دائم را در مقایس کوچک در زمینی که تسطیح لیزری استفاده می کنند. در مواردی که تراس بندی اراضی مورد نیاز باشد، پشته ها نیز با کنترل لیزری احداث می شوند. در صورت استفاده از چنین ابزاری، عملیات حفاظت ماهرانه ای مورد نیاز خواهد بود. حجم خاک جابجا شده در تسطیح اراضی برای آبیاری به روش غرقابی دائم معمولاً از 200M3/ha تجاوز نمی کند. در صورت پیروی شیب کرت از شیب زمین و یا استقرار پشته ها بر خطوط تراز، حجم عملیات خاکی بسیار ناچیز خواهد بود. در مناطقی که برای تسهیل عملیات زراعی کرت های بزرگتر مدنظر هستند، تمامی ابعاد عملیات تسطیح نیز افزایش خواهد یافت. سطوح هموار برای برخی فرایندهای رشد و یا برای سایر گیاهانی که در تناوب با برنج به صورت کرتی آبیاری می شوند، ضروری است. ارتفاع پشته ها باید برای تسهیل انتقال آب از یک کرت به کرت دیگر و کاهش فرسایش آبی، کوتاه انتخاب شوند. این امر استفاده اقتصادی از این روش را در مناطق مختلف محدود می سازد. بسیاری از زمین های قدیمی در شیب های تند دارای پشته های بلند بوده و با شرایط کارگری و مکانیزه جاری هماهنگ نیستند. شکل 3-4- غرقای دائم مزرعه کوچک برنجمدیریت روش ابیاری غرقابی دائم شامل تسطیح پیش از آغاز فصل زراعی، احداث اولیه پشته ها و سازه های کنترل آب، غرقاب کردن اولیه زمین و نهایتاً حفظ عمق مناسب آب در مناطق غرقابی و تأمین جریان آب کافی با هدر رفت ناچیز است. برای فراهم آوردن شرایط برداشت وجود شکلی از زهکشی سطحی برای برنج است. علاوه بر این، زهکشی سطحی می تواند در صورت بارندگی در فصل رشد و در خاک های سنگین، و به ویژه برای گیاهان زراعی (غیر برنج) آب اضافی را از زمین خارج کند.

ماندابی (پر و خالی کردن آب)
آبیاری به روش ماندابی (پر کردن با آب و زهکشی) یکی از انواع آبیاری غرقابی دائم است اما سطح خاک متناوباً از آب پر و خالی می شود. از روش ماندابی تنها می توان برای آبیاری گیاهانی استفاده کرد که مقاون به غرقاب شدن موقت در دوره های مشخص آبیاری باشند. آبیاری در این روش با پر کردن حوضچه ها از آب و حفظ آن تا هنگامی که نفوذ عمقی مطلوب تأمین شود انجام می گردد. این روش برای خاک های با سرعت نفوذ کم و اراضی با شیب ناچیز مناسب است. از این روش در اراضی بزرگی که وسعت آنها به 16 هکتار می رسد و اختلاف ارتفاع 3/0 متر داشته اند استفاده شده است. در این روش، کنترل رواناب برای خارج کردن آب اضافی کرت ضروری است. با تخلیه آب اضافی از یک دریچه از یک دریچه خروجی مقدار یا عمق آبیاری مورد نظر کنترل می شود. مدت آبیاری عامل بسیار مهمی برای دستیابی به بازده بالای کاربرد است و برای تأمین یکنواختی بالا، همانند آبیاری نواری، منحنی های پیشروی و پسروی باید تقریباً موازی باشند. این مسأله در دوره های غرقابی طولانی مدت مهم نبوده اما در دوره های کوتاه مدت و آبیاری سبک در کرت های مسطح بسیار مؤثر است.روش ماندابی باری آبیاری های سنگین مناسب بوده و می توان از آن برای آبشویی اراضی کوچک با تسطیح ضعیف یا شیب دار استفاده نمود. آبیاری شیاریشیارها مجازی شیب داری هستند که در خاک ایجاد می شوند. در این روش، آب به سمت پایین شیار جریان یافته و به خاک نفوذ می کند. در صورت بیشتر بودن مدت زمان پیشروی (Tadv) از زمان پسروی (Tr) مدت زمان نفوذ آب در بالا دست شیار (زمان آبیاری،Ta) بیشتر از انتهای آن، (زمان نفوذ در انتهای پایینی، Ti) خواهد بود. زمان پسروی در اراضی شیب دار معمولاً کوچک است، اما در شیب های کم و خاک هایی با نفوذپذیری ناچیز حائز اهمیت خواهد بود. به منظور تضمین نفوذ کافی آب در انتهای شیار، وجود رواناب اجتناب ناپذیر بوده، بنابراین ممکن است پیش بینی سیستم بازگشت جریان ضروری باشد. نفوذ معمولاً فرآیندی آرام است که به صورت افقی و عمودی در محیط خیس شده شیار روی می دهد. با فرض یکنواختی خاک و تسطیح صحیح زمین،

