http://up44.ir/zg1ea8sf

مقاله گوجه فرنگی 2


گوجه فرنگی

ام علمی گوجه فرنگی Lycopersicon esculentum Mill می‌باشد که متعلق به تیره بادمجانیان است. این گیاه ممکن است یک‌ساله و یا چند‌ساله باشد. البته در مناطق سردسیری بیشتر یک‌ساله است، ولی اگر در نواحی گرمسیری به صورت دائمی درآید، طول دوره زندگی آن چندان طولانی نیست. در انواع پا بلند آن ساقه آن ابتدا ایستاده، بعد به صورت خزنده درمی‌آید. و بر اثر تماس با خاک تولید ریشه‌های نا به جا می‌کند. برگ‌های مرکب و ساقه نوجوان آن پوشیده از کرک‌های ریز و سفید می‌باشند. ساقه آن در ابتدا که گیاه جوان است سبز رنگ، کرکدار، گرد و خیلی شکننده است و به علت داشتن کیسه‌های ترشحی بوی گوجه ‌فرنگی به خوبی استشمام می‌شود. ولی با افزایش عمر آن رنگ آن تغییر کرده، بدون کرک می‌شود و ساقه آن نیز زاویه‌دار و خشن می‌گردد. برگ گوجه فرنگی مرکب است که به صورت متناوب روی ساقه قرار دارد. گل‌های آن کامل است و به صورت خوشه‌ای روی ساقه، بین دو گره قرار می‌گیرند. هر خوشه گل بین ۴ تا ۸ عدد گل دارد.

تعداد خوشه‌های گل آن نسبت به رقم گوجه فرنگی بین ۴ تا ۱۰۰ متغیر است. گوجه فرنگی یک گیاه خود گشن است. در بعضی از شرایط ممکن است میوه به طریق بکرزایی بوجود آید. اگر گوجه فرنگی مستقیماً در زمین اصلی کشت شود، تولید ریشه عمیق و اصلی می‌کند؛ ولی اگر نشا شود، چون ریشه اصلی آن قطع می‌گردد، بنابراین تولید ریشه‌های افشان می‌نماید. میوه گوجه فرنگی “سته” مرکب است؛ که شکل، اندازه و رنگ آن در ارقام مختلف با یکدیگر کاملاً متفاوت است. در داخل میوه حجره‌های فراوانی وجود دارد که تعداد آن‌ها بین ۲ تا ۱۵ عدد متغیر می‌باشد و در داخل آن‌ها بذر وجود دارد.

 

احتیاجات آب و هوایی

 

چون گوجه فرنگی جزء سبزی‌ای فصل گرم می‌باشد، لذا به سرما حساس است. گوجه فرنگی سرمای صفر درجه را تحمل نمی‌کند و در دمای کمی پایین‌تر از صفر درجه سانتی‌گراد، بوته‌های آن یخ می‌زنند. گوجه فرنگی هوای گرم و رطوبت بالا را دوست دارد؛ ولی باید توجه داشت چنانچه دمای خیلی زیاد با رطوبت بسیار بالا توأم باشد، شرایط مناسبی را برای بیماری‌های برگی فراهم می‌سازد. بادهای گرم و خشک باعث ریزش گل‌های آن می‌شود. بنابراین، در مناطقی که چنین بادهایی وجود دارد، باید مزرعه گوجه فرنگی به وسیله نهرهای پر از آب و یا درختان از این گونه بادها محافظت شود؛ زیرا، آبیاری اولاً سبب می‌شود که دمای محیط کمی تغییر کرده، پایین‌تر بیاید، ثانیاً رطوبت محیط نیز افزایش یابد. همچنین درختان سبب افزایش رطوبت محیط می‌گردند. به این ترتیب از این طریق از ریزش گل‌ها به مقدار زیادی جلوگیری می‌شود. مزرعه گوجه فرنگی مرتب باید آبیاری شود. خشک شدن سطح خاک به ریزش گل‌ها کمک می‌کند. شایان ذکر است که آبیاری بیش از مقدار لازم مانع از تشکیل میوه می‌گردد.

گوجه فرنگی نسبت به طول دوره روشنایی در روز حساس نبوده، جزء گیاهان بی‌تفاوت نسبت به این موضوع می‌باشد. ولی در کمتر از ۵ ساعت روشنایی و یا روشنایی دائم به میوه نخواهد نشست. بهترین دما برای رشد و نمو گوجه فرنگی بین ۱۹ تا ۲۹ درجه سانتی‌گراد می‌باشد. در بالاتر از ۳۵ درجه سانتی‌گراد رشدش متوقف و میوه آن تشکیل نمی‌گردد. در کمتر از ۱۵ درجه سانتی‌گراد گل‌ها تلقیح نمی‌شوند؛ بنابراین میوه به وجود نخواهد آمد.

 

خاک

 

کوجه فرنگی را در هر نوع خاک می‌توان کاشت، به شرط آن که از زهکش خوب برخوردار باشد و از نظر مواد غذایی نیز کاملاً غنی و آفتابگیر باشد. اراضی شنی برای تولید محصول زودرس بر سایر انواع خاک‌ها ترجیح داده می‌شوند؛ زیرا، زودتر گرم می‌گردند. در نقاطی که تداوم دوره برداشت میسر است و دوره رشد طولانی می‌باشد، برای برداشت حداکثر محصول، توصیه می‌شود از خاک‌های رسی و سیلتی-لومی استفاده شود؛ ولی این خاک‌ها به وسیله مواد آلی و کودهایحیوانی سک شوند. گوجه فرنگی یکی از سبزی‌هایی است که اسیدی بودن خاک را خوب تحمل می‌کند و مناسب‌ترین pH برای حداکثر رشد آن بین ۵/۵ تا ۷ می‌باشد. چنانچه زمین زهکشی خوبی نداشته باشد، باعث بیماری‌های زیادی از قبیل پوسیدگی میوه و پژمردگی باکتریایی در گوجه فرنگی می‌شود.

خاک گوجه فرنگی

خاک گوجه فرنگی

 

تهیه زمین

 

در نواحی سردسیر بهتر است در پاییز زمین شخم زده شود. اگر بنا به دلایلی این کار در اسفند ماه ممکن نباشد، هر موقع که زمین گاورو شد، به محض مساعد شدن هوا باید این کار انجام گیرد. چنانچه کود دامی تازه مصرف می‌شود بهتر است هم زمان با شخم پاییزه آن به زمین داده شود. اگر زمین اسفند یا فروردین شخم بخورد، باید از کود دامی پوسیده استفاده شود. پس از شخم پاییزه در فروردین به وسیله دیسک سنگین کلوخه‌های حاصله از شخم نرم خواهند شد و زمین به صورت جوی و پشته در خواهد آمد. فاصله بین دو نهر نسبت به پا کوتاه بودن بوته بین ۶۰ تا ۱۰۰ سانتی‌متر در نظر گرفته می‌شود.

آماده سازی زمین

کود

 

همان‌طوری که گفته شد، زمین گوجه فرنگی باید از نظر مواد غذایی و مواد آلی غنی باشد. مقدار کود دامی که به زمین گوجه فرنگی داده می‌شود، به حاصلخیزی خاک، نوع زمین، محصول قبلی، میزان کود داده شده برای کشت قبلی، مواد آلی خاک، رطوبت خاک، فصل کشت، رقم گوجه فرنگی و شاید روش کاشت بستگی دارد. برای این منظور مقدار ۲۰ تا ۳۰ تن در هکتار کود دامی پوسیده مناسب است. کود دامی در هر موقع که به زمین داده می‌شود، باید حتماً با شخم به زیر خاک برده شود. آزمایش‌های مختلف نشان داده است که گوجه فرنگی در ردیف سبزی‌هایی است که بیشترین عکس‌العمل را نسبت به حاصلخیزی خاک نشان می‌دهد.

استفاده از کودهای شیمیایی کامل در افزایش میزان محصول آن نقش عمده‌ای دارد. البته میزان کود ازت و فسفر باید بیشتر از پتاسیم آن باشد. مقدار ۲۵۰ تا ۳۰۰ کیلوگرم ازت در جند مرحله و ۱۵۰ تا ۲۰۰ کیلوگرم فسفر و در صورت نیاز ۱۰۰ تا ۱۵۰ کیلوگرم پتاسیم توصیه می‌شود. از عناصر دیگری که در میزان محصول گوجه فرنگی تأثیر بسیار خوبی دارد، عنصر گوگرد است که در این صورت بهتر است کودهای گوگردی را در برنامه خود قرار دهیم. سولفات آمونیوم از جمله کودهای شیمیایی است که در مزرعه گوجه فرنگی به صورت کود سرک مورد استفاده قرار می‌گیرد. مقدار ۱۰۰ کیلوگرم در هکتار از این کود توصیه می‌شود. کودهای شیمیایی که به صورت سرک داده می‌شود(کودهای ازته) در طول دوره رشد برای تداوم رشد گیاه ضروری است. با شروع اولین خوشه میوه، کود سرک(ترجیحاً سولفات آمونیوم) داده می‌شود. به طور کلی کودهای شیمیایی باعث زودرسی و ازدیاد محصول می‌گردند. عنصر ازت در رشد اولیه گیاه و تشکیل بوته قوی و عنصر فسفر در رشد ریشه و رسیدن میوه تأثیر بسزایی خواهند داشت. ناگفته نماند که می‌توانیم از کودهای سبز(تیره بقولات) برای تقویت زمین استفاده کنیم.

کود دهی به گوجه

کود دهی به گوجه

 

کاشت گوجه فرنگی

 

گوجه فرنگی یکی از سبزی‌هایی است که هم می‌تواند به صورت مستقیم در زمین اصلی کشت گردد و هم خزانه گرفته شود، سپس نشاها به محل اصلی منتقل گردند. ولی این گیاه نسبت به نشاکاری عکس‌العمل مثبت نشان می‌دهد و یکی از معروف‌ترین گیاهانی است که نشا می‌شود.

اگر مستقیماً به کشت گوجه فرنگی اقدام می‌کنیم، باید به محض برطرف شدن خطر سرما و رفع یخبندان کشت آن انجام گیرد. در این صورت زمین به جوی و پشته تبدیل می‌شود و بذور در بالای داغ آب کاشته می‌شوند. عمق کاشت بذر در گوجه فرنگی حدود یک سانتی‌متر است. فاصله دو نهر نسبت به پا بلند و پا کوتاه بودن بوته‌ها بین ۶۰ تا ۹۰ سانتی‌متر متغیر است. فاصله دو بوته روی خطوط کشت بین ۴۰ تا ۶۰ سانتی‌متر می‌باشد. میزان مصرف بذر برای یک هکتار بین ۲ تا ۵/۲ کیلوگرم می‌باشد. بعد از سبز شدن بذر، بوته‌ها به فاصله‌های دلخواه تنک خواهند شد. در نقاطی باید اقدام به کشت مستقیم این گیاه کنیم که طول دوره رشد کافی باشد. برای مثال: در نقاط سردسیر، معمولاً تا اواسط اردیبهشت خطر سرما زدن وجود دارد، لذا برای این که نشا در موقع مناسب، یعنی اواخر اردیبهشت برای کشت در مزرعه آماده باشد، باید حدود ۵/۱ تا ۲ ماه قبل از نشاکاری در محل مناسب خزانه‌گیری کنیم. در مناطقی چون بندرعباس بذر گوجه‌فرنگی مستقیماً در پاییز در محل اصلی کشت می‌گردد و گیاه در زمستان بخوبی رشد و نمو کرده، به این ترتیب در اواخر زمستان محصول آن قابل عرضه به بازار می‌شود. در این نواحی گیاه در تابستان از شدت گرما به کلی خشک شده، از بین می‌رود.

برای تهیه نشا بذر را چند هفته قبل در خزانه می‌کارند. این مدت حدود ۶ تا ۸ هفته می‌باشد. اگر از خزانه انتظار استفاده می‌شود، این مدت کمی افزایش یافته، به ۸ تا ۱۰ هفته می‌رسد. میزان مصرف بذر برای یک هکتار نشاکاری حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ گرم می‌باشد. توصیه می‌شود به منظور جلوگیری از شیوع بیماری‌های قارچی، قبل از کاشت، بذور با یک قارچ‌کش ضد عفونی گردند. در این صورت مقدار ۲ قاشق چایخوری از قارچ‌کش(تیرام، کاپتان) روی یک کیلوگرم بذر پاشیده می‌شود. برای این کار بهتر است بذور کمی مرطوب باشند. حتی‌الامکان سعی شود از خاکی که قبلاً برای گوجه فرنگی استفاده نشده است، برای خزانه‌گیری در نظر گرفته شود. در آمریکا چنانچه مجبور باشند از خاکی که قبلاً در آن گوجه فرنگی کشت شده است برای تهیه خزانه استفاده شود، آن خاک به وسیله بخار آب و یا فرمالدئید استرلیزه می‌گردد. وقتی که بوته‌ها چند برگه شدند و طول آن‌ها به ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌متر رسیدند قابل نشا هستند.

نشاکاری باید وقتی صورت گیرد که هوا خنک باشد، که معمولاً بعد از ظهر موقع مناسبی برای این کار است. نشاکاری ممکن است با دست صورت گیرد. و یا با ماشین نشاکار انجام شود که در این موقع استفاده از محلول‌های شروع‌کننده و یا S. S. لازم و ضروری است. قبل از انتقال نشا به محل اصلی، زمین به جوی و پشته تبدیل می‌شود، که قبلاً در مورد آن صحبت شد.

عمل مقاوم کردن بوته‌ها قبل از انتقال نشا حتماً لازم است. این اعمال شامل قرار دادن بوته‌های گوجه فرنگی در حرارت کم، کم کردن میزان رطوبت خاک و دیگر کارهایی است که نشاها را نسبت به شرایط نامساعد مزرعه مقاوم می‌کند. عمل مقاوم کردن ممکن است ۴ تا ۱۰ روز طول بکشد. چنانچه مقاوم‌سازی بیش از حد به طول بینجامد، موجب زرد شدن بوته‌ها می‌گردد.کاشت گوچه

کاشت گوچه

 

خوابانیدن بوته

قبلاً ذکر گردید در صورتی که ساقه گوجه‌فرنگی با خاک تماس داده شود تولید ریشه‌های نابجا می‌کند و به همین علت حدود یک ماه پس از کاشت نشاء بغل هر بوته و عمود بر پشته جوی کوچکی به عرض ۴ تا ۵ سانتی‌متر حفر گشته و ساقه را طوری در آن شیار قرار می‌دهند که فقط برگ‌ها بیرون بمانند. محل تماس ساقه با خاک تولید ریشه می‌کنند که قوه تولید محصول بوته را افزایش می‌دهد.

در خوزستان در اوایل پاییز اقدام به کاشت نشاء می‌کنند و بدیهی است خزانه در این حالت به صورت رو باز است وعمل نشاءکاری را تا آخر آبان ماه به اتمام می‌رسانند و ۲ یا ۳ هفته بعد نشاءها را روی پشته‌ها می‌خوابانند و برای جلوگیری از سرمازدگی روی آن پلاستیک می‌کشند.

بعضی از کشاورزان در گلخانه اقدام به کاشت واریته‌های پا بلند می‌کنند که بدیهی است بوته‌ها را به وسیله نخو سیم به صورت داربستی درمی‌آورند. در این روش کاشت پس از اینکه گیاه به حد معینی رسید جوانه‌ انتهایی آن قطع می‌گردد.

در آپارتمان‌ها و ویلاهایی که با کمبود زمین و خاک روبرو هستند می‌توانید از جعبه‌های میوه و یا هر وسیله حجمی دیگر مانند کیسه‌های برنجی برای کاشت استفاده کنید. به علت اینکه خاک آن از بهترین انتخاب می‌گردد گوجه‌هایی با کیفیت عالی تولید خواهد شد.

ریشه نابجای گوججه فرنگی

ریشه نابجای گوججه فرنگی

کشت گوجه‌ فرنگی در زیر تونل پلاستیکی

 

در جنوب، معمولاً دو موقع کشت گوجه فرنگی انجام می‌شود. یکی اوایل پاییز و دیگری اواسط تا اواخر زمستان. در حالت اول در اوایل مهر ماه خزانه‌گیری انجام می‌شود. تا آماده شدن نشاها، به زمین اصلی کود داده می‌شود، سپس زمین به جوی و پشته تبدیل می‌گردد. قبل از سرد شدن هوا که معمولاً اواسط تا اواخر آبان می‌باشد، باید نشاکاری صورت گیرد. یکی دو هفته بعد از انتقال، هنگامی که بوته‌ها گرفتند و رشد و نمو خود را شروع کردند، آن‌ها را روی پشته می‌خوابند.

نحوه خوابانیدن بوته به این ترتیب است که زیر هر بوته به اندازه ۴ تا ۵ سانتی‌متر حفر می‌شود و ساقه طوری در این گودال قرار داده می‌شود که فقط برگ‌ها بیرون بمانند. توصیه می‌شود که روی ساقه با کود پوسیده و ماسه پوشانده گردد. این عمل سبب می‌شود که هم رطوبت به اندازه کافی حفظ شود و هم محیط گرمی برای بوته تهیه گردد. این کار موجب گردیده است که به تولید ریشه‌های نا به جا کمک بکند. بعد از اینکه تمام بوته‌ها خوابانیده شدند به کشیدن پلاستیک اقدام می‌گردد.

پلاستیک، معمولاً روی پشته‌ها کشیده می‌شود و به این ترتیب دو خط کشت زیر پلاستیک می‌رود. حالت دیگر این است که جوی، زیر پلاستیک می‌رود و پشته‌ها آزاد می‌باشند. البته روش اول بیشتر معمول است. پلاستیک‌ها با سیم‌های گالوانیزه ۳ تا ۴ میلی‌متری طوری نگاهداری می‌شوند که شکل تونل ایجاد می‌شود. در تمام طول زمستان بوته‌ها در زیر پلاستیک قرار دارند. در روزهای آفتابی و گرم سعی می‌شود که یک طرف پلاستیک برداشته شود و یا سر و ته تونل طوری باز شود که تهویه بخوبی صورت گیرد. به محض مساعد شدن هوا پلاستیک برداشته می‌شود. تاریخ این موقع در سال‌های مختلف متفاوت است، ولی برای احتیاط باید تا ۱۵ یا ۲۰ اسفند پلاستیک روی بوته‌ها باشد. به این ترتیب محصول بسیار زودرس خواهیم داشت. نظر به این که هزینه سیم و پلاستیک زیاد است، اغلب زارعین برای کم کردن میزان هزینه به کشت دو محصول در زیر تونل اقدام می‌کنند. به عنوان مثال گوجه فرنگی و خیار، یا گوجه فرنگی و بامیه و یا گوجه فرنگی و لوبیا می‌کارند تا بدین وسیله استفاده بیشتری از سرمایه‌گذاری حاصل شود.

موقع دیگر کاشت گوجه فرنگی در جنوب اواسط تا اواخر زمستان است؛ یعنی، اواسط بهمن ماه به بعد. در این صورت کشاورزان مستقیماً به کشت اقدام می‌کنند. به این طریق محصول زودرس خواهند داشت. البته این کار با ریسک صد در صد انجام می‌شود، چون خطر سرما زدن محصول وجود دارد.

بعضی از کشاورزان به کشت گوجه فرنگی ارقام پا بلند در گلخانه اقدام می‌کنند. در این صورت عوامل محیطی قابل کنترل بوده، در نتیجه دوره رشد طولانی‌تر می‌گردد. ضمناً چون بوته‌ها هرس می‌شوند، آن‌ها را روی نخ و سیم تربیت و هدایت می‌کنند و بدین ترتیب از فضای گلخانه بیشتر استفاده می‌گردد.

کاشت زیر پلاستیک

کاشت زیر پلاستیک

 

مراقبت از مزرعه

 

سله‌شکنی و مبارزه با علف‌های هرز حتماً باید انجام شود. این کار در اوایل رشد بوته، اهمیت فراوانی دارد. از کولتیواتورهای دستی که زیاد در عمق خاک فرو نروند، باید استفاده شود که به گیاه صدمه نزند. نسبت به آب و هوای منطقه کود سرک باید در دو یا سه نوبت به زمین اضافه شود. آبیاری مزرعه گوجه فرنگی از امور ضروری است. در موقع آبیاری باید دقت کرد که بوته‌ها، خصوصاً میوه‌ها در آب قرار نگیرند. قرار گرفتن میوه در آب به ترکیدن میوه کمک می‌کند. آبیاری باید با دقت انجام شود. زیرا کم و زیاد شدن دفعات آن و نامرتب و نامنظم بودن آن به خصوص موقع رسیدن میوه باعث بروز انواع بیماری‌ها می‌گردد. اگر زمین کاملاً خشک شود و یک مرتبه آبیاری زیاد صورت گیرد بیشتر میوه‌ها شکاف برمی‌دارند.

بوته‌های گوجه فرنگی یا به حال خود باقی گذارده می‌شوند و یا اینکه تربیت و هرس می‌شوند. در این صورت فقط ۳ تا ۴ شاخه روی بوته گذاشته می‌شوند و بقیه آن‌ها هرس می‌گردند. آزمایش‌های مختلف نشان داده است که هرس به زودرسی و بالا بردن میزان محصول کمک می‌کند. مضافاً به اینکه مبارزه با آفات و امراض و برداشت میوه آسانتر صورت می‌گیرد. با هرس می‌توان میزان ترک‌خوردگی میوه را تقلیل داد. برای هرس روش‌های مختلفی متداول است که مرسوم‌ترین آن‌ها نگهداشتن یک ساقه و بستن آن به قیمی می‌باشد که به پای بوته نصب شده است. با هرس بوته می‌توانیم از فضای بیشتری استفاده کنیم و تعداد بیشتری در واحد سطح داشته باشیم.

 

تشکیل میوه در گوجه فرنگی

مراحل رسیدن میوه

مراحل رسیدن میوه

 

بوته گوجه فرنگی در هر شرایط تولید تعداد زیادی گل می‌کند، ولی تشکیل میوه از گل در شرایط مشخص و معین امکان‌پذیر است. معمولاً همه گل‌های به وجود آمده روی بوته تبدیل به میوه نخواهند شد. این مسئله به شرایط زیادی بستگی دارد که می‌توان از جمله آن‌ها خوب نبودن تغذیه، ضعیف بودن زمین، شرایط نامساعد محیطی، آبیاری‌های نامنظم و نامرتب و حمله آفات و بیماری‌ها را نام برد.

میزان ازت موجود در خاک در تشکیل میوه به نهایت مؤثراست. چون بالا بودن میزان ازت خاک سبب بهتر شدن رشد رویشی گیاه شده، در نتیجه باعث بالا رفتن میزان ازت و کربوهیدرات‌های موجود در گیاه می‌شود. این گیاهان بخوبی تولید میوه می‌کنند. البته ازت فراوان در خاک ممکن است عامل محدود کننده هم باشد به این ترتیب که ازت زیاد باعث می‌شود که رشد رویشی گیاه زیاد شده، گیاه حاوی مقدار زیادی ازت و مقدار کمتری کربوهیدرات می‌گردد که تعادل در گیاه بهم می‌خورد. لذا این گونه گیاهان تولید میوه نمی‌کنند.

حرارت نیز، در تبدیل گل به میوه دخالت دارد. در حرارت‌های خیلی زیاد و یا خیلی کم میوه تشکیل نمی‌شود. اگر دمای روز به ۱۳ درجه سانتی‌گراد برسد و یا افزایش یابد دانه گرده آزاد نمی‌شود؛ بنابراین، تخمک تلقیح نمی‌گردد و میوه خوب به وجود نمی‌آید. از این رو تشکیل میوه از گل متوقف می‌گردد. دمای شب در تشکیل میوه می‌تواند نقش مؤثری داشته باشد. بهترین دما در شب برای بوته‌های گوجه فرنگی بین ۱۵ تا ۲۰ سانتی‌گراد می‌باشد. دمای ۲۰ تا ۳۰ سانتی‌گراد دمای مناسبی برای تشکیل میوه است.

 

استفاده از مواد شیمیایی در تولید میوه

 

همان طوری که می‌دانیم برای تشکیل میوه، باید دیواره تخمدان به وسیله جنین تحریک شود. این کار انجام نمی‌گیرد، مگر این که دانه گرده روی کلاله مادگی جوانه بزند و از لوله خامه مادگی عبور کند و خود را به سلول تخم برساند تا جنین تشکیل گردد. در اوایل رشد بوته گوجه فرنگی، گل‌های اولیه باز شده‌‌اند ولی دمای مناسب ۱۵ تا ۱۸ درجه سانتی‌گراد برای جوانه زدن دانه گرده تأمین نمی‌گردد. بنابراین جنین تشکیل نمی‌گردد و دیواره تخمدان تحریک نمی‌شود؛ لذا میوه تولید نمی‌گردد. در این زمان تمام گل‌ها از بین می‌روند. بنا به دلایلی که هنوز مشخص نیست، چنانچه در این موقع روی گل‌هایی که تازه باز شده‌اند، هورمون پاشیده شود، به میزان قابل توجهی، تشکیل میوه تحریک شده، میوه از گل‌های اولیه به وجود می‌آید. ترکیبات شیمیایی و هورمون‌های مهمی که در بوته گوجه فرنگی به کار برده می‌شوند، عبارت‌اند از:

پاراکلروفنوسکسی استیک اسید (CLPA)، بتانفتوکسی استیک اسید (NOA)، کلروفنوکسی پروپیونیک اسید (CLPP)، نفتالین استیک اسید (NAA)، جیبرلیک اسید (GA۳) و کلرو اتیلن فسفونیک اسید یا اتفن.

میزان مصرف محلول‌های فوق به عوامل زیادی بستگی دارد که باید این عوامل جداگانه مطالعه و بررسی شود، ولی این میزان بین ۳۰ تا ۱۰۰ قسمت در میلیون (PMM) می‌باشد.

مراحل مختلف رسیدن میوه

رسیدن میوه گوجه فرنگی دارای مراحل مختلفی به شرح زیر است:

  • رسیده سبز

هنگامی است که میوه از نظر حجم تقریباً به اندازه نهایی خود رسیده است. رنگ آن از سبز تیره تا سبز مایل به سفید می‌باشد. در این حالت میوه بسیار محکم است و فشارهای مختلف را تحمل می‌کند. در این مرحله میوه می‌تواند به روش‌های مصنوعی رنگ فرمز به خود بگیرد.

  • رسیده نیمه صورتی

پس از چند روز میوه‌های سبز مرحله قبلی تغییر رنگ داده، لکه یا خطوط صورتی رنگ روی آن دیده می‌شود. میوه در این حالت هنوز کمی محکم است و در اطراف بذر ماده لزج ژلاتینی وجود دارد. این مرحله را دوره رنگ‌اندازی هم می‌گویند.

  • رسیده تمام صورتی

در این حالت رنگ صورتی تمام میوه را فرا گرفته، هنوز میوه کمی مقاوم و محکم است؛ ولی ماده لزج و ژلاتینی اطراف بذر رو به کاهش است.

  • رسیده قرمز

در این حالت میوه کاملاً رسیده و نرم است و دارای رنگ قرمز شفاف می‌باشد. میوه برای مصرف در این مرحله بسیار مناسب است. بعضی این مرحله را به دو قسمت تقسیم می‌کنند. رسیده سفت، که میوه قرمز شده، ولی گوشت آن محکم است و دیگری خیلی رسیده، که میوه کاملاً نرم می‌باشد.

برای حمل گوجه فرنگی به نقاط دور دست (از جنوب به تهران) بهتر است، در مرحله رسیده سبز و نیمه صورتی انجام شود. اگر بازار مصرف نزدیک باشد، بهتر است در مرحله تمام صورتی و یا رسیده قرمز باشد.

 

برداشت میوه

 

همان طوری که گفته شد گوجه فرنگی در مراحل مختلف قابل برداشت است. در حرارت مناسب، حدود ۲۰ روز طول می‌کشد که گل گوجه فرنگی به میوه تبدیل گردد. برای کارخانه‌های کنسروسازی میوه باید کاملاً رسیده باشد. برداشت میوه با دست و روزانه انجام می‌گیرد. اخیراً دانشمندان اصلاح نباتات ارقامی از گوجه فرنگی به دست آورده‌اند که دارای پوست ضخیم می‌باشند و بیش از ۷۰ تا ۸۰ درصد میوه‌ها همزمان می‌رسند که در این صورت با ماشین‌های مخصوص برداشت گوجه فرنگی انجام می‌شود. گوجه فرنگی‌های برداشت شده در سبد یا جعبه‌های مخصوص طوری بسته‌بندی می‌شوند که گوجه فرنگی نارس در زیر و میوه‌های رسیده در روی جعبه قرار می‌گیرند، سپس به بازار عرضه می‌شوند. در خارج از ایران، گوجه فرنگی را با ماشین برداشت می‌کنند؛ در این صورت تمام بوته از زمین خارج می‌شود. میوه‌های نارس را به وسیله مواد شیمیایی همچون اتیلن و یا قرار دادن در دمای ۲۲ تا ۲۵ درجه سانتی‌گراد به رنگ طبیعی درمی‌آورند. در صورتی که از اتیلن استفاده می‌شود به نسبت یک تا دو در هزار می‌باشد.

 

ارقام گوجه فرنگی

 

گوجه فرنگی دارای ارقام متفاوتی می‌باشد. بعضی گوجه فرنگی را بر اساس “زودرسی”، “میان‌رسی” و “دیررسی” تقسیم‌بندی می‌کنند. عده‌ای دیگر بر اساس پاکوتاه و پابلند بودن بوته آن را طبقه‌بندی می‌نمایند. البته عوامل دیگری را برای طبقه‌بندی گوجه فرنگی در نظر می‌گیرند. مثلاً مقاومت نسبت به ترکیدگی میوه، همزمان رسیدن میوه‌ها، مقاوم بودن به بیماری‌ها، سختی و سفتی میوه و اندازه میوه. در بعضی از ارقام گوجه فرنگی اندازه یک میوه شاید از نیم کیلوگرم هم تجاوز کند و در مقابل ارقامی هم وجود دارد، که اندازه میوه آن‌ها بسیار کوچک باشد و ممکن است از اندازه یک گیلاس یا آلبالو کوچکتر باشند. میوه گوجه فرنگی دارای شکل‌های گوناگونی است. بعضی از آن‌ها کاملاً کروی هستند، تعدادی گلابی شکل، تعدادی به شکل آلو و بالاخره بعضی بیضی شکل می‌باشند. از نظر رنگ میوه ممکن است میوه گوجه فرنگی به رنگ‌های قرمز، زرد، صورتی کم‌رنگ، صورتی پررنگ، نارنجیمایل به زرد، سفید مایل به کرم دیده می‌شود. همچنین انواعی از گوجه فرنگی وجود دارد که پوست میوه آن کرکدار است و آن چیزی شبیه به میوه هلو است که روی پوست آن کرک‌های بسیار ریز دیده می‌شود.

در انتخاب رقم گوجه فرنگی باید عواملی چون دوری و نزدیکی بازار مصرف، طول دوره رشد، میزان محصول در هکتار، کیفیت و بازارپسندی، مقاوم بودن به آفات و بیماری‌های منطقه و دیگر مسائل را در نظر گرفت.