سه مورد سخت افزاری بسیار مهم که موجب سهولت و کارآیی بیشتر آبیاری شیاری می شوند عبارتند از:
1- سیستم بازگشت جریان آب پایین دست شیار که شامل یک مخزن آب نیز می شود.
2- شیارهای کوتاه برای کسب نسبت پیشروی قابل قبول
3- جریان متغیر بزرگ برای تأمین آب ورودی.
شیارها دارای اشکال گوناگونی هستند. اکثر آنها V شکل، ذوزنقه ای، سهمی بوده و یا دارای اشکال پهن و مسطح با عرض خیس شده بین 15 تا 75 سانتی متر یا بیشتر هستند. شیارها برای کاشت گیاهان ردیفی و باغات یا تاکستان ها بسیار مناسبند. تناسب این روش برای مزارع یا محصولاتی که عملیات زراعی آنها به عبور تراکتور در میان شیارها نیاز دارد، کمتر است. از شیارهای باریک و شیارهای کم عمق لبه پهن می توان در کاشت محصولات زراعی کوتاه برای رفع برخی از مشکلات زراعی استفاده نمود. از شیارها همچنین می توان برای آبیاری درختچه های مو با اندام هوایی بزرگ یا گیاهانی که نباید بر روی خاک مرطوب پهن شوند (مانند خربزه و هندوانه) استفاده نمود. با بزرگ شدن گیاه، تاک ها را می توان به خارج از شیار هدایت نمود. همچنین می توان جایگاه شیار نسبت به گیاه را تغییر داده و با رشد گیاه، شیار پیشین را رها ساخت و یا می توان با توسعه سیستم ریشه از شیارهای جایگزین یا شیارهایی با پهنای زیاد که دور از گیاه حفر شده اند استفاده نمود.آبیاری گیاهان زراعی کوتاه که بذر آنها در عمق کم قرار می گیرد به تسطیح دقیق سطح زمین احتیاج دارد چرا که در نقاط پست موجب سله بستن خاک و نقاط مرتفع باعث خشک شدن خاک خواهد شد که در آن صورت دانه ها از رطوبت کافی برای جوانه زنی برخوردار نخواهند شد. شکل و فاصله شیارها را می توان به گونه ای تنظیم کرد که در بین آنها مقادیر قابل توجهی خاک خشک برای ایجاد مسیرهایی با فواصل بیشتر یا ایجاد بسترهای تخت باقی بماند. فاصله بین شیارها و شکل آنها معمولاً با توجه به فاصله ادوات به کار برده شده در عملیات زراعی و تراکم ایده آل گیاه تعیین می شود. هر گاه آبیاری با تواتر زیادتر و عمق کمتر مطلوب باشد، آبیاری یک در میان شیارها با کاربرد متناوب آب در یکی از دو شیار مجاور ردیف گیاه در هر آبیاری، روش مناسبی برای آبیاری گیاهان ردیفی به شمار می رود. بدین ترتیب هر ردیف گیاه در نصف دوره متناوب، در یکی از دو شیار مجاور آب دریافت می کند و می توان با همان دبی، در هر نیم دوره تناوب، وسعتی دو برابر قبل را آبیاری نمود. با استفاده از تجهیزات مناسب و نیمه خودکار توزیع آب، می توان نیاز کارگری را به کمترین مقدار رسانید. در صورت سله بستن خاک ها، آبیاری یک در میان شیارها ممکن نخواهد بود. چرا که آب از خلال شکاف ها به داخل شیار خشک مجاور نفوذ خواهد کرد. مدت آبیاری با مدت کاربرد آب باید شامل زمان لازم برای تأمین نفوذ عمقی مطلوب در انتهای شیار، به علاوه زمان پیشروی منهای زمان پسروی (در صورت وجود) باشد، فاصله میام داغ آب شیارهای مجاور نباید از دو برابر فاصله ای که نفوذ افقی آب در دوره آبیاری در انتهای شیار طی می کند تجاوز نماید. باید توجه داشت که ممکن است تمامی خاک سطحی موجود بین شیارها مرطوب نشود، اما خاک زیر سطحی در این فاصله به مقدار کافی مرطوب شود. فاصله میان داغ آب را می توان با تغییر شکل شیار یا تغییر فاصله بین مراکز شیارها تنظیم نمود. این تغییرات به شدت بر سرعت نفوذ و مدت زمان آبیاری اثر خواهد گذاشت. نمونه یک روش آبیاری شیاری با آبیاری یک در میان ردیف ها و استفاده از سیفون در شکل 5-3- نشان داده شده است.