گونه Lycopersicon esculentum Mill دارای گونه‌های گیاه‌شناسی مختلفی است که در زیر آورده شده است که در زیر آورده می‌شود:

گوجه فرنگی معمولی Lycopersicon esculentum Mill. commun

گوجه فرنگی برگ‌پهن Lycopersicon esculentum Mill. grandifolium

 

گوجه‌ فرنگی ریز آلبالویی شکل Lycopersicon esculentum Mill. Cerasiforme


گوجه گیلاسی

گوجه فرنگی با ساقه محکم و ایستاده Lycopersicon esculentum Mill. validum

 

ارقام خارجی گوجه فرنگی که در ایران کشت می‌شوند، عبارت‌اند از:

 

“رد کلود”، “رد تاپ” و “وسترن رد” که مخصوصاً رقم رد کلود در جنوب نتیجه بسیار مطلوب داده است. سایر ارقام مهم گوجه فرنگی، عبارت‌اند از: “کمپ بل”، “کاردینال”، “چیکو گراند”، “ارلی پک”، “فنتستیک”، “گلمور”، “هینز”، “ماناپال”، “وی اف ۱۴۵″، “رد چری”، “روما وی اف” و “واندر بوی”.

 

واریته‌ها در گوجه‌فرنگی

کوردون Bush
‘Dombito’ ‘Alfesco’
‘Gardener’s Delight’ ‘Plumito
‘Golden Sunrise’ ‘Tumbler’
‘Miraelle’ ‘Sleaford Abundance’
‘Olivade’ ‘Tornado’
‘Shorley’ ‘Totem’
‘Sun Baby’
‘Tigerella’

 

اهمیت غذایی و دارویی

 

گوجه فرنگی را به صورت‌های مختلف مورد استفاده قرار می‌دهند. آن را به صورت خام یا سایر سبزی‌ها در تهیه سالاد به کار می‌برند. ممکن است به حالت پخته در تهیه غذاهای مختلف و سوپ مورد استفاده قرار دهند. می‌توان از عصاره آن رب گوجه فرنگی، سس و آب گوجه فرنگی تهیه کرد. بعضی گوجه فرنگی را خشک کرده، در موقع مناسب از آن استفاده می‌کنند. عده‌ای ترجیح می‌دهند آن را به صورت پودر در آورده، برای خوش طعم کردن و رنگین کردن غذا به مصرف برسانند.

در خارج از ایران بیشتر آن را به صورت خام، در تهیه سالاد و یا همراه با دیگر غذاها مورد استفاده قرار می‌دهند. از آن انواع مختلف سس تهیه می‌کنند. میوه گوجه فرنگی نارس دارای مقدار زیادی سولانین می‌باشد که ماده‌ای سمی است. به تدریج که گوجه فرنگی می‌رسد، این ماده از بین می‌رود؛ بنابراین، در خوردن گوجه فرنگی خیلی نارس، مخصوصاً به صورت خام باید احتیاط کرد.

در گوجه فرنگی ترکیباتی همچون آب ۹۳ درصد، پروتئین ۹/۱ درصد، مواد چرب ۱/۰ درصد، ترکیبات هیدروکربنه ۶/۳ درصد، مقدار زیادی مواد کانی مانند فسفر، کلسیم، سدیم، پتاسیم و آهن به میزان ۶/۰ درصد و فیبر ۶/۰ درصد وجود دارد. همچنین منبع خوبی برای ویتامین‌های A، B۱،B۲ ، C و نیاسین می‌باشد. گوجه فرنگی املاح اسیدی زیادی دارد. این اسیدها عبارت‌اند از: “اسید سیتریک”، “اسید مالیک” و “اسید تارتیک”. همچنین گوجه فرنگی دارای مقدار کمی “اسید سالیسیلیک” می‌باشد. ارزش غذایی گوجه فرنگی سبب گردیده است که در بین تمام سبزی‌ها از نظر سطح زیر کشت و مصرف مقام دوم یا سوم را بعد از سیب‌زمینی دارا باشد. از بذر گوجه فرنگی نوعی روغن به دست می‌آورند که در تهیه “روغن‌های نباتی” و صابون به کار می‌رود. کنجاله بذور آن برای غذای دام به کار می‌رود. همچنین به خاطر بالا بودن میزان مواد آلی کنجاله بذر گوجه فرنگی، به عنوان کود آلی به خاک اضافه می‌شود.

 

بیماری‌ها

 

بیماری‌های قارچی

گوجه فرنگی دارای بیماری‌های قارچی زیادی است که توسط قارچ‌های مختلف، مانند “فوزاریوم”، “ورتیسلیوم”، “آلترناریا”، “سپتوریا” و “فیتوفترا” ایجاد می‌شوند. مهمترین آن‌ها عبارت‌‌اند از:

 

  • “بیماری پژمردگی آوندی” گوجه فرنگی یا پژمردگی فوزاریومی گوجه فرنگی این بیماری یکی از مهمترین بیماری‌های گوجه فرنگی است که به وسیله قارچ lycopersici و Fusarium oxysporium سبب می‌شود. این بیماری بیشتر در روی بوته‌های گوجه فرنگی که در زیر پلاستیک و یا گلخانه پرورش می‌یابند، دیده می‌شود. علامت آلودگی گیاه به این بیماری، زرد شدن و خشکیدن برگ‌های گوجه فرنگی از پایین به طرف بالا می‌باشد. نحوه مبارزه با آن عبارت است از: استفاده از بذری که عاری از این قارچ باشد، در صورت امکان ضدعفونی و استرلیزه کردن خاک، تناوب کشت، حذف گیاهان آلوده و بیمار از مزرعه و استفاده از پایه‌های مقاوم.فوزاریوم

 

فوزاریوم

 

  • بیماری “لکه موجی گوجه فرنگی”

این بیماری به وسیله قارچ Alternaria solani به وجود می‌آید. این قارچ همراه با بذر (روی بذر یا درون آن‌ها) و یا در درون خاک زندگی می‌کند و گیاه را آلوده می‌نماید. ضدعفونی بذور، ضدعفونی خاک، سمپاشی گیاهان به محض مشاهده گیاهان آلوده و بیمار و استفاده از پایه‌های مقاوم می‌تواند در کنترل آن مفید باشد.

 لکه موجی

لکه موجی

  • بیماری “لکه موجی گوجه فرنگی”

این بیماری توسط قارچ Alternaria tomato عارض می‌گردد. فارچ آلترناریا به برگ، ساقه، میوه گوجه فرنگی و بذر حمله می‌کند. این بیماری به وسیله استفاده از گونه‌های مقاوم و سمپاشی گیاه با قارچ‌کش‌ها قابل کنترل است.

لکه موجی

  • “لکه برگ سپتوریائی”

این بیماری به وسیله قارچ Septoria lycopersici به وجود می‌آید. کنترل آن همانند بیماری‌های قبلی است.

سپتوریا

سپتوریا

 

  • مرگ گیاهچه

 

عامل این بیماری قارچ‌های مختلفی از قبیل “فیتوفترا”، “پی تیوم”، “بوتریتیس” و بعضی از قارچ‌های خاکزی مانند “فوزاریوم”، “ریزوکتونیا” و “اسکروتیوم” می‌باشند. از بین این قارچ‌ها، قارچ پی تیوم با نام علمی Pythium debaryanum از اهمیت بیشتری برخوردار است. حمله این قارچ‌ها زمانی است ک بوته‌ها در خزانه، کوچک و ظریف هستند. راه مبارزه با این قارچ‌ها عبارت‌اند از: ضدعفونی بذر و خاک، پایین نگهداشتن رطوبت خاک و مبارزه با علف‌های هرز.

  • “لکه خاکستری برگ” که عامل آن Stemphylium solani است و پژمردگی ورتی سیلیومی که به وسیله قارچ Verticillium عارض می‌شود.

لکه خاکستری برگ

لکه خاکستری برگ

 

  • بیماری “بادزدگی” گوجه فرنگی یا بیماری سوختگی شاخ و برگ گوجه فرنگی که به وسیله قارچ Phytophthora infestanse به وجود می‌آید.

بادزدگی


بادزدگی

 

  • “آنتراکنوز” گوجه فرنگی که به وسیله Colletotrichum phomoides عارض می‌شود.

 آنتراکنوز

آنتراکنوز

 

  • سفیدک حقیقی که عامل آن قارچ Levellula taurica می‌باشد.

 

سفیدک حقیقی

سفیدک حقیقی

 

 

بیماری‌های ویروسی

 

ویروس‌ها می‌توانند سبب انواع مختلف بیماری در گوجه فرنگی شوند. “موزائیک خیار”، “موزائیک توتون” و ویروسی که سبب پیچیده و لوله شدن برگ‌های گوجه فرنگی می‌شود و “ویروس دوتایی نواری” نمونه‌های بارزی از بیماری‌های ویروسی گوجه فرنگی می‌باشند. کنترل علف‌های هرز و مبارزه با آفات، به خصوص شته‌ها می‌تواند در کنترل بیماری‌های ویروسی کمک شایان توجهی بنماید.

ویروس موزاییک


ویروس موزاییک

 

بیماری‌های باکتریایی

 

علاوه بر قارچ‌ها و ویروس‌ها، باکتری‌ها نیز، سبب بیماری در گوجه فرنگی می‌شوند. از مهمترین این بیماری‌ها، “پژمردگی باکتریایی” که توسط Pseudomonas solanacearum و “شانکر باکتریایی” که به وسیله Corynebacterium michiganense به وجود می‌آیند، را می‌توان نام برد. امروزه برای مبارزه با باکتری‌ها از انواع مختلف آنتی‌بیوتیک‌ استفاده می‌کنند.

شانکر گوجه

شانکر گوجه

پژمردگی باکتریایی


پژمردگی باکتریایی

 

رعایت تناوب زراعی، مبارزه با علف‌های هرز تیره بادمجانیان، استفاده از بذوری که عاری از باکتری باشند، استفاده از نشاهایی که عاری از بیماری باشند، سمپاشی بوته‌ها در خزانه با آنتی‌بیوتیک، به خصوص “استربتومیسین” با غلظت ۲۰۰ قسمت در میلیون به تعداد ۲ تا ۴ مرتبه از دیگر راه‌هایی است که برای کنترل باکتری‌ها پیشنهاد می‌شود.

 

امراض فیزیولوژی

 

  • پوسیده شدن و سیاه شدن داخل میوه یا پوسیدگی گلگاه میوه

این بیماری در اثر تغییرات شدید رطوبت در خاک به وجود می‌آید. کلیه عملیات زراعی که موجب حفظ و نگهداری رطوبت خاک می‌شود، به کنترل این بیماری کمک می‌کند. کمبود کلسیم در خاک به هر دلیل (نبودن کلسیم در خاک، غیرقابل جذب بودن کلسیم) و یا غلظت زیاد عناصری همچون آلومینیوم، پتاسیم، منیزیم، سدیم و حتی غلظت زیاد بودن آمونیوم (NH4+) و یا کمبود کلسیم در داخل میوه می‌توانند باعث تشدید و یا باعث بیماری شوند. چنانچه بوته گوجه فرنگی با نیترات کلسیم محلول‌پاشی شود در کم شدن میزان خسارت کاملاً مؤثر است.

پوسیدگی گلگاه

پوسیدگی گلگاه

  • آفتاب سوختگی

 

این بیماری زمانی حادث می‌شود که میوه‌های سبز در معرض آفتاب قرار گیرند. قرار دادن میوه‌ها در زیر شاخ و برگ به کنترل این بیماری کمک می‌کند.

 

  • ترک و شکاف خوردن میوه گوجه فرنگی

 

شروع ترک خوردگی میوه، معمولاً از مرحله سبز رسیده و یا بعد از آن به وجود می‌آید. قاعدتاً میوه‌های رسیده کمتر ترک می‌خورند. چنانچه ترک خوردگی روی میوه‌های قرمز مشاهده شود، آن بازمانده مراحل قبل است.

 

آفات

 

حشرات زیادی بوته گوجه فرنگی را مورد حمله قرار می‌دهند. مهمترین این آفات عبارت‌اند از: “هلیوتیس” (کرم میوه گوجه فرنگی)، “تریپس”، “کرم ساقه‌خوار”، “کرم شب‌پره زمستانی”، شته، کنه تار عنکبوتی،مینوز برگ، انواع مختلف “کک‌های گیاهی”، پسیلای گوجه فرنگی، بعضی از انواع کرم شاخ‌دار و آبدزدک.

نماتدها می‌توانند موجب خسارت در گوجه فرنگی شوند. به عنوان مثال: “بیماری غده ریشه” که روی ریشه غده‌های کوچکی به وجود می‌آید یکی از این انواع است. ضدعفونی خاک قبل از کاشت بذر در کنترل این آفت بسیار مؤثر است.

گوجه فرنگی


گوجه  فرنگی

Lycopersicon

 esculentum
                                   ‫  

مقدمه و تاریخچه:

 گوجه فرنگی جزو ﻳﻜﻲ از ﻣﺤﺒﻮﺑﺘﺮﻳﻦ ﺳﺒﺰﻳﻬﺎ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﻲ ﮔﺮدد وﺟﻮد ﺣﺎﻟﺖ ﺗﺎزه ﺧﻮری و ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻓﺮآوری اﻳﻦﻣﺤﺼﻮل، ﻧﻘﺶ ﺑﺴﺰاﻳﻲ در ﭘﺬﻳﺮش ﺳﺮﻳﻊ  وﻫﻤﮕﺎﻧﻲ آن ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻳﻚ ﻣﺤﺼﻮل ﻏﺬاﻳﻲ ﻣﻬﻢ، داﺷﺘﻪ اﺳﺖ. ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲ، ﮔﻴﺎﻫﻲ اﺳﺖ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻪﻛﻪ اﻛﺜﺮاً در ﺗﻤﺎم ﺟﻬﺎن ﺑﺼﻮرت ﻳﻜﺴﺎﻟﻪ ﻛﺸﺖ ﻣﻲ ﮔﺮدد. اﻳﻦ ﮔﻴﺎه ﺣﺴﺎس ﺑﻪ ﺳﺮﻣﺎی اول ﭘﺎﻳﻴﺰﺑﻮده و قابلیت کشت در اکثر مناطق دنیا را دارا می باشد،. اﻣﺮوزه، ارﻗﺎم ﻣﺨﺘﻠﻔﻲﺑﺮای ﻣﺤﻴﻄﻬﺎ، روﺷﻬﺎی ﺗﻮﻟﻴﺪ و اﺳﺘﻔﺎده ﻫﺎی ﻏﺬاﻳﻲ ﻣﺘﻔﺎوت ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺪه اﺳﺖ.

ﻣﻨﺸﺎء روﻳﺶ :ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲدر آمریکای مرکزی و جنوبی کشت میشده است ،ﺧﻮﻳﺸﺎوﻧﺪان ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲﺧﻮراﻛﻲ،ﻣﺤﻴﻄ  هاﻣﺘﻨﻮﻋﻲرا در ﻃﻮل و ﻋﺮض ﺟﻐﺮاﻓﻴﺎﻳﻲ اﺷﻐﺎل ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﺧﺰاﻧﻪ ژﻧﻲ ﭘﺎ یان ناپذیری ﺑﺮای اﺻﻼح ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎ ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ.