تفاوت نسبی میان فرصت نفوذ آب به ابتدای شیار (Ta) فرصت نفوذ در انتهای شیار (Ti) و عمق نفوذ مربوط به آن، به وسیله نسبت پیشروی توصیف می شود؛ AR=Tadv/Ti، در خاکهای ترک نخورده این نسبت به توزیع آب مورد استفاده رواناب، نفوذ عمقی و ذخیره در خاک در شرایطی بستگی دارد که کفایت آبیاری به مقدار 100 درصد رسیده باشد. تغییرات در کمبود مجاز رطوبت خاک (MAD) فاصله شیارها، شکل شیارها، تراکم خاک، استفاده مجدد از آب شیب، اندازه دبی ورودی، مسدود ساختن انتهای شیار و سیستم های بازگشت جریان، بر سرعت نفوذ و مدت مطلوط رواناب در انتهای شیار (Ti) اثر می گذارد. یکنواختی و کارآیی سیستم را می توان با ایجاد تغییراتی در سرعت نفوذ و بسیاری از عوامل مربوط به آن وبه ویژه اندازه دبی ورودی (AR) بهبود بخشید. رواناب و نفوذ عمقی، نسبت به تغییرات AR و بسیاری از عوامل مؤثر بر آن، واکنش نشان می دهند.

این نوع آبیاری معمولا برای درختان به کار می رود و جریانی با دبی بالا ایجاد می کند به آن آبیاری فوّاره ای نیز می گویند (به دلیل ایجاد فوّاره در بالای نازل)


Click here to view the original image of 800x448px.

اهمیت حاصلخیزی خاک و کود دهی

اهمیت حاصلخیزی خاک و کود دهی

الف : اهمیت مصرف کود در حاصلخیزی خاک

یکی از موجودات زنده ای که به خاک وابسته است گیاه است . گیاه برای رشد و ادامه زندگی خود ، جائی که هست بایستی باندازه کافی مواد غذائی وجود داشته باشد . در خاک بطور طبیعی عناصر متعددی وجود دارد . فقط میزان این عناصر در هر زمان بقدر کافی وجود ندارد . خاکی که روی آن کشت و زرع میشود بمرور زمان مواد غذائی درون خاک آن کاهش می یابد .
در اینجاست که اهمیت تغذیه گیاهی شروع میشود . درختان نیاز سالیانه مواد غذائی خود را از زمین جذب مینمایند چنانچه مواد غذائی جذب شده جایگزین نگردد در آن صورت کمبودهائی در عملکرد و یا کیفیت محصول بوجود خواهد آمد . برای جلوگیری از چنین وضعیتی عناصر مورد نیاز به حد کافی بایستی اضافه نموده و آنرا تقویت نمائیم .

ب : جذب و انتقال مواد غذائی :

ریشه عامل اصلی جذب مواد غذائی است . در شرایط خیلی محدود سایر قسمتهای اندام گیاه که در بالای خاک وجود دارند نیز میتوانند مواد غذائی را جذب نمایند ولی هیچوقت باندازه مورد نیاز نمی توانند مواد غذائی را جذب نمایند .
برای جذب از راه ریشه به وجود یک سیستم ریشه مناسب و خوب نیاز است . گیاهان آب و مواد غذائی را توسط ریشه های موئی گرفته و به اندامها میرسانند . روی این اصل وجود یک ریشه افشان انبوه سبب جذب آسان و مناسبی برای گیاه بوجود خواهد آورد .

همچنین بافت خاک و رطوبت موجود در آن تاثیر زیادی در جذب مواد غذائی خواهد داشت . از طرفی ریشه در جستجوی مواد غذائی درون خاک دنبال عناصر میگردند که قابلیت جذب خوبی داشته باشند و یا قابلیت جذب آنها بالا باشد . ریشه عناصر مواد غذائی را با استفاده از خصوصیات فیزیکی و شیمیائی از روش اسمزی با تبادل یونی و تماسی جذب مینمایند که با استفاده از جذب سلولی انتقال می یابند . انتقال مواد غذائی از پایین بطرف بالا و بالعکس صورت میگیرد . یعنی مواد غذائی از سمت ریشه سمت برگ و میوه رفته که در اثر فتوسنتز مواد غذائی مجدداً به ریشه و سایر اندام گیاه نقل مکان می یابند.

ج : چگونه مواد غذائی مورد نیاز درختان و گیاهان را تعیین مینماییم :

برای تعیین کودهای مورد نیاز روشهای فنی بکار گرفته میشود از جمله :

1- آزمایشات مزرعه ای
2- آزمایش خاک
3- آزمایش گیاه
4- آثار کمبود در گیاه
5- روشهای رادیو ایزوتوپها

1 - روش آزمایشات صحرائی و مزرعه ای

قدیمی ترین روش ، آزمایشات صحرائی و یا مزرعه ای میباشد . برای تعیین میزان کود مورد نیاز بهترین نتیجه را خواهد داد . ولی این روش زمان و هزینه زیادی را در بر خواهد داشت .در این روش قطعاتی را انتخاب و میزان و انواع مختلف کود را به زمین داده و بهترین آنها را انتخاب مینماید .

2- روش آزمایش خاک

امروزه برای تعیین حاصلخیزی بیشترین جایگاه را آنالیز خاک بخود اختصاص داده است . هدف از تجزیه خاک تعیین میزان مواد غذائی موجود درخاک و کمبود عناصر را بشرح زیر انجام میگردد :
- نحوه نمونه برداری خاک .
- عناصر غذائی قابل جذب در نمونه .
- تفسیر نتایج نمونه خاک .
- توصیه کودی.

- نحوه تهیه نمونه خاک

قبل از تهیه نمونه خاک ، اختلافات موجود در مزرعه نظیر شیب ، رنگ خاک ، تیپ خاک ، تپه ماهور و عوارض و آب زیرزمینی را بایستی در نظر داشته و در هر یک از این نقاط نمونه جداگانه ای تهیه نمود . چنانچه اراضی مورد نظر تماماً یکنواخت و با یک مدیریت اداره شده باشد برای هر دو هکتار یک نمونه بایستی تهیه نمود .

روی این اصل بطور تصادفی بصورت زیک زاک ( یا شکل N ) در مزرعه حرکت نموده 8-6 نقطه از زمین را توسط مته و یا بیل به عمق 25-0 نمونه برداشته و با هم مخلوط و یک نمونه مرکب تهیه و باندازه یک تا دو کیلوگرم آنرا جدا نموده و در کیسه پلاستکی میریزیم و سپس به آزمایشگاه ارسال میداریم . اگرخواستیم با بیل نمونه برداری کنیم بدواً زمین را به عمق 25 سانتیمتر بشکل v درآورده سپس از سمت صاف آن به ضخامت 3-2 سانتیمتر و به عمق 25 سانتیمتر نمونه ، برمیداریم . این عمل در 8-6 نقطه تکرار خواهد شد و از مخلوط کردن آنها یک نمونه مرکب باندازه یک تا دو کیلوگرم برمیداریم . و اگر منظور نمونه برداری در باغات مرکبات باشد بایستی نمونه برداری حدود 8 نقطه را بطور تصادفی در باغ انتخاب نمود و در محل آبچکان درختان ، چاله ای به عمق 60 سانتیمتر بشکل V تعبیه و از یک سمت به قطر 3-2 سانتیمتر به عمق 30-0 و 60-30 جداگانه نمونه خاک تهیه و در ظروف جداگانه آنها را خوب مخلوط و یک نمونه مرکب به وزن 2-1 کیلوگرم از خاک روئی به عمق 30- 0 و میزان 2-1 کیلوگرم از عمق 60-30 سانتیمتر تهیه و به آزمایشگاه ارسال نمود .