  مشخصات گیاه شناسی
رﻳﺸﻪ : ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲ ﻳﻜﻲ از اﻋﻀﺎ solanaceaو ﺟﻨﺲ ‪ Lycopersiconاﺳﺖ و ﺷﺎﻣﻞ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﮔﻮﻧﻪ ﻣـﻲ ﺑﺎﺷـﺪ. اﻳـﻦ ﺟـﻨﺲ ﻣﻌﻤـﻮﻻً ﺑـﻪ دو زﻳـﺮ ﺟـﻨﺲ ﺗﻘـﺴﻴﻢ ﻣـﻲ ﺷـﻮد. زﻳـﺮ ﺟـﻨﺲ Eulycopersicun ﺷﺎﻣﻞ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎی ﻣﻴﻮه ﻗﺮﻣﺰ و زﻳﺮ ﺟﻨﺲ ‪ Eriopersiconﺑﻪﻃـﻮر ﻋﻤـﺪه ﺷﺎﻣﻞ اﺗﻮاع ﻣﻴﻮه ﺳﺒﺰ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﺗﺎﻛﻨﻮن 9 ﮔﻮﻧﻪ در داﺧﻞ اﻳﻦ ﺟﻨﺲ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺷﺪه اﺳﺖ،. ﺑﻪ ﻋﻠﺖ وﺟﻮد ﺗﻨﻮع ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎد در ﺟـﻨﺲ ‪Lycopersiconﺑﺤﺚ روی ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪی ﺗﺎﻛﺴﻨﻮﻣﻴﻜﻲ اﻳﻦ ﺟﻨﺲ ﻫﻨﻮز ﻫﻢ اداﻣﻪ دارد. ﺗﻤﺎﻣﻲ ﮔﻮﻧﻪ ﻫﺎی اﻳـﻦ ﺟـﻨﺲ،دﻳﭙﻠﻮﻳﻴﺪﻫﺎی ﻋﻠﻔﻲ ﻳﻜﺴﺎﻟﻪ ﻳﺎ ﭼﻨﺪ ﺳﺎﻟﻪ ﻛﻮﺗﺎه ﻋﻤﺮ ﺑﺎ 42 ﻛﺮوﻣﻮزوم ﻏﻴﺮ ﺟﻨﺴﻲ ﻫـﺴﺘﻨﺪ. اﺳﺎﺳـﺎًﻛﻠﻴﻪ اﻧﻮاع زراﻋﻲ ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲ ، ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ‪ esculentum

میباشد


بذر:

با اینکه کاشت این گیاه اغلب به صورت نشا میباشد ولی برای تهیه ی نشا وانتقال آن به محل کاشت از بذر استفاده میشود،. ﺣﺪاﻗﻞ دﻣﺎی ﺧﺎک ﺑﺮای ﺟﻮاﻧﻪ زﻧﻲ ﺑﺬر 10 درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻴﮕﺮاد و ﺣﺪاﻛﺜﺮ آن در ﺣﺪود53 درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻴﮕﺮاد ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. در دﻣﺎی ﺑﻴﻦ 52-3 درﺟﻪ ﺳﺎﻧﻴﮕﺮاد روﺋﻴﺪن داﻧﻪ ﻫﺎ در ﻣـﺪت 6-9 روز ﺻﻮرت ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮد...‫اﻏﻠﺐ اوﻗﺎت، ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﻛﺎﺳﺘﻦ ﺑﻴﻤﺎرﻳﻬﺎی ﭘﮋﻣﺮدﮔﻲ ﻧﺸﺎ، ﺑﺬور ﺑﺎ ﻗﺎرچ ﻛﺸﻬﺎ ﺗﻴﻤﺎر ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ. درﻛﺸﺖ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺬر ﺑﻮﻳﮋه در ﻣﻮرد ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲ ﻫـﺎی ﻓﺮاﻳﻨـﺪی، ﻣﻘـﺪار ﺑـﺬر ﺑﻴـﺸﺘﺮی در ﺳـﻄﺢﻣﺰرﻋﻪ ﭘﺎﺷﻴﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد ﺗﺎﺟﻤﻌﻴﺖ ﻛﺎﻣﻞ و ﻳﻜﻨﻮاﺧﺘﻲ از ﮔﻴﺎﻫﺎن ﺑـﻪ وﺟـﻮد آﻳـﺪ وﻟـﻲ ﻋﻤـﻞ ﺗﻨـﻚﻛﺮدن ﺑﺎﻳﺪ ﺻﻮرت ﮔﻴﺮد.ﺑﺮای رﺳﻴﺪن ﺑﻪ ﻳﻚ ﻧﺘﻴﺠﻪ ﻣﻄﻠﻮب، ﻓﺎﺻﻠﻪ دﻫﻲ دﻗﻴﻖ ﮔﻴﺎﻫﺎن از اﻫﻤﻴـت  ﻛﻤﺘﺮی ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. زﻳﺮا اﻳﻦ ﮔﻴﺎﻫﺎن ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺪون ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻋﻤﻠﻜﺮد آﻧﻬﺎ ﺑـﺎﺷﺮاﻳﻂﻣﻮﺟﻮد ﺳﺎزﮔﺎر ﺷﻮﻧﺪ وﻟﻲ در ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲ ﻛﺸﺖ ﺷﺪه ﺑﺮای ﺗﺎزه ﺧـﻮری، رﻗﺎﺑـﺖ ﺑـﻴﻦﮔﻴﺎﻫﺎن ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﺗﺤﺖ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻗﺮار دادن ﻣﻴﻮه ﻧﺸﻴﻨﻲ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ و اﻧﺪازه ﻣﻴﻮه، ﺑﺴﻴﺎر ﺑﺤﺮاﻧﻲ ﺑﻪﻧﻈﺮمی رسد.در اﻳﻦ روش، ﮔﻴﺎﻫﺎن در ﺣﺎل روﻳﺶ ﺗﻨﻚ ﻧﻤﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﻣﻴﻮه ﻛﻤﺘﺮی در ﻫﺮ ﮔﻴﺎه ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﺷـﻮدوﻟﻲ ﺗﻌﺪاد ﺑﻴﺸﺘﺮﮔﻴﺎﻫﺎن، در ﻛﻞ، ﻣﻴﻮه ﺑﻴﺸﺘﺮی را ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻛـﺮده و ﻋﻤﻠﻜـﺮد در ﻣﻘﺎﻳـﺴﻪ ﺑـﺎ ﺳـﺎﻳر ‫روﺷﻬﺎی ﻛﺸﺖ ﺑﻴﺸﺘﺮ و ﻳﺎ ﻗﺎﺑﻞ ﻣﻘﺎﻳﺴﻪ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ اﺳﺖ.در ﺑﺮﺧﻲ از ﺣﺎﻻت از ﻃﺮﻳﻖ ﺑﻜﺎرﮔﻴﺮی ﺑﺬوری ﺑﺎ ﻛﻴﻔﻴﺖ ﺑﺎﻻ و آﻣﺎده ﺳﺎزی ﺑﻬﺘﺮ ﺑـﺴﺘﺮ ﺑـﺬر وﭘﺎﺷﺶ دﻗﻴﻖ ﺑﺬر، ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺗﻨﻚ ﻛﺮدن ﺑﻌﺪی ﺑﺮﻃﺮف ﻣﻲ ﺷﻮد. ﻛﺸﺖ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑـﺬر در ﻣﺰرﻋـﻪ ﺑـﻪﻣﻴﺰان زﻳﺎدی ﺗﻮﺳﻂ ﺑﺴﻴﺎری از ﭘﺮورش دﻫﻨﺪﮔﺎن ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲ ﻫـﺎی ﻓـﺮآوری، ﻣـﻮرد اﺳـﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد ﻛﻪ اﻳﻦ ﻛﺎر ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻛﺎﻫﺶ ﻫﺰﻳﻨﻪ اﻧﺘﻘﺎل ﻧﺸﺎ و در ﻧﺘﻴﺠـﻪ ﻣـﺪت زﻣـﺎن ﻛـﺎری ﻣـﻲشود ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل، در ﻣﻨﺎﻃﻘﻲ ﻛﻪ زودرﺳﻲ ﻣﺤﺼﻮل ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اﺳﺖ ﻳﺎ ﻃﻮل ﻓـﺼﻞ رﺷـﺪ ﻛﻮﺗـﺎه ﻣـﻲ ‫ﺑﺎﺷﺪﻛﺸﺎورزان از روش ﻧﺸﺎﻛﺎری ﺑﻬﺮه ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ.

ﮔﻞ :                                                                              

‫ﮔﻠﻬﺎی ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲ ﻛﺎﻣﻞ ﺑﻮده و دارای اﻧﺪام ﻧﺮ(ﭘﺮﭼ) و اﻧﺪام ﻣﺎده(ﻣﺎدﮔﻲ) ﻓﻌﺎل اﺳﺖﻣﻌﻤﻮﻻً 4ـ8 ﮔﻞ در ﻫﺮ گل آذﻳﻦ ﻣﺮﻛﺐ وﺟﻮد دارد و ﻫﺮ ﺑﻮﺗﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻴﺶ از 20 ﮔﻞ آذﻳـﻦﻣﺘﻮاﻟﻲ در ﻃﻲ دوره زﻧﺪﮔﻲ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﮔﺮدد. ﻛﺎﺳﻪ ﮔﻞ ﻛﻮﺗﺎه ﺑﻮده و در زﻣﺎن رﺳـﻴﺪن ﻣﻴـﻮه ﻫـﺎ ﺑـﻪ   ‫رﻧﮓ ﺳﺒﺰ ﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ. ﺑـﺎرور ﺳـﺎزی ﮔـﻞ ﻫـﺎ در اﻛﺜـﺮ ارﻗـﺎم اﻣـﺮوزی ﻣﻌﻤـﻮﻻً در دﻣـﺎی روزاﻧـﻪ 12-‪ 30ċو دﻣـﺎی ﺷﺒﺎﻧﻪ51تا ‪ 20ċﺻﻮرت ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮد. ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ درﺟﻪﺣﺮارت، ﻋﻤﻞ ﺑﺎرورﺳﺎزی ﺑﻴﻦ 84 ﺳﺎﻋﺖ ﭘﺲاز ﮔﺮده اﻓﺸﺎﻧﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﺷﻮد. در ﺑﺴﻴﺎری از ارﻗﺎم در ﺻـﻮرﺗﻲ ﻛـﻪ دﻣـﺎی روزاﻧـﻪ ﺑـﺎﻻﺗﺮ از32ċﺑﺎﺷﺪﻣﻴﻮه ﻧﺸﻴﻨﻲ ﻛﺎﻫﺶ ﻣﻲ ﻳﺎﺑﺪ و در دﻣﺎی ‪ 40ċﻣﻴﻮه ﻧﺸﻴﻨﻲ ﺑﺴﻴﺎر ﻧﺎﭼﻴﺰ اﺳﺖ. ﮔـﻞ ﻫـﺎدر ﻃﻮل روز ﺑﺎز ﻣﻲ ﺷﻮﻧﺪ و ﻛﻼﻟﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺪت 4-7 روز ﭘﺬﻳﺮا ﻣﻲ ﺑﺎﺷﻨﺪ،ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ دوره ﻫﺎی ﺣﺴﺎس دﻣﺎﻳﻲ در ﻫﻨﮕﺎم ﺑﻪﻣﻴﻮه ﻧﺸﻴﻨﻲ، در ﺣﺪود5تا10 روز ﻗﺒﻞ از آﻧﺘﺰﻳﺰو 2-3 روز ﭘﺲ از ﮔﺮده اﻓﺸﺎﻧﻲ اﺗﻔﺎق ﻣﻲ اﻓﺘـﺪ

ﺳﺎﻗﻪ :

ﺳﺎﻗﻪ ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﺳﻴﻤﭙﻮدﻳﺎل رﺷﺪ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺑﻪ ﻃﻮرﻳﻜﻪ رﺷـﺪ ﺳـﺎﻗﻪ ﭘـﺲ از ﺗـﺸﻜﻴﻞ ﮔﻞ آذﻳﻦ و ﻳﺎ ﺟﻮاﻧﻪ ﺑﺮگ در راس آن، از رﺷﺪ ﺑﺎزﻣﺎﻧﺪه و ﺟﻮاﻧﻪ ﭘﺎﻳﻴﻦ دﺳﺖ آن ﺷﺮوع ﺑﻪ رﺷـﺪ و ﺗﻮﻟﻴﺪ ﺷﺎﺧﻪ ﺟﺪﻳﺪ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ.

ﻣﻴﻮه :                                                                     

ﻣﻴﻮه ﻳﻚ ﺳﺘﻪ ﮔﻮﺷﺘﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﻫﻨﮕﺎم رﺳﻴﺪن ﺑﻪ رﻧﮓ ﻗﺮﻣﺰ ﻳﺎ زرد در آﻣـﺪه و ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖﺻﺎف ﻳﺎ ﺑﺎ ﺷﻴﺎرﻫﺎی ﻃﻮﻟﻲﻫﻤﺮاه ﺑﺎﺷﺪ. ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲ در دﻣﺎ و ﺷـﺮاﻳﻂ رﺷـﺪی ﻣﻨﺎﺳـﺐ، دورهﺗﻮﻟﻴﺪﻣﺜﻞ ﺧﻮد را در سه یا چهارماه ﻛﺎﻣﻞ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ. ﺑﺎ اﻳﻦ ﺣﺎل، اﻳﻦ ﻣﺪت ﺑـﻪ ﺷـﺪت ﺑـﻪ ﻧـﻮع رﻗـﻢ ﺑﺴﺘﮕﻲ دارد. اوﻟﻴﻦ ﮔﻠﺪﻫﻲ 7-8 ﻫﻔﺘﻪ ﭘﺲ از ﻧﺸﺎ ﻛﺮدن ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد و ﺑﻌﺪ از ﺳـﭙﺮی ﺷـﺪن  ‫6-7 ﻫﻔﺘﻪ از اوﻟﻴﻦ ﮔﻠﺪﻫﻲ، ﻣﻴﻮه ﻣﻲ رﺳﺪ.

ﺑﺮگ:                                                                                                                                                              

ﺑﺮﮔﻬﺎ در ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲ ﻣﺮﻛﺐ و ﻣﺘﻨﺎوب اﺳﺖ و اﻧﺪازه ﺑﺮﮔﻬﺎﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﻧﻮاع ﻣﺨﺘﻠﻒ، ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ. ﺗﻌﺪاد ﺑﺮﮔﻬﺎ ﻧﻴﺰ ﺑﺮﺣﺴﺐ وارﻳﺘﻪ، دﻣﺎ و ﺷﺮاﻳﻂ ﻧﻮری ﻣﺘﻐﻴﺮ ﺧﻮاﻫـﺪ ﺑـﻮد. ﺑﺮﮔﻬـﺎ و ﺳـﺎﻗﻪﭘﻮﺷﻴﺪه از ﻛﺮﻛﻬﺎی رﻳﺰی ﻫﺴﺘﻨﺪ .

ﺧﺎک :

ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻮﻓﻘﻴﺖ آﻣﻴﺰی ﺑﺮ روی اﻧﻮاع ﺧﺎﻛﻬﺎی ﺷﻨﻲ ﺗﺎ ﺑﺎﻓﺖ رﺳﻲ ﺧـﻮب و ﻧﻴـﺰﺧﺎﻛﻬﺎﻳﻲ ﺑﺎ ﻣﺤﺘﻮای آﻟﻲ ﺑﺎﻻﭘﺮورش ﻣﻲ ﻳﺎﺑﻨﺪ.ﺗﻐﻴﻴﺮ ‪ PHﺧﺎک از 5/5 ﺗﺎ 7 ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﺮای ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻛﺸﺖ ﻫﺎ رﺿﺎﻳﺘ ﺒﺨﺶ اﺳﺖ و زﻣﺎﻧﻲ ﻛﻪ ﮔﻴﺎﻫﺎن در رﻃﻮﺑﺖ ﻳﻜﻨﻮاﺧﺖ و ﺧﺎﻛﻬﺎﻳﻲ ﺑﺎ زﻫﻜﺶ ﺧﻮب ﭘﺮورش داده ﺷﻮﻧﺪ از رﺷﺪ ﺑﻬﺘـﺮی ﺑﺮﺧـﻮردارﺧﻮاﻫﻨﺪﺑﻮد. اﻳﻦ ﮔﻴﺎﻫﺎن ﺧﺎﻛﻬﺎی اﺷﺒﺎع از آب را ﺑﻪ وﻳﮋه ﻣﺪت ﻛﻤﻲ ﭘﺲ از ﺟﻮاﻧـﻪ زﻧـﻲ و دورهرﺳﻴﺪن ﻣﻴﻮه ﺗﺤﻤﻞ ﻧﻤﻲ ﻛﻨﻨﺪ. رﻃﻮﺑﺖ زﻳﺎد اﻏﻠﺐ ﺑﺎﻋﺚ اﻳﺠﺎد ﻣﺮگ ﮔﻴﺎﻫﭽـه و ﺑﻴﻤﺎرﻳﻬﺎی ﭘﻮﺳﻴﺪﮔﻲ رﻳﺸﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد. در ﻣﻨﺎﻃﻘﻲ ﻛﻪ ﻋﻤﻞ زﻫﻜﺸﻲ ﺑﺎ ﻣﺸﻜﻞ ﻣﻮاﺟﻪ اﺳﺖ، ﻛﺎﺷـﺖﺑﺮ روی ﭘﺸﺘﻪ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲ ﺑـﻪ  ‫ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ رﺳﺎﻧﺪن ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺑﻴﻤﺎری، اﺟﺮای ﺗﻨﺎوب ﺑﻪ ﺷﺪت ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲشود.