- نحوه نمونه برداری از برگ :

در این اواخر آنالیز برگ و سایر اندامهای گیاه عمومیت یافته و با استفاده از نتایج آن توصیه های حاصلخیزی توسط متخصصین ارائه میگردد . فقط باید توجه داشت برای استفاده بهتر از نتایج برگ در توصیه کودی لازم است خاک همان مزرعه نیز حد اقل یکبار تجزیه و تحلیل گردد .
در تهیه نمونه برگ :
نوع گیاه و واریته آن ، سن درخت و شاخه ای که نمونه از آن گرفته میشود ( با میوه بوده و یا بدون میوه ) سلامت درخت و غیره را بایستی دقت نمود . چنانچه آثار بیماری و یا کمبود شدید در بعضی از درختان مشاهد گردد نمونه های اینگونه درختان بایستی جداگانه تهیه گردند .

در باغات عموماً حدود 20 % درختان برای تهیه نمونه برگ بطورتصادفی و بشـکل زیک زاک ( N ) انتخاب مینماییم .
بهترین زمان نمونه برداری بطور کلی ( سیاه ریشه ها )‌ 12 - 8 هفته بعد از گلدهی میباشد که معمولاً در تیر خواهد بود . لذا نمونه های برگ را از ارتفاع صورت از وسط و شاخه هائیکه آفتاب خور هستند تهیه میگردند . نمونه را در داخل کیسه های پلاستیک که دارای سوراخ هستند میریزیم و فوراً به آزمایشگاه انتقال میدهیم .

د : مواردیکه در توصیه میزان کود بایستی مد نظر قرار گیرد .

1- شرایط اقلیمی :
- گرما
- نور
- باران
گرما :
در صورت یکسان بودن سایر شرایط و فاکتورها چنانچه مناطقی دارای روزهای گرم و شبهای سرد باشد مصرف کود بیشتر خواهد بود .
نور :
نور رابطه نزدیکی با مصرف کود دارد . بطوریکه در سایه بعلت کمبود و پایین بودن کربن هیدرات میزان مصرف کود کمتر خواهد بود بالعکس با افزایش نور کود بیشتری باید مصرف نمود .
باران
مصرف کود رابطه مهمی با فاکتور آب دارد . آب مواد غذایی را در خود حل کرده و بشکل قابل جذب توسط گیاه جذب و انتقال میدهد . روی این اصل در مواقع کمبود آب میزان مصرف کود نیز مناسب با آن خواهد بود در غیر اینصورت تولید اقتصادی نخواهیم داشت .

2- فاکتور خاک :

- حاصلخیزی خاک
قبل از مصرف کود وضعیت حاصلخیزی خاک را بایستی مشخص نمود . سپس برحسب نیاز میزان و نوع کود تعیین و مصرف شود .
- اسیدیته خاک
برای جذب مواد غذائی از سوی گیاه PH خاک از اهیمت بالائی برخوردار میباشد . برای جذب آسان این عناصر ، PH خاک باید بین 7-6 باشد .

- ظرفیت نگهداری آب در خاک
فاکتور آب و یا باران در اینجا به بافت خاک بستگی دارد . یعنی میزان آبی که بافت خاک در داخل خود حبس و نگهداری مینماید .

بطور مثال به خاکهای شنی هر چقدر آب بدهیم خیلی اهیمت ندارد . از طرفی در خاکهای رسی بعلت جذب بالای آب در این نوع خاکها گیاه از آب موجود آنطوریکه باید شاید نمی تواند استفاده نماید .

درجدول زیر آب قابل استفاده در خاکهای مختلف نشان داده شده .

میزان آب در ارتفاع 150 برحسب میلیمتر(mm )

نقطه پژمردگی (گرم)

آب قابل استفاده ظرفیت مزرعه

(گرم )

بافت خاک

105

30

100

S

180

80

200

S.L.