آب:                                                                                                       

ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲ ﻣﻌﻤﻮﻻً دارای ﺳﻴﺴﺘﻢ رﻳﺸﻪ ای وﺳﻴﻌﻲ در ﻋﻤﻖ ‪60 سانتی مترﺧﺎک اﺳﺖ. ﺳﻴـﺴﺘﻢ رﻳـﺸﻪ ای ﻋﻤﻴـﻖ ﻣﻨﺠـﺮ ﺑـﻪ اﻓـﺰاﻳﺶ ﻣﻘﺎوﻣـﺖ ﮔﻴـﺎه در ﻣﻘﺎﺑـﻞﺧﺸﻜﺴﺎﻟﻲﻣﻲ ﺷﻮد. روﺷﻬﺎی آﺑﻴﺎری ﺷﺎﻣﻞ آﺑﻴﺎری ﺳﻄﺤﻲ، ﺷﻴﺎری و ﺑﺎراﻧﻲ اﺳـﺖ.آﺑﻴﺎری ﻗﻄﺮه ای روﺷﻲ اﺳﺖ ﻛﻪ در ﺑﺴﻴﺎری از ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻧﺘﻴﺠﻪ رﺿﺎﻳﺖ ﺑﺨﺸﻲ داده اﺳـﺖ و اﮔـﺮﭼﻪﻫﺰﻳﻨﻪ اوﻟﻴﻪ اﺣﺪاث اﻧﺪﻛﻲ ﺑﺎﻻ اﺳﺖ وﻟﻲ در ﻧﻬﺎﻳـﺖ، اﻏﻠـﺐ ﻣﻨﺠـﺮ ﺑـﻪ ﻛـﺎﻫﺶ ﺳـﺎﻋﺎت ﻛـﺎری،ﻣﺼﺮف آب و ﺷﻴﻮع ﺑﻴﻤﺎرﻳﻬﺎی ﺧﺎک زی ﻣﻲ ﮔﺮدد. ﻣﺰﻳﺖ دﻳﮕﺮ اﻳﻦ ﺳﻴﺴﺘﻢ، ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ ﺑﻪﻛﺎر ﺑﺮدن ﻛﻮدﻫﺎ و ﺣﺸﺮه ﻛﺸﻬﺎﻫﻤﺮاه ﺑﺎ آب آﺑﻴﺎری اﺳﺖ. ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻣﻴﺰان آب ﻣﺼﺮﻓﻲ در ﺣﺪود52ـ30 ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮ در ﻫﻔﺘﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ در روزﻫﺎی ﮔﺮم و ﺧﺸﻚ ﻣﻴﺰان ﺗﺒﺨﻴﺮ و ﺗﻌﺮﻳﻖ ﻣـﻲ ﺗﻮاﻧـﺪ ﺑـﻪﺑﻴﺶ از 10 ﻣﻴﻠﻴﻤﺘﺮ ﺗﺠﺎوز ﻧﻤﺎﻳﺪ.

ﻛﺎﺷﺖ:

ﻛﺸﺖ ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲ ﺑﺎ ﺑﺴﻴﺎری از ﻣﺤﻴﻂ ﻫﺎ ﺳﺎزﮔﺎر اﺳﺖ ﺑﻪ ﻃﻮری ﻛﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ آن از ﻣﻨﺎﻃﻖ ﻣﺮﺗﻔﻊﻧﺰدﻳﻚ ﺧﻂ اﺳﺘﻮا ﺗﺎ ﻧﺎﻃﻖﻣﻌﺘﺪل دور از آن ﺻﻮرت ﻣﻲ ﮔﻴﺮد.ﻓﺎﺻﻠﻪ ﻛﺎﺷﺖ ﺑﻴﻦ 60-70 ﺳﺎﻧﺘﻴﻤﺘﺮ در روی ردﻳﻒ و120 تا 150ﺳﺎﻧﺘﻴﻤﺘﺮ ﺑﻴﻦ ردﻳﻔﻬﺎﻣﺘﻐﻴﺮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد.

‫روش ﻧﺸﺎء ﻛﺎری:

4 ﮔﺮم بذر در 3 متر در ﺧﺰاﻧﻪ حدود 1000 عدد نشا تولید میکند ، 410 ﮔـﺮم ﺑـﺬر ﻧـﺸﺎیﻛـﺎﻓﻲ‫ﺑﺮای ﻳﻚ ﻫﻜﺘﺎرﭘﺲ از آن ﻛﻪ ﺑﻮﺗﻪ ﻫﺎ 6 ﺗﺎ 01 ﺳﺎﻧﺘﻴﻤﺘﺮ رﺷﺪﻛﺮدﻧﺪ ( ﺗﺎ 6 ﻫﻔﺘﻪ) و ﺧﻄﺮ ﺳﺮﻣﺎ ﻣﺮﺗﻔﻊ ﮔﺮدﻳـﺪ ،ﺑﻮﺗﻪﻫﺎی ﺟﻮان را ﺑﻪ زﻣﻴﻦ اﺻﻠﻲ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﻧﻤﻮده و ﺑﻨﺎ ﺑﻪ اﻧﻮاع آن روی ﺧﻄﻮﻃﻲ ﺑﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ 50 ﺗـﺎ100 ﺳﺎﻧﺘﻴﻤﺘﺮ از ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﻧﺸﺎء ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ .ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻮﺗﻪ ﻫـﺎ از ﻳﻜـﺪﻳﮕﺮ ﺑـﺮ روی ﺧﻄـﻮط 20 ﺗـﺎ 40 ‫ﺳﺎﻧﺘﻴﻤﺘﺮ ﻣﻨﺎﺳﺐ اﺳﺖ
ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ ﻧﺤﻮه ﻛﺎﺷﺖ ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲ ، روش ﺟﻮی و ﭘﺸﺘﻪ ﻣـﻲ ﺑﺎﺷـﺪﻛـﻪ آﺑﻴـﺎری آن ﺑـﻪ ﺻـﻮرت‫ﻧﺸﺘﻲ اﻧﺠﺎم ﻣﻲ ﮔﻴﺮد.

آفات:                                                                                                                                                

1. ﻛﻨﻪ ﺣﻨﺎﻳﻲ ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲ:( Aculops Lycopersici )‪: ﺑﺪن ﻛﻨﻪ ﺑﺎﻟﻎ ﺑﻪ رﻧﮓ ﻧﺎرﻧﺠﻲ و ﺑﻪ ﻃﻮل 051ـ002 ﻣﻴﻜﺮون اﺳﺖﻛﻪ ﺑـﺎ ﭼـﺸﻢ ﻏﻴـﺮ ﻣـﺴﻠﺢ ﻗﺎﺑـﻞروﻳﺖ ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ. زﻣﺴﺘﺎن ﮔﺬراﻧﻲ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻛﻨﻪ ﺑﺎﻟﻎ در داﺧﻞ ﻋﻠﻔﻬﺎی ﻫﺮز اﻃﺮاف ﻣﺰارع اﺳﺖ.از ﻋﻼﻳﻢ ﺧﺴﺎرت ﻛﻨﻪ ﺣﻨﺎﻳﻲ ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲ ﻣﻲ ﺗﻮان ﺑﻪ ﭘﻴﭽﻴﺪﮔﻲ ﺑﺮﮔﻬﺎی ﭘﺎﻳﻴﻨﻲ ﺑﻮﺗﻪ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻃﺮفﺑﺎﻻ و ﻇﻬﻮر رﻧﮓ ﻧﻘﺮه ای در ﺳﻄﺢ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺑﺮﮔﻬﺎ اﺷﺎره ﻧﻤﻮد ﻛﻪ ﺑﻌﺪﻫﺎ ﺑﺮﻧﺰه و ﭘﮋﻣـﺮده ﺧﻮاﻫﻨـﺪ ﺷﺪ،ﺑﺎ از ﺑﻴﻦ ﺑﺮدن ﻋﻠﻔﻬﺎی ﻫﺮز داﺧـﻞ و اﻃـﺮاف ﻣـﺰارع آﻟـﻮده،ﺧﺎرج ﻧﻤﻮدن ﺑﻘﺎﻳﺎی ﮔﻴـﺎﻫﻲ آﻟـﻮده از ﻣﺰرﻋـﻪ و انهـﺪام آﻧﻬـﺎ و ﻫﻤﭽﻨـﻴﻦ ﺑـﺎ ﺗﺮﻛﻴﺒـﺎت ﺷـﻴﻤﻴﺎﻳﻲ، ﮔﻮﮔﺮد و ﻛﺎرﺗﺎن ﻣﻲ ﺗﻮان ﺟﻤﻌﻴﺖ اﻳﻦﻛﻨﻪ ﻫﺎ را ﻛﻨﺘﺮل ﻛﺮد.

2. ﻛﻚ ﻫﺎی ﮔﻴﺎﻫﻲ : (Flea beetles)

ﻛﻜﻬﺎی ﮔﻴﺎﻫﻲ از آﻓﺎت ﻣﺘﺪاول داﻧﺎﻟﻬﺎی ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲ دراﻛﺜﺮﻧﻮاﺣﻲ ﻫـﺴﺘﻨﺪ. اﻳـﻦ آﻓـﺖ ﺑـﺼﻮرتﺣﺸﺮه ﻛﺎﻣﻞ در ﻋﻠﻔﺰارﻫﺎ، در زﻳﺮ ﺧﺎک و ﻧﻴﺰ ﺑﻘﺎﻳﺎی ﺧﺸﻚ ﮔﻴﺎﻫﻲ زﻣﺴﺘﺎن ﮔـﺬراﻧﻲ ﻣـﻲ ﻛﻨـﺪ ودر اواﻳـﻞ ﻛـﺸﺖ ﺑـﻪ ﻣـﺰارع ﮔﻮﺟـﻪ ﻓﺮﻧﮕـﻲ ﻫﺠـﻮم ﻣـﻲ آورد و ﺣﻔـﺮه ﻫـﺎی ﮔـﺮد و ﻛﻮﭼـﻚﻳـﺎﺳﻮراﺧﻬﺎﻳﻲ در روی ﺑﺮﮔﻬﺎ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﻛﻨﻨﺪ و ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ از ﻃﺮﻳـﻖ ﺟﻮﻳـﺪن ﺳـﺎﻗﻪ در ﻧﺰدﻳﻜـﻲﺳﻄﺢ ﺧﺎک ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺗﻀﻌﻴﻒ و ﻛﺎﻫﺶ ﭘﺎﻳﺪاری ﮔﻴﺎه ﺷﻮﻧﺪ. ﻛﻜﻬﺎی ﮔﻴﺎﻫﻲ ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ در ﻃـﻮلﻓﺼﻞ از ﺑﺨﺶ ﻫﻮاﻳﻲ ﮔﻴﺎه ﺗﻐﺬﻳﻪ ﻧﻤﺎﻳﻨـﺪ و ﺣﻔﺮاﺗـﻲ را ﺑـﺮ روی ﻣﻴـﻮه اﻳﺠـﺎد ﻛﻨﻨـﺪ وﻟـﻲ آﺳـﻴﺐﺷﻨﺎﺳﻲ از آﻧﻬﺎ ﺗﻨﻬﺎ در داﻧﺎﻟﻬﺎ ﻣﻬﻢ و ﻗﺎﺑﻞﺗﻮﺟﻪ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﻛﻨﺘـﺮل ﺷـﺎﻣﻞ اﻗـﺪاﻣﺎت ﺑﻬﺪاﺷﺘﻲ در ﻣﺰرﻋﻪ ﭘﺲ از ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﺤﺼﻮل اﺳﺖ. ﻛﻨﺘﺮل ﺷﻴﻤﻴﺎﻳﻲ ﻧﻴﺰ ﺑﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﺳـﻤﻮﻣﻲ  ‫ﻣﺎﻧﻨﺪ دﻳﺎزﻳﻨﻮن، ﮔﻮزاﺗﻴﻮن و ﻛﺎرﺑﺎرل ﺻﻮرت ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮد.

ﺑﻴﻤﺎرﻳﻬﺎ:

 ﻟﻜﻪ ﻣﻮﺟﻲ ﮔﻮﺟﻪﻓﺮﻧﮕی:                                                                  

ﻋﺎﻣﻞ اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎری ‪ Alternaria dauci f. sp. Solaniﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. اﻳﻦ ﻗﺎرچ ﮔﻴﺎه ﮔﻮﺟـﻪ ﻓﺮﻧﮕـﻲرا در ﻫﺮ ﻣﺮﺣﻠﻪ از رﺷﺪ آﻟﻮده ﻣﻲ ﺳﺎزد. در ﺧﺰاﻧﻪ ﻛﺎری ﻋﻼﻳﻢ ﻧﻜﺮوزه در ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻃﻮﻗﻪﮔﻴﺎﻫﭽﻪاﻳﺠﺎد ﻣﻲ ﺷﻮد و ﮔﻴﺎه آﻟﻮده ﺑﻪ ﻗﺎرچ ﭘﺲ از اﻧﺘﻘﺎل ﺑﻪ زﻣﻴﻦ اﺻﻠﻲ ﺑﻌـﺪ از ﭼﻨـﺪ روز از ﺑـﻴﻦ ﻣـﻲرود. در روی ﺑﺮگ، ﻋﻼﻳﻢ ﺑﺎ ﻇﺎﻫﺮ ﺷﺪن ﻟﻜﻪ ﻫﺎی ﻗﻬـﻮه ای ﻣﺠـﺰا ﻛـﻪ ﮔـﺎﻫﻲ ﻗﻄـﺮ آﻧﻬـﺎ ﺑـﻪﻳـﻚﺳﺎﻧﺘﻴﻤﺘﺮ ﻣﻲ رﺳﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد و ﭘﺲ از ﻣﺪﺗﻲ ﺗﻤﺎم ﭘﻬﻨﻚ ﺑﺮگ ﺧﺸﻚ ﻣـﻲ ﺷـﻮد. کشتﻫﺎی ﻓﻘﻴﺮ از ﻛﻮد داﻣـﻲ و ﮔﻴﺎﻫـﺎن ﭘﺮﺑـﺎر و دارای ﻣﻴـﻮه ﻫـﺎی‫ﻓﺮاوان در ﺑﺮاﺑﺮ اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎری ﺑﺴﻴﺎر ﺣﺴﺎس ﻫﺴﺘﻨﺪ.ﺗﻴﻤﺎر ﺑﺎ ﻗﺎرچ ﻛﺸﻬﺎی ﺗﻤﺎﺳـﻲ، ﺗﻜـﺮار آن ﭘـﺲ از ﺑـﺎران ﺳـﻨﮕﻴﻦ و آﺑﻴـﺎری ﺑـﺎراﻧﻲ، اﺟﺘﻨـﺎب ازﭘﺎﺷﻴﺪن آب ﺑﺮ روی ﮔﻴﺎﻫﺎن و ﺟﻤﻊ آوری ﺑﻘﺎﻳﺎی ﮔﻴﺎﻫﻲ از ﻣﺰرﻋﻪ، ﺗﻴﻤﺎر ﺑـﺬور  ‫ﺑﺎ ﺗﻴﺮام و ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﻲ ﺧﺎک.

 ﻟﻜﻪ ﺳﻴﺎه ﺑﺮگ ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲ :

‫ﻋﺎﻣﻞ اﻳـﻦ ﺑﻴﻤـﺎری ﺟـﻨﺲ ‪ Stemphyliumﻣـﻲ‫ﺑﺎﺷﺪ. ﻋﻼﻳﻢ ﺑﻴﻤﺎری در ﭘﻬﻨﻚ و دﻣﺒﺮگ ﺑـﺎ ﻇـﺎﻫﺮ

‫ﺷﺪن ﻟﻜﻪ ﻫﺎی ﻛﻮﭼﻚ ﮔﺮد ﻳﺎ ﻛﺸﻴﺪه ای ﺑـﻪ رﻧـﮓ  ‫ﺳﻴﺎه ﻛﻪ در ﻧﺎﺣﻴﻪ ﻣﺮﻛـﺰ ﻟﻜـﻪ، ﺧﺎﻛـﺴﺘﺮی اﺳـﺖ،‫ﻧﻤﺎﻳ ـﺎن ﻣ ـﻲ ﺷ ـﻮد. اﻳ ـﻦ ﭘ ـﺎﺗﻮژن در ﺧــﺎک و در‫ﺑﻘﺎﻳـﺎی ﮔﻴـﺎﻫﻲ ﺑـﻪ زﻧـﺪﮔﻲ ﺧـﻮد اداﻣـﻪ داده و ازﻃﺮﻳﻖﺟﺮﻳﺎن ﻫﻮا، ﺑﺎد و ﺑﺎران اﻧﺘـﺸﺎر ﻣـﻲ ﻳﺎﺑـﺪ. اﻳـﻦ ﭘـﺎﺗﻮژن در ﺷـﺮاﻳﻂ آب و ﻫـﻮاﻳﻲﮔـﺮم وﻣﺮﻃﻮب ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻳﺎﻓﺘـﻪ و از رﺷـﺪ ﺳـﺮﻳﻌﻲ در آب و ﻫـﻮای ﺑـﺎراﻧﻲ و وﺟـﻮد ﺷـﺒﻨﻢ ﺻـﺒﺤﮕﺎﻫﻲﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ. ﺟﻬﺖﻣﺘﻮﻗﻒ ﻧﻤﻮدن ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺑﻴﻤﺎری، ﺗﻴﻤﺎر ﺑﺎ ﻗﺎرچﻛﺸﻬﺎی ﺗﻤﺎﺳﻲ ﺿﺪﻣﻴﻠﺪﻳﻮ وﺗﻜﺮار آن ﭘﺲ از ﺑﺎراﻧﻬﺎی ﺳﻨﮕﻴﻦ و آﺑﻴﺎری ﺑﺎراﻧﻲ، اﺟﺘﻨﺎب از آﺑﻴﺎری ﺑﺎراﻧﻲ ﺑﻪ وﻳﮋه در ﻋـﺼﺮ،ﺣﺬف و اﻧﻬﺪام ﺑﻘﺎﻳﺎی ﮔﻴﺎﻫﻲ از ﻣﺰرﻋﻪ، ﺗﻴﻤﺎر ﺑﺬور ﺑﺎ ﺗﻴﺮام ﻳﺎ ‪ iprodioneو ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﻲ ﺧﺎک و‫اﺳﺘﻔﺎده از وارﻳﺘﻪ ﻫﺎی ﻣﻘﺎوم ﻻزم اﺳﺖ.

ﭘﻮﺳﻴﺪﮔﻲ ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲ:                                                                                      

ﻋﺎﻣﻞ اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎری ‪ RHIZOPUS NIGRICANSﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ. در ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲ ﻫﺎی اﻧﺒـﺎر ﺷـﺪهﻋﺎﻣﻞﺑﻴﻤﺎری ﺑﻪ دﻟﻴﻞ ﮔﺮﻣﺎی ﻣﺤﻴﻂ اﻧﺒﺎر و رﻃﻮﺑﺖ ﻛﺎﻓﻲ ﻗﺎدر اﺳﺖ ﺑﺨﺸﻲ از ﮔﻮﺟﻪ ﻓﺮﻧﮕﻲ ﻫﺎیاﻧﺒﺎری را آﻟﻮده ﻧﻤﺎﻳﺪ. ﻋﻼﻳﻢ ﺑﺎ ﻇﻬﻮر اﻧﺪام ﻫﺎی روﻳﺸﻲ ﻗﺎرچ ﺑﻄـﻮر ﻓـﺸﺮده و ﺑـﻪ رﻧـﮓ ﺳـﻔﻴﺪﻇﺎﻫﺮﻣﻲ ﺷﻮد ﻛﻪ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻪ رﻧﮓ ﺳﻴﺎه ﺗﺒـﺪﻳﻞ ﺷـﺪه و ﺑﺎﻓﺘﻬـﺎی آﻟـﻮده اﺳـﺘﺤﻜﺎم ﺧـﻮد را ازدﺳﺖﻣﻲ دﻫﻨﺪ.. ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﻴﻤﺎرﻳﺰا ﺑﻪ وﺳﻴﻠﻪ ﺑﺎد، ﺑﺎران، در ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﺧﺎک ﻳـﺎدر ﺗﻤﺎس ﺑﺎ ﻣﻴﻮه ﺑﻪ راﺣﺘﻲ اﻧﺘﺸﺎر ﻣﻲ ﻳﺎﺑﻨﺪ و از ﻃﺮﻳﻖ زﺧﻢ ﻫﺎی ﻣﻮﺟﻮد ﺑﺮ روی ﻣﻴﻮه، در آﻧﻬﺎ  ‫ﻧﻔﻮذ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ.ﭘﺲ از وﻗﻮع ﺑﺎرش ﻫﺎی ﺳﻨﮕﻴﻦ، وﺟﻮد آب آزاد ﺑﺮ روی ﻣﻴﻮه ﻳﺎ در ﺑﻴﻦ ﻣﻴﻮه ﺑـﻪ ﻣـﺪت ﭼﻨـﺪﻳﻦﺳﺎﻋﺖ، آﺑﻴﺎری ﭘﺲ از ﻳﻚ دوره ﺧﺸﻜﻲ ﻛﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻳﺠﺎد ﺷﻜﺎف ﺑﺮ روی ﻣﻴـﻮه ﻫـﺎ ﻣـﻲ ﺷـﻮد.اﻳﻦﻗﺎرچ ﺑﻨﺪرت ﻣﻴﻮه ﻫﺎی ﺳﺒﺰ را ﻣﻮرد ﻫﺠﻮم ﻗﺮار ﻣﻲ دﻫﺪ و ﺗـﺎ رﺳـﻴﺪن ﻣﻴـﻮه ﻫـﺎ ﺑـﻪﺣﺎﻟـﺖ ‫ﻣﺨﻔﻲﺑﺎﻗﻲ ﻣﻲ ﻣﺎﻧﺪ.اﺟﺘﻨﺎب از آﺑﻴﺎری ﺑﺎراﻧﻲ ﺑﻪ وﻳﮋه در ﻋﺼﺮ، ﮔﺮدﮔﻴﺮی دﻗﻴﻖ ﻣﻴﻮه ﻫﺎ ﭘﺲ از ﻛﺎرﺑﺪ ﻗﺎرچ  کش ها اﺟﺘﻨﺎب از ﺑﺮداﺷﺖ ﻣﻴﻮه در ﻣﺮﺣﻠﻪ رﺳـﻴﺪﮔﻲ ﻛﺎﻣـﻞ از‫روﺷﻬﺎی ﻛﻨﺘﺮل ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ.

. وﻳﺮوس ﻣﻮزاﺋﻴﻚ ﺗﻮﺗﻮن  

اﻳﻦ وﻳﺮوس ﻋﻤﻠﻜﺮد را ﺑـﻪ ﻣﻴـﺰان 03ــ04‫درﺻـﺪ ﻛـﺎﻫﺶ ﻣـﻲ دﻫـﺪ. ﻋﻼﻳـﻢﺑﻴﻤـﺎری‫ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺑﺎ ﺗـﻮرم و ﺑﺪﺷـﻜﻞ ﺷـﺪن ﺑـﺮگ و‫ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ و ﺧﻢ ﺷﺪن ﭘﻬﻨﻚ ﺑﺮگ ﻫﻤﺮاه اﺳﺖ در ﻫـﺮ ﺷـﺮاﻳﻂ آﻟـﻮدﮔﻲ،ﻣﻴﻮه ﺑﻪ ﻃﻮر ﻃﺒﻴﻌﻲ ﺑﻪ رﺷﺪ ﺧﻮد اداﻣﻪ ﻣﻲ دﻫﺪ وﻟﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮ رﻧﮓ در ﻣﻴﻮه ﻫﺎ و ﻫﺎﻟﻪ ای ﻣﺪور ﺑـﻪ‫وﻳﮋه در ﻣﺤﻞ دم ﻣﻴﻮه ﻣﺸﺎﻫﺪه ﻣﻲ ﺷﻮد.اﻳﻦ وﻳﺮوس ﺑﺮ روی ﺳﻄﺢ ﺑﺬور، ﺑﻘﺎﻳﺎی ﮔﻴﺎﻫﻲ، ﺧﺎک و ﻛﻤﭙﻮﺳﺖ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﻲ ﺧـﻮد اداﻣـﻪ داده واز ﻃﺮﻳﻖ ﮔﺮﻣﺎدﻫﻲ ﺑﺬور در دﻣﺎی ‪ 8ċﺑﻪﻣﺪت 42 ﺳﺎﻋﺖ ﻣﻲ ﺗﻮان ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﻴﻤﺎرﻳﺰا را ﻏﻴـﺮ ﻓﻌـﺎل‫ﺳﺎﺧﺖ.

روﺷﻬﺎی ﻛﻨﺘﺮل اﻳﻦ ﺑﻴﻤﺎری ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﻲ دﺳﺘﻬﺎ و وﺳﺎﻳﻞ ﭘﺲ از ﻛﺎر در ﻳﻚ ﻛﺮت آﻟﻮده، ﺣـﺬف واﻧﻬﺪام ﮔﻴﺎﻫﺎن آﻟﻮده و ﺑﻴﻤﺎر و ﺑﻘﺎﻳﺎی ﮔﻴﺎﻫﺎن از ﺧﺎک، ﺿﺪﻋﻔﻮﻧﻲ خاک است.

ﻣﺒﺎرزه ﺑﺎ ﻋﻠﻔﻬﺎی ﻫﺮز :

رﻗﺎﺑﺖ ﻋﻠﻔﻬﺎی ﻫﺮز ﺑﻴﺸﺘﺮﻳﻦ ﺧﺴﺎرت را ﺑﻪ رﺷﺪ ﮔﻴﺎه وارد ﻣﻲﻛﻨﺪ. ﻋﻼوه ﺑـﺮ ﻛﻮﻟﺘﻴﻮاﺗﻮرﻛـﺸﻲﻣﻜﺎﻧﻴﻜﻲ و دﺳﺘﻲ، ﻋﻠﻒ ﻛﺸﻬﺎی اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ ﺑﻪ ﻃﻮر وﺳﻴﻌﻲ ﺑـﺮای ﻛﻨﺘـﺮل اﻛﺜـﺮ ﻋﻠﻔﻬـﺎی ﻫـﺮز ﻏﻴـﺮﺑﺎدﻧﺠﺎﻧﻴﺎن ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮﻧﺪ. ﻛﻨﺘﺮل ﻋﻠﻔﻬﺎی ﻫﺮز ﭘﻴﺶ از ﻧﺸﺎﻛﺎری ﺑﻪ دﻟﻴـﻞ ﭘـﺎﻛﻴﺰهﺳﺎزی ﻛﺸﺖ ﭘﻴﺶ از اﻧﺘﻘﺎل ﻧﺸﺎ ﺗﺴﻬﻴﻞ ﻣﻲ ﺷﻮد.
ارقام گوجه فرنگی :
ارقام گوجه فرنگی مشروحه زیر که وسیله مؤسسه اصلاح و تهیه نهال و بذر توصیه شده بدین توصیه شده بدین شرح اند:گوجه فرنگی ردکلاد (red cloud) دارای بوته های متوسط و محصول قرمز بوده و برای نواحی گرم مناسب کاشت است.

رقم وسترن رد( western red) دارای بوته های بلند و دارای محصول زیاد و میوه آن بزرگ و قرمز و جهت مناطق سردسیری و معتدل مناسب است.

واریته ردتاپ (red tap) دارای بوته های بلند ، میوه درشت کروی شکل و محصول فراوان است.

گوجه فرنگی اوربانا(urbana)  دارای محصول فراوان ، خوش رنگ و خوشمزه میوه آن کروی شکل و جنس آن مرغوب می باشد.

رقم پا کوتاه آلمانی (kronbush) دارای بوته کوتاه میوه آن گرد و کوچک و جهت مناطق معتدل مناسب می باشد و بالاخره امپریال نیز یکی از ارقام توصیه شده است.

کشت گوجه فرنگی در گلخانه
انواع کشت گوجه فرنگی: حال که تصمیم گرفته اید در گلخانه خود بذر گوجه فرنگی را کشت کنید قبل از هر چیز باید بدانید چه نوع بذری را انتخاب و تهیه نمائید. بذر گوجه فرنگی را بر اساس نحوه مصرف آن می توان تقسیم بندی نمود زیرا این میوه را به صورت تازه خوری, رب, سس یا کنسرو می توان مصرف نمود. به همین منظور اولین تقسیم بندی بر اساس تازه خوری و صنعتی می باشد. در حال حاضر در ایران برای کشت گوجه فرنگی در گلخانه تنها از ارقام تازه خوری استفاده می شود. دومین تقسیم بندی بر اساس همرسی استوار است . که به سه دسته همرس - غیر همرس و بینابین تقسیم می شود . معمولا در گلخانه های ایران از واریته های غیر همرس در برداشت های طولانی مدت و از واریته بینابین در مناطقی که مدت برداشت کوتاه تر است استفاده می شود. سومین تقسیم بندی بر اساس وزن میوه است . امروزه برای مصرف تازه خوری گوجه فرنگی از گوجه چری با وزن ۵ تا ۲۰ گرم تا گوجه هایی به وزن ۲۵۰ گرم استفاده می شود. نا گفته نماند که هر چه وزن گوجه فرنگی سنگین تر باشد مدت بیشتری برای رسیدن به باردهی نیاز دارد . مثلا گوجه چری که حدود ۵ تا ۲۰ گرم است پس از نشاء حدود ۶۰ روز برای برداشت محصول نیاز دارد. به تازگی در بازار تولید واریته های دیگری پا نهاده است که کلاستر نام دارد .اصولا چیدن میوه به صورت خوشه ای با اصطلاح کلاستر خوانده می شود . با پیشرفت تکنولوژی در تولید بذر واریته هایی به بازار معرفی شده است که در برابر نماتد یا ویروسهایی که در منطقه ای فعال هستند مقاومت داشته و می توان با توجه به مشکلات موجود ارقام مورد نظر را انتخاب نمود.
طول دوره جوانه زنی: طول دوره جوانه زنی تا ظهور برگ های لپه ای در سطح خاک معمولا ۶ روز است واز ۴ تا ۶ هفته نشاء آماده انتقال به زمین اصلی است . برای اینکه بذر گوجه فرنگی بتواند به خوبی جوانه زده و رشد نماید تا زمان رشد مطلوب بوته بهتر است آن را در محل خزانه نگهداری نمود که هم در استفاده از امکانات گلخانه بتوان صرفه جویی کرد و هم گیاه بتواند در ابتدا رشد خوبی داشته باشد. به همین منظور قسمتی از گلخانه را برای گلدان های نشاء در نظر گرفته و یا محلی را برای خزانه انتخاب می کنیم انتخاب گلدان مناسب که حجم ریشه درون آن به خوبی فعالیت کند حائز اهمیت است . دما رطوبت نور فاصله بوته ها نقش مهمی در رشد یک گیاه سالم در خزانه را دارد . برای مثال سطحی برابر ۱۰×۱۰ سانتی متر برای هر بوته باید در نظر گرفت . ضمنا باید از محلهایی استفاده کرد که کاملا ضد عفونی شده و آفات و بیماری ها در محل نشاء موجود نباشد.