270

120

300

L.S.

300

150

350

L

216

220

400

CL

150

300

450

C

عملیات زراعی
وقتی باغی احداث میشود خاکهای آن باغ سالهای زیادی تحت اشغال در می آید . در سالهای اول برای دفع علفهای هرز با عملیات زراعی از جمله شخم انجام میشود ولی نبایستی شخم عمیق در باغات انجام شود چراکه سبب از بین رفتن ریشه های فرعی میگردد برای کود پاشی یا بصورت سرک روی زمین پاشیده سپس با عملیات زراعی زیر خاک نمود و یــا بصورت چالــکود مصرف کرد .


3- گیــاه

n نوع گیاه و یا درخت :

درختان مختلف نیازهای غذائی متفاوتی دارند . در جدول زیر نیازهای غذائی بعضی از درختان سیاه ریشه مواد غذائی جذب شده در یک هکتار توسط درختانیکه در سال اول بارده هستند .

کلسیم

پتاس

فسفر

ازت

تعداد درختان در هکتار

نوع درخت

9/63

7-61

7/15

8/57

86

سیب

6/42

37

8/7

1/33

296

گلابی

8-127

7/80

2/20

5/83

296

هلو

46

6/42

5/9

1/33

296

گوجه

8/73

9/63

4/17

51

593

به

n پایه درخت
n سن درخت
n بزرگی درخت
n فاصله کاشت

- سن درخت
سن درخت متناسب با بزرگی درخت نیز میباشد . روی این اصل وقتی سن درخت افزایش یابد میزان کود مصرفی نیز افزایش می یابد . فقط این افزایش در پیک تولید متوقف میشود .

- بزرگی درخت
بزرگی درخت رابطه نزدیکی با میزان مصرف کود دارد . معیار بزرگی درخت قطر ساقه است یعنی اگر قطر درخت افزایش یابد مصرف کود نیز اضافه میشود .

- فاصله کاشت
با افزایش تعداد درخت در هکتار میزان مصرف کود نیز افزایش می یابد

نکات کاربردی در مورد"گوگرد

نکته کاربردی در مورد"گوگرد"

1-حجم گوگرد در گیاهان در حدود 0/15 تا 0/5درصد در ماده خشک است

2-علائم کمبود گوگرد شبیه نیتروژن است به صورتی که تمام گیاه به رنگ سبز روشن تغییر می کند،در واقع مهم ترین علامت کمبود گوگرد در گیاهان رنگ پریدگی و کوتاهی و کوچکی بوته است. ساقه های گیاهان مبتلا کوتاه تر و نازک تر از معمول است و بیشتر چوبی هستند. سطح برگ کوچک و تعداد برگ ها کم می شود.کلروز یا زردی برگ ابتدا در برگ های جوان نمایان می شود.رنگ برگ ها یکنواخت و متمایل به زرد است و در شدت کمبود کاملاً زرد هستند.

3-شکل قابل جذب برای گیاه SO₄^2- , SO₂ ( SO₂جذب , از طریق جذب برگی است)

4-به طور کلی 95%گوگرد با روش جریان انبوه یا حرکت توده‌ای Mass Flowجذب گیاه میشود

5-اگر گوگرد در محلول خاک بیش از 5 ppm گردد مکانیسم جریان توده ای غالب می گردد

6- پیریت (FeS2) شکل عمده گوگرد در خاکهای غرقابی و مردابی است


7- گوگرد در گیاه تحرک دارد

8- لانگبینیت (K₂SO₄ , 2MgSO₄ ) به عنوان منبع پتاسیم، منیزیم و گوگرد استفاده می شود

9- گیاهان دانه ای در مقایسه با گیاهان علوفه ای گوگرد کمتری از خاک خارج می کنند.

10- در اراضی ماندابی و همینطور اقیانوس ها مقدار زیادی گوگرد به فرم دی متیل سولفید (DMS) به اتمسفر وارد می شود.

11- نسبت N:S در خاک های سطحی تقریبا ثابت و در حدود 10:1.3 می باشد.