دمای مناسب: بهترین دما برای جوانه زنی ۳۰ درجه سانتی گراد می باشد و بعد از جوانه زنی دما را تا ۲۴ درجه در مواقع روز و ۱۸ درجه در هنگام شب تقلیل می دهیم.با توجه به اینکه بیشترین فعالیت ریشه ها در عمق ۳۰ سانتی متری خاک می باشد قبل از انتقال نشاء های گوجه فرنگی به زمین اصلی باید بسترهای مناسب که تا عمق ۸۰ سانتی متری قابلیت نفوذ ریشه را داشته باشد محیا نمود در این صورت باید علف های هرز را پیش از انتقال نشاء حذف و پاکسازی نمود و بخصوص از دو گیاه سس و گل جالیز نباید غافل گردید که این دو مشکلات فراوانی را برای گیاه ایجاد می نمایند .بهتر است با رویت سس یا گل جالیز آنها را از کنار بوته جدا کرده و پاکسازی نمود آنگاه مواد آلی و کودهای شیمیایی را در اندازه مناسب و با راهنمایی آزمایشگاه های خاک شناسی تدارک دیده و استفاده نمود . بهترین ph برای گوجه فرنگی 5/8 تا 5/5 می باشد و تراکم کشت را 2 تا 5/2 بمته در متر مربع می توان انتخاب نمود.
علاوه بر مسائلی که در مورد تراکم کشت خیار عنوان شد نحوه پایین کشی بوته گوجه فرنگی دلیل دیگری است برای انتخاب تراکم بوته. شکل بستر را می توان به صورت ذوزنقه که در بالا ۴۰ سانتی متر و در پایین ۷۰ سانتی متر در نظر گرفته و به فاصله حدود ۵۰ تا ۶۰ سانتی تر از یکدیگر روی بستر حفره هایی به اندازه گلدان های نشاء در ۲ طرف به صورت زیکزاک و یا در یک خط ایجاد نمود. سپس نشاء گوجه فرنگی را در حفره ها قرار داده و با اضافه کردن خاک یا پیت موس به اطراف آن بوته را در محل انتخاب مستقر کرده و سپس آبیاری نمود تا نفوذ آب جایگزین هوای اضافی اطراف ریشه گردد.
هرس :همه می دانیم که هرس به منظور ایجاد تعادل بین رشد بوته شاخ وبرگ و مقدار ریشه و میوه است به همین منظور بوته گوجه فرنگی را تا زمانی که به ۳۰ سانتی متری نرسیده است هرس نمی کنیم و اجازه می دهیم رشد خود را انجام دهد زمانی که ارتفاع بوته به ۳۰ سانتی متری رسید اولین هرس را انجام می دهیم. این هرس شامل حذف گل ها و شاخه های فرعی است پس از انجام این مرحله هرس در تمام طول رشد بوته تمام شاخه های فرعی را حذف می کنیم و در کشت های کوتاه مدت بعد از رسیدن بوته به ارتفاع ۳۰ سانتی متری بوته را به صورت دو شاخه به نخ های مهار می بندیم, با انجام این کار دیگر نیازی به پایین کشی بوته نیست .بر اساس تجارب کیفیت و میزان محصول بوته ای که پایین کشیده شده است بهتر و بیشتر است بدیهی است پس از رسیدن این دو شاخه به ارتفاع مفید گلخانه جوانه انتهایی آن را حذف می کنیم تا گل های موجود در بوته به میوه تبدیل شود. پس از برداشت محصول این بوته ها از گلخانه حذف شده و زمین برای کشت بعدی آماده می شود . البته کشاورزان با تجربه جهت همسان کردن اندازه میوه ها بر اساس بضاعت گیاه و نوع واریته گلها و یا میوه های اضافی بر روی خوشه را هرس می کنند و به تعداد مشخصی از گلها اجازه می دهند تا به میوه برسند . گوجه فرنگی گیاهی است اتوگارد که معمولا قبل از باز شدن گل تلقیح گل صورت گرفته است. به همین دلیل به ندرت می توان در شرایط خاص تلقیح خارجی را در آن مشاهده نمود.
تلقیح : در فضای گلخانه هیچ گونه عامل محرکی مانند باد و یا حشرات برای تلقیح وجود ندارد برای رفع این مشکل می توان به چند طریق عمل کرد. اول استفاده از زنبورهای مخصوص که عمر آنها فقط یک فصل استو به طور غیر مستقیم باعث شک به گیاه شده و عمل لقاح را باعث می گردد. دوم استفاده از ویبراتورهای برقی است که در هر دو یا سه روز یکبار با لرزش خوشه ها عمل لقاح را صورت می دهد. راه سوم این است که می توان در کشت زمستانه از هرمن تلقیح کننده استفاده نمود. و بالاخره راه چهارم این است که با ایجاد شک در سیمهای مهار و یا ضربه مستقیم بر روی گلها باعث گرده افشانی یا در نهایت عمل تلقیح گردیم. نکته حائز اهمیت در عمل تلقیح گلهای بوته گوجه فرنگی دمای موجود در گلخانه می باشد که باید بین ۲۰ تا ۲۵ درجه بوده و رطوبت آن نیز کم باشد.
زمان تلقیح : بهترین زمان برای این کار بین ساعات ۱۱ تا ۲ بعد از ظهر می باشد که فضای گلخانه از رطوبت کمتر و دمای بیشتری برخوردار است به همین خاطر امکان تلقیح در دمای ۲۸ تا ۳۰ درجه کاهش می یابد و در دمای ۱۳ تا ۱۵ درجه امکان تلقیح وجود ندارد و عدم تلقیح گل ریزش گل را در پی خواهد داشت. به هر حال پس از تلقیح گل میوه بین ۱۸ تا ۳۵ روز زمان لازم دارد تا قابل برداشت باشد٫ و حالا بوته گوجه فرنگی به زمان ثمر دهی خود رسیده و در این مرحله باید به گونه ای برخورد نمود که حداکثر برداشت را کسب کرد. زمانی که برگ های نزدیک به هر خوشه میوه چیده می شود میوه امکان بهتری برای رنگ گیری پیدا می کند. نکته قابل ذکر دیگر اینکه بدیهی است 50 درصد خوشه میوه رنگ بگیرد و 50 درصد دیگر از حالت سبز بودن تغییر رنگ داده و کم کم قرمز می شوند . بنابراین در صورتی که نیمی از خوشه واریته کلاستر به رنگ نهایی در آمده باشد می توان ان را چید و به بازار عرضه نمود. چنانچه مسافت مزرعه تا بازار کم باشد و نیمه سبز خوشه فرصت رنگ پذیری نداشته باشد می توان از محلی که دمای آن گرمای مناسبی جهت تغییر رنگ گوجه دارد استفاده نمود. در صورتی که واریته ها به صورت کلاستر و یا همرس نباشد بهتر است گوجه های رسیده را در زمان خاص خود برداشت کرد. مسلما اندازه گوجه فرنگی هر چقدر درشت تر باشد زمان تبدیل گل به میوه و رسیدن آن هم طولانی تر خواهد بود. امروزه بسیاری از کشاورزان به خاطر تقاضای مناسب مصرف کننده تمایل زیادی به کشت گوجه های چری دارند و این به دلیل میزان باردهی فراوان رنگ های قرمز صورتی و زرد و شکل های مختلف آن است که باعث قیمت بالای این واریته شده است. زمانی که بوته ها به سقف مفید گلخانه می رسند لازم است برگ های پائین را هرس نمود و اگر نخ ها به صورت قرقره ای به سیم آویزان است می توان با بازکردن ۳۰ تا ۵۰ سانتی متر از نخ قرقره در یک جهت نخ ها را روی سیم حرکت داده که این عمل باعث می شود ساقه از پائین روی بستر و یا شاسی های مخصوص قرار گیرد و انتهای بوته در فاصله ۳۰ تا ۵۰ سانتی متری سقف مفید گلخانه برسد. این روش به کشت دراز مدت مربوط می شود.

کاشت و پرورش درخت انار: چگونه دانه انار بکاریم؟

کاشت و پرورش درخت انار: چگونه دانه انار بکاریم؟



باید دانه ها را از غلاف گوشتی که آنها را احاطه کرده است تمیز کنید و در خاک شل و نرم قرار دهید و یک لایه 1.5 سانتیمتری خاک روی آن بریزید.
سیاری از افراد ترجیح میدهند درخت انار را از دانه بکارند و پرورش دهند. فصل پاییز فصل انارهای درشت و رسیده ترش و شیرین است که بسیاری از علاقمندان به گل و گیاه یا باغداران را به فکر پرورش انار می اندازد. جالب است بدانید دانه های یاقوتی انار را میتوانید بکارید و از آنها درخت به بار بیاورید. حتی میتوانید انار را داخل گلدان بکارید و به عنوان یک گیاه زینتی زیبا خانه تان را با آن تزئین کنید.




انار میوه بومی ایران است. برای کاشتن انار از دانه، کار زیادی لازم نیست انجام دهید چرا که دانه های انار به سهولت بدون نیاز به مراقبت زیاد، رشد میکنند. باید دانه ها را از غلاف گوشتی که آنها را احاطه کرده است تمیز کنید و در خاک شل و نرم قرار دهید و یک لایه 1.5 سانتیمتری خاک روی آن بریزید.




گرما دومین نیاز مهم دانه انار برای رشد است. دانه های انار را باید در حرارتی معادل دمای اتاق به مدت 30 تا 40 روز بگذارید تا سبز شود. دمای خاک را چند درجه بالاتر بیاورید تا مدت زمان لازم برای جوانه زدن دانه انار را به نصف کاهش دهید. دانه کاشته شده را با فویل احاطه کنید و آن را در مقابل نور مستقیم خورشید قرار دهید تا زمانی که دانه جوانه بزند.

هنگامی که در مورد نحوه کاشت دانه انار سخن به میان می آید، روش دیگری نیز وجود دارد که باید به آن اشاره کنیم. این روش کاشت دانه در کیسه پلاستیکی است. برخی از باغبانان این روش را برای کاشت و پرورش درخت انار از دانه ترجیح میدهند. یک صافی قهوه را مرطوب کنید و آب اضافی آن را بگیرید. دانه های تمیز شده انار را در یک چهارم صافی بریزید. به دقت صافی را روی هم تا کنید و آن را در کیسه پلاستیکی درب دار قرار دهید. دانه ها را در مکانی گرم قرار دهید و هر چند روز به آنها سر بزنید ببینید جوانه زده اند یا خیر. همین که دانه ها جوانه زدند، آنها را به گلدان منتقل کنید.

از گلدان یا ظرفی استفاده کنید که سوراخ تخلیه زیر آن مناسب باشد. در هر گلدان دو تا سه دانه بکارید. میتوانید جوانه های ضعیف را پس از چند هفته که از جوانه زدنشان گذشت، بکنید و یا آنها را به گلدان دیگری منتقل کنید.

مراقبت از جوانه انار

در صورتی که میخواهید بدانید چکار کنید که درخت اناری که پرورش میدهید سالم و قوی باشد، باید به نیازهای آن توجه کافی داشته باشید.

زیستگاه طبیعی درخت انار که کربناته و یا گچی است، در واقع خاک قلیایی دارد. خاک قلیایی برای پرورش انار بهترین خاک است بنابراین برای مراقبت از درخت انار باید از آماده سازی خاک شروع کنید. باید خاک انار کمی قلیایی باشد و pH آن برابر با 7.5 باشد. از آنجایی که بیشتر بسترهای کشت pH خنثی دارند، میتوانید برای اصلاح اسیدیته خاک، مقدار کمی پودر آهک یا سنگ آهک به خاک اضافه کنید و با آن ترکیب کنید.

قلمه : زیاد کردن درخت انار از طریق قلمه آسان ترین ، علمی ترین ، مفید ترین و رایج ترین روش است .قلمه ها از شاخه های 2تا 3ساله ، به طول 10 تا 25سانتی متر در زمستان تهیه می شوند .پس از کاشت بلافاصله آبیاری صورت می گیرد.

توجه :آبیاری با فاصله 8تا10 روز یک بار انجام می گیرد.

فاصله درخت ها روی ردیف 2تا5متر وفاصله ردیف ها 3تا6متر تفاوت می کند.تعداد درخت در یک هکتار متناسب با فاصله آنها از 400تا1600اصله می شود.

 

خاک : بهترین شرایط خاکی جهت کشت انار خاکهای رسی عمیق می باشد.

 

آبیاری : دور آبیاری 15-12 روز یکبار اگر انجام شود ،کیفیت میوه ها بهتر و میزان ترک خوردگی آنها کمتر است .

 

کوددهی : کود دامی را به میزان 14تا10کیلو گرم برای هر درخت 12تا10ساله و تا 70-50 کیلو گرم برای هر درخت 30ساله ،دراواخر زمستان تا نزدیک عید نوروز به زمین می دهند .

 

هرس:

هرس فرم دهی در انار حدود 5-4 شاخه قوی وسالم در جهات مختلف که به طرف خارج قرار دارند و زاویه های باز تری (حدود 40-35 درجه ) نسبت به تنه درخت دارند باقی گذاشته،بقیه را حذف می کنیم. شاخه های باقی مانده را نیز تا حدود دو، سوم از طول شان کوتاه می کنیم.

هرس سبز از اواسط مرداد ماه هر سال شروع می شود و تمام شاخک های خشکیده و خارهای روی درخت گرفته شده تا پوست میوه ها در اثر تماس با آنها صدمه   نبیند.


توصیه های آیت الله بهجت "ره"

به نام الله

آیت الله بهجت"ره" :

برای دوری از ریا زیاد بگویید: "لا حول ولا قوه الا بالله"

برای درمان عصبانیت: "زیاد صلوات بفرستید"

برای تمرکز فکر: "زیاد لا اله الا الله بگویید"

برای رفع اختلاف زوجین:  "صدقه متعدد به افراد متعدد بدهید"

برای دفع شر وبلا بخوانید:  "اللهم صل علی محمد و اله وامسک عنا السوء"

منبعش

روزقیامت

روزقیامت نیکی هایمان را به محبوب ترین فرد زندگیمان نخواهیم داد اما مجبور می شویم همان نیکی ها را به کسی بدهیم که از اومتنفر بودیم وغیبتش را کردیم !!! گناه مخصوصاً حقّ الناس اوج حماقت است نه زرنگی، زرنگی بندگی خداست.

 

هویج

#کاشت_هویج_در_گلدان

نام علمی: Daucus carota subspecies sativus


هویج یکی از سبزیجات مورد علاقه آشپزان می باشد و کاشت آن در گلدان و قرار دادن آن در فضای آشپزخانه مطمئنا برای آشپزان خیلی لذت بخش است. هویج در هوای سرد هم زنده می ماند و حتی می تواند یخبندان را نیز تحمل کند، اما در دمای بین 12 تا 23 درجه سانتی گراد بهترین عملکرد را دارد. گونه های زیادی از هویج وجود دارد و رنگ آن ممکن است سفید – زرد – نارنجی – قرمز – ارغوانی و یا سیاه (ارغوانی بسیار تیره) باشد.. برای کاشت هویج در گلدان باید حداقل از یک گلدان 33 سانتی متری استفاده کرد.