12- حدطبیعی نسبت N/S در بافتهای گیاهی، 10تا17 گزارش شده است


13- رایحه سبزیجات و گیاهان معمولا مربوط به گوگرد است(پیاز،سیر و خردل)

14- پایدارترین بخش گوگرد الی مربوط به گوگرد پیوند یافته با کربن است

15- در میان خانواده های گیاهان زراعی، نیاز به گوگرد به ترتیب زیر افزایش می یابد.
خانواده شب بو > خانواده لگومینوز > خانواده گندمیان

16-سولفات در درون گیاه احیا می شود

17- جذب گوگرد در خاک های که سلنات SeO₄^2- وجود دارد با مشکل روبرو می شود.

18- گوگرد تبادلی در رسهای 1:1 بیشتر از 2:1 است


19- گوگرد از یون های باجذب آهسته است .


20- هر چه بافت خاک سنگین تر و مقدار رس 1:1 بیشتر، مقدار سولفات باقی مانده در خاک بیشتر است

21- بوهمیت - هماتیت - کائولینایت، به ترتیب کمترین قدرت جذب سولفات را دارند

22- قدرت جذب آنیون ها مثل گوگرد خاک در PH کم، زیاد و در PH زیاد، کم می باشد

23- افزایش غلظت سولفات در محلول خاک باعث افزایش جذب بوسیله گیاه می گردد

24- افزایش فسفات قبل از سولفات به خاک، منجر به کاهش جذب سولفات توسط خاک می گردد

25- یکی از نقشهای گوگرد، استفاده از آن برای اصلاح خاکهای شور و قلیا است

26- شدت وابستگی یون SO₄^-2 به کلوئید کمتر از یون PO₄^-3 می باشد و بالا رفتن PH خاک موجب تضعیف بیشتر این وابستگی می شود

27-در غالب موارد غلظت گوگرد در بافتهای گیاهی از فسفر هم بیشتر است

28- از وظایف مهم گوگرد در گیاهان ، می توان به دخالت این عنصر در بسیاری از فعالیت های آنزیمی و نیز شرکت آن در ساختمان شیمیایی بسیاری از اسیدهای آمینه اشاره کرد.

29- سه اسید آمینه سیستین ، سیستئین و متیونین در بردارنده گوگرد هستند و این مسئله اصلی در تولید پروتئین است .

30-گوگرد در تولید کلروفیل ، فعالیت آنزیمی ، تولید گلوکوزید و گلیکوزینولات و پیوندهای سولفیدریل (-SH) شرکت دارد

31-گوگرد یک قسمت از کوآنزیم A ، پیروفسفات (TPP ) ، ویتامین ها مثل بیوتین و ویتامین B می باشد.

32- باکتری های تیوباسیلوس با اکسیداسیون گوگرد عنصری در خاک تولید اسید سولفوریک نموده، اسیدسولفوریک حاصل منجر به کاهش pH خاک و افزایش جذب عناصری نظیر فسفر ، آهن ،روی ، پتاسیم و ... می شود.

33- معمولا کمبود گوگرد بخاطر فراوانی منایع آن زیاد مشهود نیست( اکثر کودهای شیمیایی،برخی سموم و جو اطرافمان حاوی گوگرد هستند)

34- کمبود گوگرد در خاکهائی که به شدت در معرض شستشو قرار دارند مشاهده می شود

35- بالا بودن رطوبت خاک و پایین ماندن دمای خاک مانع از معدنی شدن گوگرد توسط فعالیت میکروبی می‌شود.

36- نیاز به گوگرد در بعضی از گیاهان مانند سوزنی برگان، خانواده بقولات و خانواده لیلیاسه (Liliacane) بیشتر جلب توجه می کند و در آنها اهمیت گوگرد در ردیف اهمیت فسفر قرار می گیرد.

37- گوگرد درگیاهان روغنی مانند کلزا اهمیت ویژه تری دارد.

38- نسبت ازت به گوگرد در گیاهان معمولا در حدود10 تا15به 1 است اما در گیاهان روغنی کمتر از10به 1 است.

39- دادن آهک به خاک موجبات آزاد شدن SO₄^-2 و شستشوی بیشتر سولفات را فراهم می کند.

40- مقداری از گوگرد به وسیله باران به خاک می رسد(گوگرد موجود در جو بعنوان گاز آلاینده)