نیاز به نور: برای دریافت نتیجه بهتر، باید گلدان را در یک مکانی که آفتاب کامل است قرار دهید. البته هویج سایه جزیی را هم تحمل می کند. اجازه ندهید ریشه هویج در معرض آفتاب قرار بگیرد و اطمینان داشته باشید که ریشه هویج همیشه با خاک گلدان پوشیده شده باشد.


نیاز به آب: برای این که هویج طعم بهتری داشته باشد باید همیشه خاک گلدان را مرطوب نگه دارید. زمانی که هویج بالغ شد دیگر به آن آب ندهید.


#کاشت_هویج_در_گلدان 

چگونگی کاشت:

هویج با بذر کاشته می شود. برای کاشت هویج می توانیدبذر ها  را از گل هویجی که قبلا کاشته تهیه کنید و در صورتی که قبلا هویج نکاشته اید می توانید بذر هویج را از فروشگاه های محصولات کشاورزی بخرید. 

بذرها باید در عمق 1 سانتی متری کاشته شوند و نباید از این میزان عمیق تر کاشته شوند. بعد از کاشت به خاک کود بدهید.

هویج در انواع زیادی از خاک ها به خوبی رشد می کند و ترجیحا به خاکی با زهکشی خوب و PH خنثی (5/5 تا 7) نیاز دارد. 


خاک های لوم شنی یا خاک های آلی فاقد کلوخ یا سنگ، برای تولید ریشه های صاف و راست ترجیح داده می شود. 


میزان فشردگی خاک بر رشد و طول ریشه موثر است. فشردگی خیلی کم یا خیلی زیاد برای رشد ریشه مضر است. 


در خاک های بسیار فشرده شده ریشه به صورت مخروطی و در خاک های نرم، نازک و بلند می شود.


فاصله بین بذرهای هویج را 4 تا 6 سانتی متر در نظر می گیرند. هویج 65 تا 85 روز پس از کاشت قابل برداشت است و زمانی که قطر آن به 2/5 تا 3/5 سانتی متر می رسد می توان آن را برداشت کرد. 


گلدانی که هویج در آن کاشته می شود حداقل باید 33 سانتی متر باشد.


سبزی کاری در خانه

#کاشت_سبزی_در_آپارتمان_وخانه


کاشت سبزی

شباهت زنان با بعضی وسایل (طنز)....................................................

♦ زنها مثل اطو هستند هم مصرفشان بالا است هم زود داغ می کنند البته بدون بخارش هم بدرد نمی‌خورد.

♦ زن ها مثل پیاز هستند ظاهر سفید و ظریفی دارند اما باطنشان اشک آدم رو در می‌آورد.

♦ زنها مثل سکوت هستند با کوچکترین حرفی می شکنند.

♦ زنها مثل چراغ راهنمایی هستند هر چقدر هم با آنها حرف بزنی باز هم مرتب رنگ عوض می کنند.

♦ زنها مثل تخت خوابگاه هستند نو و تازه هایشان کمیابند و کهنه هایش هم سرو صدا زیاد می کنند.

♦ زن ها مثل الکل هستند دیر بجنبی همه شان می پرند.

♦ زنها مثل ظرف سفالی هستند بدون رنگ و لعاب جلوه ای ندارند.

♦ زنها مثل کامپیوتر هستند یک بار خودش را میگیری و یک عمر لوازم جانبی آنرا.

♦ زنها مثل کیک خامه ای هستند با نگاه اول آب از لب و لوچه آدم آویزان میشود اما کمی بعد دل آدم را میزند.

♦ زنها مثل بچه ها هستند تا وقتی که ساکتند خوبند

نذر کردم تا بیایی هر چه دارم مال تو


نذر کردم تا بیایی هر چه دارم مال تو
چشم های خسته و پر انتظارم مال تو
یک دل دیوانه دارم با هزاران آرزو
آرزویم هیچ ، قلب بی قرارم مال تو . . .
.
.
.
بعضی وقت ها شریک تمام خاطراتت فقط یک شماره ی خاموش است . . .
.
.
.
توضیح نمی خواهد
تمام خواهش من یک جمله کوتاه است:
دلی که به تو سپرده ام ، به غم مسپار . . .
.
.
.

چه لحظه درد آوریه
اون لحظه که میپرسه : خوبی ؟
بغض تو گلوت میپیچه
۵ خط تایپ میکنی ، ولی به جای ارسال
همه رو پاک می کنی و می نویسی :
خوبم مرسی تو خوبی ؟
.
.
.
من عاشق آن دیده چشمان سیاهم
بیهوده چه گویم که پریشان نگاهم
گر مستی چشمان سیاه تو گناه است
من طالب آن مستی و خواهان گناهم . . .
.
.
.

زان شبی که وعده کردی روزِ وصل / روز و شب را می‌شمارم روز و شب . . .
.
.
.
برایم دعا کن
اجابتش مهم نیست
نیاز من به آرامشی است که بدانم تو به یاد منی . . .
.
.
.

تنها بودن قدرت می خواهد
و این قدرت را کسی به من داد
که روزی می گفت تنهایت نمی گذارم . . .
.
.
.
باختی در کار نیست
برای تو
قلبم را ریسک می کنم
یا می برم….
یا می میرم….
.
.
.
به صدایت که معتاد شدم
رفتی
حالا هر روز
خاطره تزریق میکنم . . .
.
.
.
متن عاشقانه
ok#i love you*۱۴۴*
شارژ جدید قلبت از طرف کس که شگفت انگیز دوستت داره !
.
.
.
یادت برایم مانندقصه ی سیگارپیرمردی است
که سالهاست میگوید : نخ آخراست . . .
.
.
.
گر تو باشی می توان صد سال بی جان زیستن
بی تو گر صد جان بود یک لحظه نتوان زیستن . . .
.
.
.
وقتی دیر رسیدم و با دیگری دیدمت
فهمیدم گاهی هرگز نرسیدن
بهتر از دیر رسیدن است . . .
.
.
.
بعضی ها از دور می درخشند!
نزدیک که میشوی یک تکه شیشه ی شکسته ای بیشتر نیستند
که باید لگدی بهش زد تا از مسیر نور آفتاب دور شوند
و چشمان دیگری را خیره نکند و گول نزنند . . .
.
.
.

“دوستت دارم”پریشان شانه میخواهی چه کار ؟
دام بگذاری اسیرم دانه میخواهی چه کار ؟
تا ابد دور تو میگردم بسوزان عشق کن
ای که شاعر سوختی پروانه میخواهی چه کار ؟
.
.
.
ادیسون
بــــرای روشنایی خانه اش ،
برق را اختراع کرد ؛
من
” تـــــــو ” را کشف کردم . . .
.
.
.
از وقتی تو رفتی، آینده هیچ وقت نیامد که هیچ
گذشته هم هیچ وقت نگذشت . . .
.
.
.

اینقدر ورق های زندگیمو بهم نریز
حکم همون دله !
.
.
.
فقط یک پیک از شراب لبانت خوردم
چند ساله بودند این لبانت ؟
عمری گذشت
و هنوز وقتی به تو فکر می کنم
تلو تلو می خورم…..!
.
.
.
کدامین چشمه سمی شد که اب از اب میترسد
که حتی ذهن ماهیگیر از قلاب میترسد
گرفته دامن شب را غباری انچنان درهم
که چشم از پلک و پلک از چشم و چشم از خواب میترسد
.
.
.
قشنگیه ” لـیـاقـت ” به اینه که
هـمـه نـمـیـتـونـن داشـتـه بـاشـن !
.
.
.
انصاف نیست
رفتن آدمها با خودشون باشه
فراموش کردنشون با ما . . .
.
.
.
گروه اینترنتی رویال
هنوز هم مرا به جان تو قسم میدهند
میبینی
تنها من نیستم که رفتنت را باور نمیکنم . . .
.
.
.
دُختَرم، اما…
دِلَم مَردانه گرفته…
دخترم، اما…
دلم شاهانه جُرم تو را گَردن گرفته…
دخترم، اما…
.
.
.
سردش بود…
دلم را برایش سوزاندم…!
گرمش که شد، با خاکسترش نوشت
” خداحافظ “
.
.
.

تو بامن باشی زهرمار هم می چسبه
امسال هم که سال ماره !
.
.
.
تاریک باد…
خانه ی مردی که…
نمی جنگد…
برای زنی که دوستش دارد
.
.

قطارها بیهوده میپرسند
چی ؟ چی ؟
نمی دانند در انتهای ریل ها
هیچکس و هیچ چیز در انتظارشان نیست . . .
.
.
.
همه میگن عاشق کسیه که به عشقش نرسه
اما به نظر من عاشق کسیه که با عشقش به همچی برسه . . .
.
.
.
اگر خوابیده بودم
بی شک هر شب خوابت را می دیدم
سالــهاست بـه انتــظار دیدارت بیدارم
من بازنده ی خواب و بیداریــــــم
.
.
.

تاریکی اتاقم شکسته می شود با نوری ضعیف …
لرزشی روی میز کنار تختم میفتد …
از این صدا متنفر بودم اما …
چشم هایم را میمالم …
new message …
تا لود شود آرزو می کنم … کاش تو باشی …
سکوت می کنم ، آرزوی بی جایی بود !
.
.
.
زیباترین جملات عاشقانه
نیــازی بـه انتــقام نیـست !
فـقط مـنتظر بـمان ..
آنـها کـه آزارت مـی دهند ..
سرانـجام بـه خـود آسیـب مـی زنند ..
و اگـر بـخت مـدد کنـد ..
خــداوند اجـازه مـی دهد تماشاگرشان باشــی …!
.
.
.
تو یعنی قبله گاه یاس بودن / تو یعنی یک بغل احساس بودن
تو یعنی تا خدا پرواز کردن / تو یعنی عشق را آغاز کردن
تو یعنی نام شیرین را ربودن / تو یعنی کوه کن فرهاد بودن
و من یعنی عطش یعنی شقایق / تو معشوقی و من تنهای عاشق . . .
.
.
.
سلامتی خودم…..
که بهتر از همه بلد بودم بهش دروغ بگم..
ولی نگفتم.
سلامتی خودم….
که راحت می تونستم خیانت کنم ..
ولی نکردم.
سلامتی خودم….
که تو بدترین شرایطش هم ترکش نکردم.
سلامتی خودم…که این همه احمق بودم!
.
.
.
خسته ام از تکرار شنیدن
“مواظب خودت باش”
تو اگر نگران حال من بودی که نمی رفتی…!

خانوم ... شماره بدم ؟ خانوم خوشگله برسونمت ؟ خوشگله چن لحظه از وقتتو به ما میدی ؟

اینها جملاتی بود که دخترک در طول مسیر خوابگاه تا دانشگاه می شنید!

بیچــاره اصـلا” اهل این حرفـها نبود…

این قضیه به شدت آزارش می داد تا جایی که چند بار تصمیم گرفت بی خیــال درس و مــدرک شود و به محل زندگیش بازگردد.

روزی به امامزاده ی نزدیک دانشگاه رفت…

شـاید می خواست گله کند از وضعیت آن شهر لعنتی….!

دخترک وارد حیاط امامزاده شد…

خسته…

انگار فقط آمده بود گریه کند…

دردش گفتنی نبود….

رفت و از روی آویز چادری برداشت و سر کرد…

وارد حرم شد و کنار ضریح نشست.

زیر لب چیزی می گفت انگار! خدایا کمکم کن…

چند ساعت بعد، دختر که کنار ضریح خوابیده بود با صدای زنی بیدار شد…

خانوم!خانوم! پاشو سر راه نشستی! مردم می خوان زیارت کنن!

دخترک سراسیمه بلند شد و یادش افتاد که باید قبل از ساعت 8 خود را به خوابگاه برساند…

به سرعت از آنجا خارج شد…

وارد شــــهر شد…

امــــا…

اما انگار چیزی شده بود…

دیگر کسی او را بد نگاه نمی کرد..!

انگار محترم شده بود…

نگاه هوس آلودی تعـقــیبش نمی کرد!

احساس امنیت کرد…

با خود گفت: مگه میشه انقد زود دعام مستجاب شده باشه!

فکر کرد شاید اشتباه می کند! اما اینطور نبود!

یک لحظه به خود آمد…

دید چـــادر امامــزاده را سر جایش نگذاشته…!

اگه خوشت امد از مطلب تو پایین کادر نظر بده (ممنون)

بازی روزگار را نمی فهمم!

بازی روزگار را نمی فهمم!
من تو را دوست می دارم... تو دیگری را... دیگری مرا... و همه ما تنهاییم!

داستان غم انگیز زندگی این نیست که انسانها فنا می شوند،
این است که آنان از دوست داشتن باز می مانند.

همیشه هر چیزی را که دوست داریم به دست نمی آوریم،
پس بیاییم آنچه را که به دست می آوریم دوست بداریم.

تلنگر


زیر بارون اگر دختری رو سوار کردید


بجای شماره به او امنیت بدهید

اورا به مقصد مورد نظرش برسانید نه مقصد مورد نظرتان


بگذارید وقتی زن #ایرانی,مرد #ایرانی را در کوچه ای خلوت میبیند

احساس امنیت کند :نه احساس ترس


بیاید فارغ از جنسیت 

کمی هم مرد باشیم


✍ فردی هنگام راه رفتن


✍ فردی هنگام راه رفتن، 

پایش به سکه ای خورد.

تاریک بود، فکر کرد طلاست!

کاغذی را آتش زد تا آن را ببیند.

دید 2 ریالی است!

بعد دید کاغذی که آتش زده،

 هزار تومانی بوده!

گفت: چی را برای چی آتش زدم!

و این حکایت زندگی خیلی از ما هاست 

که چیزهای بزرگ را برای

 چیزهای کوچک آتش میزنیم

 و خودمان هم خبر نداریم!


✌️

نوشتن


تلنگر

#تلنگر

مرد فقیری از خدا سوال کرد:

چرا من اینقدر فقیر هستم؟!

خدا پاسخ داد:

چون یاد نگرفته ای که بخشش کنی!

مرد گفت:

من چیزی ندارم که ببخشم؟

خدا پاسخ داد:


دارایی هایت کم نیست!

یک صورت،

که میتوانی لبخند برآن داشته باشی!

یک دهان،

که میتوانی با آن از دیگران تمجید کنی و حرف خوب بزنی!

یک قلب،

که میتوانی به روی دیگران بگشایی

و چشمانی که میتوانی با آنها به دیگران با نیت خوب نگاه کنی!

ما فقیر نیستیم!

فقط باید به دارایی‌هایمان بیشتر توجه کنیم ...

دوست دارم

اینم "دوستت دارم" 


به ٢۵ زبان دنیا:

مرگ

پسرک ودو سیب

پسرکی دو سیب در دست داشت

مادرش گفت:

یکی از سیب هاتو به من میدی؟

پسرک یک گاز بر این سیب زد

و گازی به آن سیب !

لبخند روی لبان مادر خشکید!

سیمایش داد می زد که چقدر از پسرکش ناامید شده

اما پسرک یکی از سیب های گاز زده را به طرف مادر گرفت و گفت:

بیا مامان!

این یکی ، شیرین تره!!!!

مادر ، خشکش زد

چه اندیشه ای با ذهن خود کرده بود..!

هر قدر هم که با تجربه باشید

قضاوت خود را به تأخیر بیاندازید

و بگذارید طرف ، فرصتی برای توضیح داشته باشد .


انشاء

♦️انشایم که تمام شد، 

معلم با خط کش چوبی اش زد پشتِ دستم و گفت:

"جمله هایت زیباست ... 

گفتم:

"اجازه آقا؟! 

پس چرا می زنید؟!"

نگاهم کرد، 

پوزخندِ تلخی زد و گفت:

میزنم تا همیشه یادت بماند، 

خوب نوشتن و 

زیبا فکر کردن در این دنیا، تاوان داره